Wraakporno

Britten krijgen wet tegen wraakporno, wij niet

  • Helen Verkaik

    Eindredacteur NOS op 3

  • Helen Verkaik

    Eindredacteur NOS op 3

In Groot-Brittannië is 'ie er bijna doorheen, een wet tegen wraakporno. En als dat zover is, kan je maximaal twee jaar achter de tralies verdwijnen als je zonder toestemming naaktfoto's van je ex het net opslingert.

De kwestie wraakporno is daar sinds de zomer in een stroomversnelling geraakt, zei correspondent Martijn Rosdorff in november al. Volgens hem draaide het toen ook om verkiezingsretoriek, "om jongeren te paaien". Maar volgens de Britse staatssecretaris van Justitie komt het erg vaak voor en is het een groeiend probleem.

"Er gaat gewoon veel verkeer naar die websites", aldus Rosdorff. Vandaar nu een wet die specifiek dit probleem aanpakt.

Japan, Israël, VS

Ook in andere landen wordt wraakporno als een serieus probleem gezien. Japan heeft in november als eerste land wraakporno strafbaar gesteld. Er staat maximaal drie jaar gevangenisstraf en een boete van 4000 euro op.

Israël kwam een maand geleden met een wet; daar kan je maximaal 5 jaar voor in de cel belanden. Bovendien sta je dan te boek als zedendelinquent.

Verschillende staten in Amerika zijn sinds 2013 al bezig met wetten tegen wraakporno. In Californië kan je bijvoorbeeld zes maanden cel krijgen en 1000 dollar boete.

Steeds vaker versturen jongeren zelfgemaakte naaktfoto's en blootfilmpjes via hun mobiele telefoon

Nederland?

In Nederland hebben we geen wet die specifiek wraakporno aanpakt. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Justitie is wraakporno onder de bestaande wetten goed afgedekt.

"Indien de beelden zonder toestemming via het internet worden verspreid, bijvoorbeeld uit wraak, kunnen deze handelingen tot strafrechtelijke vervolging leiden op grond van belediging, smaad en, als er feiten worden verkondigd die niet waar zijn, laster." Dat was een antwoord van minister Opstelten na Kamervragen van de PvdA in december.

"Die Kamervragen hebben niet opgeleverd wat ik ervan verwacht had", zegt Arnout de Vries, onderzoeker social media en maatschappelijke veiligheid bij TNO. "Het moet anders gewogen worden."

Schadevergoeding

In Nederland kan je je dus beroepen op belediging, smaad of laster. Of op het portretrecht, als je herkenbaar op de foto staat. En als dat nadelig werkt, bijvoorbeeld bij een sollicitatie, kan je een schadevergoeding eisen. Er komt wel een nieuwe wet aan, eentje die te maken heeft met auteursrecht, zegt het ministerie. "Daar valt dus sowieso onder dat je niets van iemand mag publiceren zonder diens toestemming."

Allemaal vergrijpen waar je geen celstraffen voor hoeft te verwachten dus. Waarom komen er in andere landen dan wel speciale wetten voor dit probleem? "Misschien dat daar mazen in de wet zaten, waardoor wraakporno niet aan te pakken was", aldus het ministerie.

Het moet anders gewogen worden.

Arnout de Vries, onderzoeker social media
 

Volgens de Vries heeft het ook te maken met cijfers en opsporing. "Zelfs al zou die wet er zijn, dan nog is het de vraag of je zo'n zaak aanhangig kan maken." De websites waar de foto's op staan zijn moeilijk aan te pakken. En bewijzen dat iemand je foto online heeft gezet, kan ook lastig zijn.

"Zoiets kan een slepende zaak van jaren worden. En de moeite die je ervoor moet doen, voor de bewijslast, weegt niet op tegen de uiteindelijke straf."

Pleister

Maar op een nieuwe wet rekent hij eigenlijk niet. "Ik verwacht niet dat er een nieuwe wet komt zonder dat het OM zich kan baseren op cijfers." En zonder cijfers gaat de politie er ook geen prioriteit van maken. "Al zit er wel meer beweging in, ze registreren wel meer."

En nu? Je hebt nog het Europese recht om persoonlijke informatie van het internet te laten verwijderen, het recht om vergeten te worden. En een informatieverzoek bij Google. "Een kleine pleister op de wonde", zegt De Vries.

De moeite die je ervoor moet doen, weegt niet op tegen de uiteindelijke straf.

Arnout de Vries, onderzoeker social media

Deel artikel: