Britten en EU willen snel gesprekken over lidmaatschap
De Conservatieven van premier Cameron hebben in Groot-Brittannië onverwachts een meerderheid behaald in het parlement. Geen ingewikkelde coalitievorming met een ongewisse uitkomst, maar nog vijf jaar Cameron. Wat betekent dat voor de verhouding met de Europese Unie?
Het zal vooral betekenen dat de nieuwe Britse regering met Brussel gaat heronderhandelen over de voorwaarden van het Britse lidmaatschap van de EU. In een referendum, dat uiterlijk in 2017 zal moeten plaatsvinden, kunnen de Britten zich uitspreken over het lidmaatschap van de EU.
Cameron wil dat zijn land binnen de EU blijft, maar hij heeft de Britten het referendum beloofd. En die belofte zal hij moeten nakomen, ook nu hij de meerderheid heeft behaald.
Constructief
Cameron heeft aangegeven dat hij het onderhandelingsproces met de EU zo snel mogelijk wil beginnen. Voorzitter van de Europese Commissie Juncker heeft vandaag laten weten bereid te zijn tot “constructieve samenwerking”.
Of dat betekent dat Juncker zelf een leidende rol speelt in die onderhandelingen is nog maar de vraag. De verhoudingen tussen Cameron en Juncker zijn niet optimaal.
Cameron heeft zich vorig jaar als enige EU-leider hard verzet tegen de benoeming van Juncker tot voorzitter van de Europese Commissie. Daarom is het volgens kenners van het proces niet ondenkbaar dat vice-voorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans een rol zal gaan spelen in dit proces.
Onzekerheid
Zeker is in ieder geval dat de regeringsleiders van de EU-lidstaten besluiten over eventuele aanpassingen. In theorie moeten alle andere lidstaten zelfs instemmen met heronderhandelingen. Hoewel onderhandelen met één lidstaat in strijd is met de aard van de Europese Unie, is de verwachting dat dit toch zal gebeuren omdat de rest van de EU de Britten liever niet ziet vertrekken.
De verwachting is dat er zal worden geprobeerd om haast te maken. Dat kan er misschien zelfs toe leiden dat het referendum volgend jaar al wordt gehouden. Hoe eerder, hoe beter is de redenering in Brussel omdat onzekerheid over de positie van Groot-Brittannië niet in het belang van de EU is.
In dat tijdschema zou Nederland nog een belangrijke rol kunnen spelen. Nederland is de eerste helft van 2016 roulerend voorzitter van de EU. Dat betekent dat Nederland in die periode een stempel kan drukken op de agenda.
Belangrijk moment in het proces is waarschijnlijk de eerstvolgende EU-top. Die is eind juni.
