Blijf-kamp: hopen dat gezond verstand van de Britten zegeviert
"Jullie hebben bloed aan je handen", roept een jongeman woedend naar een groepje dat met 'leave-borden' een pro-EU-bijeenkomst in Hyde Park probeert te verstoren. Hij spuugt de woorden uit zijn mond en gaat de indringers bijna te lijf.
Anderen gaan niet zo ver om de moord op parlementslid Jo Cox in de schoenen van het leave-kamp te schuiven. Met hun eigen 'remain-borden' proberen ze de ongewenste gasten te verjagen. Ze roepen: "Jullie zijn een schande, jullie zijn zielenpoten met jullie fantasie-project".
Het is de enige verstoring van een verder gemoedelijke 'big in'-bijeenkomst in het Hyde Park in Londen. Een paar honderd mensen vormen samen het woord IN, dat vanuit een vliegtuigje wordt gefilmd en gefotografeerd. Ze beginnen met een minuut stilte voor Jo Cox en daarna zijn er korte speeches, onder anderen van haar partijgenoot Alistair Campbell, de vroegere spindoctor van Tony Blair.
Hoewel veel politici sinds de moord op Cox oproepen tot een minder harde toon van de campagne, spreekt hij onverbloemd kritisch over de "vuiligheid" die het vertrek-kamp over de kiezers uitstort. "Dat leave de laatste tijd in de peilingen omhoog is gegaan, komt voor een belangrijk deel door hun systematische leugens over immigratie", zegt hij.
Campbell noemt een mogelijk vertrek uit de Europese Unie niets minder dan een catastrofe. Veel aanwezigen zijn dat met hem eens. "Het zou een catastrofe zijn voor de mensheid. Sinds de oertijd zijn mensen geneigd elkaar de kop in te slaan en anderen de schuld te geven van hun problemen. We moeten niet nog meer grenzen en barrières opwerpen, maar juist samenwerken voor vrede en welvaart", zegt Jack Perschke, een management-consultant die drie honden heeft meegenomen naar het park.
"Ik hoop dat dit referendum ertoe leidt dat we voor eens en voor altijd een eind maken aan de Eurofobie", zegt hij. "De Europese Unie is het grootste en mooiste samenwerkingsproject ter wereld."
Caroline Blunden, een Britse kunsthandelaar, is speciaal uit Frankrijk teruggekomen om te stemmen. Het gaat erom spannen, denkt ze. "Maar ik hoop dat het gezond verstand van de Britten zegeviert."
Ze noemt mensen die uit de EU willen kleingeestige Engelsen. "Ze zijn arrogant en egoïstisch en denken niet aan de gevolgen van hun beslissing voor anderen in deze wereld. Het zal een drama worden. Voor Noord-Ierland, waar weer een grens komt, voor Schotland, waar ze misschien straks uit het Verenigd Koninkrijk stappen, voor landen als Frankrijk, die na een Brexit slechter af zullen zijn."
Het referendum donderdag stelt de Britten volgens haar voor de belangrijkste keuze in hun leven. Haar meeste vrienden stemmen voor 'blijven'. "Maar ik heb ook een paar vrienden die voor 'vertrek' zijn. Daar ben ik zo verbijsterd over, dat ik het gevoel heb dat er een glazen wand tussen hen en mij is neergekomen."
Iedereen hier moet de komende dagen vijf mensen onder de 35 benaderen.
Op de bijeenkomst in Hyde Park is een bont gezelschap afgekomen, jong en oud, en ook Poolse immigranten en Indiase sikhs. Volgens de organisatoren is het vooral belangrijk dat zo veel mogelijk jongeren naar de stembus gaan, want die zijn over het algemeen meer pro-EU.
"Iedereen hier moet de komende dagen vijf mensen onder de 35 benaderen. Bel ze, sms ze, en zeg dat ze moeten gaan stemmen", roept de voorzitter van de European Movement, Laura Sandys, op. "Het is hun toekomst. We moeten zorgen dat die niet door anderen wordt bepaald."