NCTV: rechts-extremisten gaan vooralsnog niet naar Oekraine

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) verwacht niet dat grote aantallen rechts-extremisten gaan meevechten in de oorlog in Oekraïne. De meeste rechts-extremisten in Nederland lijken op dit moment niet bereid om naar Oekraïne te gaan, staat in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland, een rapport dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Tussen 2014 en 2021 vochten volgens wetenschappers enkele Nederlandse rechts-extremisten in Oekraïne, sommigen bij de Oekraïense, anderen bij de Ruslandgezinde separatistische strijdgroepen. Gevreesd werd dat de oorlog in Oekraïne mogelijk aantrekkingskracht zou uitoefenen op rechts-extremisten in ons land. Deelnemers zouden terecht kunnen komen bij rechtsextremistische eenheden, maar de NCTV heeft geen aanwijzingen dat dat het geval is.

Deelname van Nederlanders aan het 'vreemdelingenlegioen', dat is opgericht door president Zelensky, leidt volgens de NCTV ook niet tot een veiligheidsrisico, omdat dat legeronderdeel geen extremistisch karakter heeft.

Anti-overheidsgeluid

De oorlog in Oekraïne kan wel op een andere manier de veiligheid bedreigen, namelijk als verlengstuk van het anti-overheidsgeluid dat tijdens de coronatijd is gegroeid. De NCTV denkt dat complotdenkers zich in hun verzet tegen de overheid zullen richten op andere maatschappelijk thema's dan corona.

"Naarmate de oorlog in Oekraïne voortduurt, zal het ondermijnende anti-overheidsgeluid vanuit deze onderstroom waarschijnlijk intensiveren waardoor de polarisatie rond actuele thema's met betrekking tot de oorlog (bijvoorbeeld de opvang van vluchtelingen) in de samenleving kan toenemen", schrijft de NCTV. Die wijst ook op de verspreiding van pro-Poetin-gedachtengoed tegen westerse overheden.

Minder aanhangers

Toch denkt de NCTV dat anti-overheid-activisten nu minder aanhangers meekrijgen dan in de coronatijd. Weliswaar zijn de gevolgen merkbaar in de vorm van hogere brandstofprijzen en de komst van Oekraïense vluchtelingen, maar de persoonlijke vrijheid van Nederlanders wordt niet wezenlijk geraakt. "Het Russische narratief wekt bovendien niet of nauwelijks sympathie in de Nederlandse samenleving, terwijl een kritische houding ten aanzien van coronamaatregelen veel breder in de maatschappij verbreid was", aldus de NCTV.