VS naar stembus voor 'midterms'

Amerikanen gaan vandaag naar de stembus voor tussentijdse Congresverkiezingen. Op het spel staan alle 435 zetels van het Huis van Afgevaardigden en 37 van de honderd zetels in de Senaat. Daarnaast worden er nog 37 gouverneursverkiezingen gehouden voor staten door het hele land. De 'midterms' zijn cruciaal voor het presidentschap van Barack Obama.De eerste uitslagen worden woensdag vanaf 01.00 uur Nederlandse tijd verwacht. U kunt de Amerikaanse verkiezingsnacht live volgen via NOS.nl.Belangrijkste vraag is of Obama's Democraten hun ruime meerderheid in het Congres (Huis van Afgevaardigden en Senaat) weten te behouden. De samenstelling van het Congres bepaalt de bewegingsvrijheid van Obama voor de resterende twee jaar van zijn termijn als president. Met een Republikeins Congres tegenover zich wordt het voor Obama veel moeilijker om nieuwe wetten aangenomen te krijgen.PeilingenAls de peilingen kloppen ziet het er niet best uit voor de man die in 2008 nog met zo veel enthousiasme en euforie naar het Witte Huis werd gestuurd. Volgens vrijwel alle peilingen stevenen de Democraten af op een stevig verlies in het Huis van Afgevaardigden. Ze raken hun meerderheid van 77 zetels kwijt. De verhouding is nu 255 voor de Democraten om 178 voor de Republikeinen. Er zijn twee lege zetels.In de Senaat lijkt het erop dat de Democraten hun meerderheid wel zullen behouden, zij het niet meer met de ruime marge van 59. Volgens de peilingen blijven de Democraten nipt boven de vijftig zetels, dus iets meer dan de helft.Tea PartyEen belangrijke rol speelt de Tea Party, een los verband van conservatieve activisten dat sinds Obama's intrek in het Witte Huis hard aan de weg timmert. Met een serie protesten door het hele land, waaraan vaak tienduizenden mensen deelnamen, verzet de Tea Party zich tegen Obama's beleid, zoals de steunmaatregelen voor de Amerikaanse economie en de hervorming van de gezondheidszorg.De beschuldigingen van de Tea Party zijn vaak niet mals. In de ogen van sommige Tea-Party-aanhangers is Obama noch Amerikaan, noch christen, maar een moslim. Op bijeenkomsten van de Tea Party waren veelvuldig afbeeldingen te zien waarin Obama wordt vergeleken met Osama bin Laden, Hitler, Marx en Stalin. De afkeer van Obama's ingrepen in de economie en de gezondheidszorg ('socialisme' in de ogen van de Tea Party) zit diep.VoorverkiezingenRepublikeinse Senaatskandidaten die door de Tea Party worden gesteund, behaalden de afgelopen maanden opmerkelijke overwinningen bij de voorverkiezingen. Zo wist de vrijwel onbekende Christine O'Donnell de kandidatuur van de staat Delaware in de wacht te slepen. In Nevada jaagt Tea-Party-favoriet Sharron Angle de zittende Democratische meerderheidsleider in de Senaat, Harry Reid, de stuipen op het lijf.De Democraten hebben in de campagne weinig tot niets tegenover de opkomst van de Tea Party kunnen stellen. Ondanks dat Obama meer wetgeving door het Congres wist te loodsen dan veel van zijn recente voorgangers, lijken de kiezers, zelfs zijn eigen Democratische achterban, hem niet te willen belonen.BoosheidHet overwegende sentiment bij de Amerikanen is dat het land nog altijd verwikkeld is in twee oorlogen en dat het economisch herstel na de grote recessie uitblijft. De VS kampt nog altijd met een werkloosheid van 9,7 procent. Boosheid troef dus, bij deze verkiezingen.Een nederlaag voor een president bij de tussentijdse verkiezingen is overigens geen uitzondering. Vrijwel alle presidenten verloren bij de 'midterms', zeker in hun eerste termijn. Ronald Reagan verloor in 1982, maar werd in 1984 met overgrote meerderheid herkozen. Bill Clinton kreeg in 1994 te maken met de Republikeinse Revolutie onder leiding van Newt Gingrich. Twee jaar later won Clinton met gemak van Bob Dole.Dat zegt uiteraard niets over de kansen van Obama in 2012, als hij op moet voor zijn herverkiezing. Eén ding lijkt na vandaag wel zeker: president Obama gaat twee moeilijke jaren tegemoet.