Pieter Omtzigt was vanochtend terug in Den Haag, een week nadat hij abrupt uit de formatiegesprekken stapte en de pers daarover eerder inlichtte dan zijn gesprekpartners van BBB, PVV en VVD. De NSC-leider kwam naar de bijeenkomst van informateur Plasterk waar partijen het eindverslag over de formatieronde konden inzien. Het verslag wordt later vandaag gepresenteerd.
Voorafgaand daaraan zei Omtzigt tegen de verzamelde pers dat zijn vertrek vorige week "niet chic" was. Na afloop wilde hij niet zeggen of hij excuses aan de andere gesprekspartners heeft aangeboden.
Na het inzien van het eindverslag zei Omtzigt verder dat het een "goed idee" zou zijn als de drie overgebleven partijen BBB, PVV en VVD nu over een minderheidskabinet gaan praten. "Ze hebben kennelijk goed overlegd drie a vier dagen met zijn drieën".
Laatste druppel
Vorige week dinsdag brak zijn partij de informatieronde met PVV, VVD en BBB plotseling af en zei Omtzigt een meerderheidskabinet met de drie partijen niet meer te zien zitten. Het ontbreken van "belangrijke financiële stukken" die volgens NSC door informateur Plasterk niet op tijd aan de formerende partijen waren doorgegeven had de doorslag gegeven.
Plasterk zei daar vorige week over dat Omtzigt respect voor het "instituut informateur" ontbeert. "Dat zijn zijn woorden", zei Omtzigt vandaag.
Op de vraag of het laat ter inzage krijgen van de financiële stukken de enige reden voor het afbreken was, zei Omtzigt dat het "de druppel" was geweest. De laatste weken van de formatieronde waren de spanningen al behoorlijk opgelopen tussen partijen door harde berichten op X over en weer en het "lekken van vertrouwelijke informatie", aldus Omtzigt.'
'Jonge partij'
Op vragen over de chaotische gang van zaken vorige week benadrukte Omtzigt ook dat NSC een jonge partij is en dat je "als jonge partij nog veel te leren hebt". Hij denkt niet dat hij het "een tweede keer zo zou doen". Een volgende keer zou hij eerst de betrokkenen bellen en het daarna pas naar buiten brengen.
Op de constatering van een van de verzamelde journalisten dat zijn partij weliswaar jong is, maar hijzelf toch al twintig jaar in de Tweede Kamer zit, zei Omtzigt dat het geen eenvoudige klus is om een partij op te richten. Zo benadrukte hij dat voor twintig nieuwe zetels zo'n zestig medewerkers nodig zijn en die nog niet allemaal gevonden zijn.
Omtzigt stond rond het overleg de pers te woord:
De andere partijen vroegen Omtzigt vorige week herhaaldelijk om uitleg over het onverwachte opstappen en verzochten hem alsnog bij de gesprekken aan te sluiten. Omtzigt herhaalde vorige week meerdere keren dat de gesprekken voor deze ronde echt waren afgerond, en reisde af naar zijn woonplaats om zoals een woordvoerder toen zei "tot rust te komen".
Op vragen over zijn gezondheid en of hij het combineren van een formatie en een nieuwe partij opbouwen aankan erkende Omtzigt dat het niet makkelijk is. Maar hij zei ook "topfit" te zijn en dat grote zorgen niet nodig zijn. Wel kijkt hij "erg uit naar het krokusreces".
Aanvullingen en correcties
Met zijn komst vandaag waren partijen dus voor het eerst weer met zijn vieren bijeen voor het eindverslag dat Plasterk later op de dag presenteert. Ze konden het inzien en gewenste aanvullingen dan wel correcties kenbaar maken.
Al vanaf het begin van de gesprekken tussen de vier partijen gaf Omtzigt aan dat zijn partij problemen heeft met de gespannen verhoudingen van het programma van de PVV en de rechtsstaat. Het is nog onduidelijk wat partijen hierover nu precies hadden afgesproken of welke verklaring ze daar over wilden opstellen.
Wel duidelijk is dat in de fractie van de NSC een deel van de Kamerleden samenwerking met de PVV een groot bezwaar vindt. Later vanmiddag komt Plasterk met zijn verslag, woensdag debatteert de Tweede Kamer erover.