Bioplastic in opmars

Door Bram Schilham, correspondent Klimaat en Energie

Het lijkt er op dat plastic op basis van aardolie z'n langste tijd heeft gehad. Steeds meer bedrijven in binnen- en buitenland storten zich op een alternatief: bioplastic. Dat is kunststof die gemaakt wordt van plantaardige grondstoffen, zoals maïs, aardappels en suikerbieten.

Zonnebrillen maken van aardappelschillen en autobumpers van rietsuiker. Technisch gezien is het geen probleem en het zal in de komende decennia meer en meer gebeuren. Want onderzoekers, bedrijven en politici roemen de grote voordelen van bioplastic. De uitstoot van CO2 is kleiner, net als de afhankelijkheid van aardolie.

En voor de gebruiker maakt het niets uit: plantaardige kunststof is volgens de fabrikanten net zo sterk of juist net zo buigzaam als de traditionele variant. Je kunt er dus precies dezelfde eindproducten van maken.

Stormachtig Voor alle duidelijkheid: de hoeveelheid bioplastic die op dit moment uit de biochemische fabrieken rolt is nog zeer bescheiden. Minder dan 1 procent van alle kunststof die wereldwijd op de markt komt, is van plantaardige herkomst. Maar onderzoekers van de Wageningen Universiteit voorspellen voor de komende tientallen jaren een stormachtige ontwikkeling.

Het aandeel bioplastic neemt toe tot 3 procent in 2020 en gaat richting 20 tot 50 procent halverwege deze eeuw. Technisch gezien kan zelfs 90 procent van de huidige kunststoffen worden vervangen door bioplastics.

Duur Het produceren en verwerken van bioplastic is nu nog een ingewikkelde en dure aangelegenheid. Maar naarmate aardolie schaarser en dus duurder wordt, zal het steeds beter kunnen concurreren met kunststof op oliebasis. Verschillende Nederlandse bedrijven denken al een toekomstig gat in de markt te hebben ontdekt.

Ze maken kunststof korrels uit suiker en exporteren die naar landen als China, waar ze worden verwerkt in plastic gebruiksartikelen en kleding. Als het aan het kabinet ligt, gaan nog veel meer bedrijven zich op de nieuwe techniek toeleggen. Het past in het streven van de overheid om de Nederlandse economie 'biobased' te maken, oftewel een economie die meer draait op groene en minder op fossiele grondstoffen.

Keerzijde Critici wijzen op een keerzijde: grootschalig gebruik van gewassen en landbouwgrond voor de productie van kunststof en andere materialen kan negatief uitpakken voor de voedselvoorziening en ontbossing in de hand werken. Maar de Wageningse onderzoekers vinden dat probleem niet onoplosbaar.

Als voor de productie van plastic vooral het plantaardige afval wordt gebruikt dat overblijft bij het verbouwen van voedingsgewassen, hoeft het verdringingseffect zich niet voor te doen.