NS en ProRail maken spoor 'winterhard'

Door verslaggever Roel Pauw

De NS en ProRail steken miljoenen in het verbeteren van het spoorwegnet en het rijdende materieel om beter bestand te zijn tegen winterse omstandigheden. Wisselverwarming, een eigen weerbureau, nieuwe luchtfilters in treinen en betere procedures moeten ervoor zorgen dat er ook bij zeer strenge vorst en hevige sneeuwval treinen kunnen blijven rijden.

"Vorige winter zijn we door het ijs gezakt en dat mag ons niet nog een keer overkomen", zegt Bart Smolders, manager infra bij ProRail. Vorig jaar hebben bevroren wissels en door stuifsneeuw uitgevallen treinen voor heel veel reizigersongemak gezorgd. Daar hebben ProRail en de NS van geleerd. Het vervoer per trein moet "winterhard" worden.

Verwarming

Wat winterhard concreet inhoudt, is te zien op spooremplacement Binckhorst bij Den Haag. Daar zijn mannen van bouwbedrijf Van Gelder bezig met het aanbrengen van verwarmingselementen op een wissel. Het Nederlandse spoorwegnet telt ongeveer 7000 wissels. Rond de 5500 daarvan hebben al een verwarmingsinstallatie, maar wissel 907 nog niet.

Vorig jaar bleek dat erg lastig te zijn, want de werkplaats was daardoor onbereikbaar en er kon geen vervangend materieel naar het hoofdspoor worden gereden. Langs de spoorstaven wordt een meterslange metalen strip aangebracht die werkt als het verwarmingselement in een frituurpan. Volgens Michiel Kalf van Van Gelder hebben deze dingen zich ruimschoots bewezen in landen waar het nog wel wat kouder kan worden dan bij ons.

Barre omstandigheden

De verwarming van 2300 wissels krijgt een upgrade: de installatie wordt verbeterd en bovendien worden voorzieningen aangebracht waardoor eventuele storingen op afstand kunnen worden vastgesteld. Dan kan er meteen een onderhoudsploeg naartoe, eventueel met bezem, sneeuwschuiver en gasbrander.

ProRail zegt dat deze 2300 wissels nodig zijn om ook onder de meest barre omstandigheden treinen te kunnen laten rijden, volgens wat ze zelf een robuuste (lees: beperkte) dienstregeling noemen.

Kosten

Ook NS Reizigers heeft het boetekleed aangetrokken en beterschap beloofd. Dat houdt bijvoorbeeld in dat 1500 treinstellen nieuwe luchtfilters krijgen. Afgelopen winter bleken veel treinen last te hebben van stuifsneeuw die in het luchtsysteem terecht kwam en vervolgens voor kortsluiting zorgde.

Wat het winterse ongemak vorig jaar heeft gekost weet Bart Smolders niet. Hij weet wel dat Prorail er 45 miljoen voor uittrekt om herhaling te voorkomen.