Siebe Sietsma
onderzoeksredactie NOS/Nieuwsuur
Er gaat veel mis bij betalingen van de medische industrie aan artsen. Ziekenhuizen worden niet geïnformeerd, en bonnetjes van de bestedingen ontbreken.
Dat komt naar voren uit een steekproef van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) onder vier ziekenhuizen, zo heeft de inspectie bekendgemaakt. Aanleiding voor het onderzoek zijn onthullingen van de onderzoeksgroep van NOS/Nieuwsuur vorig jaar over verboden betalingen van producenten van medische hulpmiddelen aan cardiologen.
De wet stelt strenge eisen aan artsen die geld aannemen van de medische industrie. Dat moet voorkomen dat ze zich bij de behandeling van patiënten laten beïnvloeden door betalingen die ze van bedrijven ontvangen.
De inspectie bezocht de ziekenhuizen Haga (Den Haag), CWZ (Nijmegen), Albert Schweitzer (Dordrecht) en Medisch Spectrum Twente (Enschede). Bij geen van deze instellingen bleken bestuurders goed op de hoogte van de wetten en regels. Ze hebben ook geen goed zicht op de besteding van sponsorinkomsten die artsen krijgen voor medisch onderzoek.
Ook artsen zelf zijn niet voldoende op de hoogte van de voorschriften. Bovendien kunnen ze niet altijd uitleggen waaraan ze het geld uit sponsorinkomsten hebben besteed. Volgens de inspectie is er sprake van "te weinig intern inzicht en controles om te kunnen voldoen aan de wettelijke eisen en de gedragscode".
Een deel van de problemen heeft betrekking op gesponsorde activiteiten zoals onderwijs en niet-medisch onderzoek. Daarbij werken artsen samen met de fabrikanten van medische hulpmiddelen aan nieuwe behandeltechnieken. Ze krijgen onkosten en gewerkte uren door de fabrikant vergoed.
Er blijkt veel onduidelijk te zijn over de aard van de onkosten, en de besteding van de vergoedingen. De specialisten van het Albert Schweitzer Ziekenhuis en het CWZ hebben daarom gesponsord onderzoek tijdelijk stopgezet.
Onderzoek wordt uitgebreid
De komende periode gaat de inspectie ook andere ziekenhuizen onderzoeken.
Niet alleen ziekenhuizen en artsen, maar ook de medische industrie moet voldoen aan de wet die bijverdiensten regelt. De IGJ verwacht daar binnenkort meer over te kunnen melden.