Ziekenhuizen moeten meer doen om fouten te vermijden
Ziekenhuizen moeten veel meer doen om te voorkomen dat patienten overlijden door fouten bij de behandeling. Minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Inspectie voor de Gezondheidszorg vinden dat ziekenhuizen nu snel in actie moeten komen. Elk jaar gaan bijna 2000 mensen dood door dit soort fouten.
De fouten worden vooral gemaakt bij operaties en de verstrekking van medicijnen. Ten opzichte van 2004 waren er twee jaar geleden wel meer ziekenhuisopnames en waren de patiënten bovendien iets ouder. Dat vergroot de kans dat er iets misgaat.
Toeval
Ondanks allerlei inspanningen van de ziekenhuizen overleden in 2008 1960 patiënten door onnodige fouten, zo blijkt uit onderzoek van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg, het Nivel.
Bij het vorige onderzoek, met cijfers uit 2004, waren er 1735 vermijdbare doden. Ook het aantal mensen dat door medische fouten schade opliep ging omhoog, van 30.000 in 2004 naar 38.600 in 2008.
Volgens de onderzoekers zou de stijging statistisch gezien toeval kunnen zijn. Bovendien zeggen veel ziekenhuizen al maatregelen te nemen, maar zouden de effecten daarvan nog niet zichtbaar zijn, omdat de laatste cijfers uit 2008 stammen.
Vrijblijvendheid
Inspecteur generaal voor de gezondheidszorg Gerrit van der Wal vindt dat de nieuwe Nivel-cijfers "de ernst van de problematiek bevestigen". Er moet door de ziekenhuizen harder getrokken worden aan het verbeteren van de patiëntveiligheid.
De tijd van de vrijblijvendheid is daarbij voorbij. De Inspectie houdt toezicht. Systemen die intussen hun waarde hebben bewezen zoals de checklist die het AMC in Amsterdam hanteert rondom operaties en het medicatieprogramma in het Academisch Ziekenhuis Maastricht moeten in alle ziekenhuizen ingevoerd worden. De checklist de komende zes maanden, het medicatieprogramma voor 2012.
Maatstaf
Oud-minister Klink van Volksgezondheid (2007-2010) had halvering van het aantal vermijdbare doden als maatstaf gesteld voor het slagen van zijn ministerschap.
Minister Schippers zet het streven naar een halvering van het aantal vermijdbare doden in 2012 voort, maar erkent wel dat daarvoor "echt wat extra tandjes moeten worden bijgezet".
'Geschokt'
De patiënten-belangenvereniging NPCF is geschokt door de cijfers. De vereniging had juist een daling verwacht, omdat er de laatste jaren veel aandacht voor de problematiek is geweest.
Marjolein de Booys van de NPCF noemt de cijfers "zeer, zeer teleurstellend". De Booys vermoedt dat veel zorgverleners signalen van patiënten over mogelijke fouten negeren, waardoor gemaakte fouten te laat worden opgemerkt.
De cijfers kunnen volgens haar omlaag als het personeel waarschuwingen van patiënten in de toekomst serieus neemt.
Technologie
NKI-kankerspecialist Wim van Harten, die namens de ziekenhuizen en specialisten reageert, zegt dat de cijfers "deels een gevolg van de vooruitgang zijn". Volgens hem stijgt het risico op veiligheidsproblemen tijdens behandelingen door de steeds complexere technologie waarmee patiënten behandeld worden.