Sinds begin crisis 22.000 winkels minder
- ANP
Een winkel van de failliete kledingketen Mexx in Haarlem 
Sinds het begin van de economische crisis in 2008, zijn in Nederland zo'n 22.000 winkels verdwenen, het overgrote deel na faillissement. Aan het eind van dit jaar zijn er nog circa 90.000 over. Dat heeft marktonderzoeker Q&A berekend.
Afgelopen jaar gingen bijvoorbeeld landelijke ketens als Mexx, Halfords, Henk ten Hoor Textiel, BS Budgetstore, De Block, De Harense Smid, Free Record Shop, Polare, De Slegte en Siebel failliet. Een aantal ging overigens in sterk afgeslankte vorm verder.
"Voor de mensen die het aanging, was het natuurlijk vreselijk dat winkels failliet gingen, maar voor het hele winkellandschap is het gewoon beter", zegt Q&A-directeur Frank Quix. "Nederland had veel te veel winkels. Vlak voor de crisis hadden we 112.000 winkels, dat was volgens ons zo'n 35 tot 40 procent te veel. Dus er is nu een behoorlijke herschikking aan de gang."
Vooral in de elektronica-branche zijn de afgelopen jaren winkelketens gesneuveld als It's Electronics, Modern, Block, Prijstopper en De Harense Smid. Daar is het aantal zaken zeker met een kwart afgenomen. Quix: "Maar de winkels die overblijven, krijgen nu meer lucht."
Paul Moers, merken- en detailhandeldeskundige, kan om al die failliete winkels geen traan laten: "Als je niet levert wat de consument wil, laten klanten je vallen. Zo simpel is het. Dan krijg je terug wat je verdient: een faillissement."
Je moet als merk relevant blijven en je op tijd vernieuwen.
Hij noemt als voorbeeld Mexx: "Die hebben gewoon enorm zitten slapen. De wereld is totaal veranderd. Denk aan de opkomst van de Zara’s, de H&M's, de Primark's. Allemaal design-kleding tegen een hele lage prijs. Mexx is in dat midden blijven zitten. Ongelooflijk stom. En dan houdt het gewoon op. Dan komt de consument niet meer naar je toe. Je moet als merk relevant blijven en je op tijd vernieuwen.”
Quix verwacht dat de ellende in de detailhandel nog niet voorbij is. "Begin 2015 zullen nog heel wat bedrijven in problemen komen. Banken wachten nog even de kerstperiode af, maar als die tegenvalt, vallen er opnieuw klappen."
Analoge sukkel
Moers denkt er net zo over. "We leven al jaren in een crisis. Heel veel winkelketens hebben ingeteerd op hun vermogen. De reserves zijn op. En dan mag onze economie komend jaar 1 procent, 1,5 procent groeien….tja, da’s natuurlijk nog niet heel veel. De redding is voor bedrijven die het moeilijk hebben, nog steeds veraf." Moers ziet vooral nog problemen in de sectoren elektronica, kleding, schoenen en bouwmarkten.
"Je moet zorgen dat je met je visie, missie en merk aan de slag blijft om de winkel toonbaar en spannend te maken. Betekent ook dat je technologie moet toevoegen. We hebben Beacons, NFC-technologie waarmee je klanten kunt volgen en mee kunt communiceren. Dat is fantastisch. Daar liggen werkelijk gigantische kansen voor de retailers. Als je dat niet doet? Dan blijf je eigenlijk een analoge sukkel, dan is het einde verhaal.”
Openbare verkoop
Frank Quix maakt zich vooral zorgen om de vele kleine zelfstandige ondernemers: "Ik ben bang dat veel ondernemers te lang doorgaan. Ik ben zelf opgegroeid in een detailhandelsgezin. Mijn ouders gingen in de vorige crisis, in 1982, failliet. Zij gingen te lang door, hebben te laat de bakens verzet. Ik heb als 12-jarige meegemaakt hoe ons huis openbaar werd verkocht, dat er mannen in pakken bij ons thuiskwamen en dingen in dozen gooiden… Dat staat voor de rest van mijn leven in mijn hersens gegrift. Dat moet je als ondernemer niet willen. Dus mijn advies: als het uitzicht alleen maar negatief is en als je nog van je eigen vermogen – wat je in de zaak hebt zitten – gebruik kunt maken, stop dan op tijd."
Wie naar het faillissementsdossier.nl van Binq Media kijkt, zou voorzichtig de conclusie kunnen trekken dat het ergste leed voor de detailhandel voorbij is. Volgens Binq gingen er in 2011, 2012 en 2013 respectievelijk 715, 865 en 1026 bedrijven in de detailhandel failliet. Dit jaar lijkt het aantal beduidend lager uit te komen dan in 2013. Tot en met november ging het om 682 bedrijven.
Invito en Manfield
De Telegraaf schrijft vandaag over paniek bij schoenenketens Invito en Manfield. De omzetten vallen tegen en beoordelingsgesprekken worden uitgesteld zodat de lonen niet verhoogd hoeven worden. Beide schoenenketens maken deel uit van het beursgenoteerde detailhandelsconcern Macintosh.