Ivf in de knel ondanks Nobelprijs
Door redacteur gezondheidszorg Rinke van den Brink
De Britse wetenschapper Robert Edwards, grondlegger van de reageerbuisbevruchting, heeft vandaag de Nobelprijs voor de Geneeskunde gekregen. Deze hoogste internationale erkenning valt in Nederland samen met een plan om te bezuinigen op deze vorm van medische zorg; drie dagen geleden kondigde het kabinet-Rutte in wording aan in het vervolg nog maar één ivf-behandeling uit de basisverzekering te vergoeden.
In Nederland worden nu nog drie behandelingen vergoed. Omdat één ivf-behandeling circa 2500 euro kost, moet de maatregel 25 miljoen opleveren.
Professor Jan Kremer, gynaecoloog en ivf-expert van UMC St Radboud in Nijmegen, heeft verschillende bezwaren tegen de regeringsplannen met ivf. Hij vreest dat mensen met lagere inkomens straks om financiële redenen moeten afzien van deze vorm van medische zorg. Daardoor ontstaat een ongelijke toegang tot de zorg, afhankelijk van inkomene en dat is Kremer een doorn in het oog.
Meer meerlingen
Verder is Kremer bang dat de regeringsplannen op termijn alleen maar tot hogere kosten leiden. "In alle landen waar vrouwen zelf moeten betalen voor ivf worden veel meerlingen geboren na reageerbuisbevruchting. Simpelweg omdat als meer bevruchte eicellen teruggeplaatst worden de kans op zwangerschap toeneemt." Er hoeft dan dus niet nog eens voor een procedure betaald te worden.
"Elke tweeling die wordt geboren kost 45.000 euro aan extra zorgkosten", vertelt Kremer. Dat komt door grotere risico's op complicaties en ziekte en ook sterfte.
In Duitsland komt de helft van de kosten van ivf sinds enkele jaren voor rekening van de vrouwen zelf. Sindsdien is niet alleen aantal ivf-behandelingen met bijna de helft afgenomen, maar ook het het aantal meerlingen toegenomen.
Eén cel terugplaatsen
In Nederland waren de ivf-centra daarom juist in gesprek met het College voor Zorgverzekeringen om niet drie maar meer behandelingen uit de basisverzekering te gaan vergoeden. "In ruil daarvoor zou dan altijd maar één eicel teruggeplaatst worden, waardoor de kansen op complicaties en dus hogere kosten afnemen."
Jaarlijks krijgen ongeveer 8000 vrouwen een ivf-behandeling. Nederlandse vrouwen krijgen gemiddeld iets meer dan twee ivf-behandelingen. In totaal gaat het per jaar dus om meer dan zestienduizend keer ivf.
Van alle vrouwen die ivf krijgen, voldraagt uiteindelijk ongeveer de helft haar zwangerschap. Na één ivf-behandeling is de kans op een baby ruim kwart, vertelt Kremer.
Vergrijzing
Jaarlijks worden in Nederland 5000 kinderen na ivf geboren, dat is twee procent van alle kinderen. Rond de 2000 kinderen komen ter wereld na één ivf-behandeling, voor de rest zijn meer behandelingen nodig.
Sinds de eerste reageerbuisbaby, Louise Brown, in 1978 werd geboren, volgden 4 miljoen kinderen wereldwijd.
Professor Kremer wijst ook nog op het belang van geboorten tegen de achtergrond van de vergrijzing. "Een kind dat na IVF wordt geboren, levert de maatschappij uiteindelijk veel meer op dan het extra kost."