Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

VN-chef: 'Situatie Gaza nog apocalyptischer dan eerst' • 9 Nederlanders verlaten Gazastrook

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de oorlog tussen Israël en Hamas.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Witte Huis werkt aan marine-taskforce als reactie op aanvallen commerciële schepen

De VS overlegt met bondgenoten over het opzetten van een marine-taskforce die schepen op de Rode Zee kan begeleiden. Dat meldt nationaal veiligheidsadviseur Jake Sullivan vandaag in een persconferentie.

Het is een reactie op de aanvallen van Houthi-rebellen op commerciële schepen, die al een aantal weken plaatsvinden. Gisteravond meldde het Amerikaanse leger dat Houthi-rebellen drie koopvaardijschepen hadden beschoten. De rebellen zelf claimden gisteravond twee schepen te hebben aangevallen die volgens hen een relatie met Israël hebben. De Houthi's hebben zich solidair verklaard aan de Palestijnen.

Volgens Sullivan is Iran, dat de Houthi-rebellen steunt, de eindverantwoordelijke voor de aanvallen. "De wapens hier worden geleverd door Iran", zei Sullivan. "Iran is, naar onze mening, de uiteindelijke partij die hiervoor verantwoordelijk is."

Sullivan noemt de potentiële taskforce een "natuurlijke reactie op dat soort incidenten". Ook langs de kust van Somalië wordt zo'n taskforce ingezet om de commerciële scheepvaart te beschermen tegen piraterij.

VN-chef: 'Situatie Gaza nog apocalyptischer dan eerst'

Martin Griffiths, ondersecretaris-generaal van de Verenigde Naties voor Humanitaire Zaken, is zeer bezorgd over de situatie in de Gazastrook. "Steeds als we denken dat het niet nog apocalyptischer kan worden in Gaza, wordt het dat toch", schrijft hij in een bericht op X.

"Mensen worden weer verteld om te vluchten", vervolgt hij. "Maar ze hebben nergens om naartoe te gaan." Hij schrijft dat het nergens in Gaza veilig is en dat niemand in Gaza veilig is. Hij roept op tot een einde aan de gevechten en de "schaamteloze minachting voor basale menselijkheid".

Eerder vandaag meldde de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen UNRWA dat ongeveer 1,9 miljoen Palestijnen in de Gazastrook op de vlucht zijn. Als dat klopt gaat het om meer dan 80 procent van alle inwoners. Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza, dat onder controle staat van Hamas, is het dodental onder de Palestijnen opgelopen tot bijna 16.000. Volgens hen zijn 70 procent van de slachtoffers zijn vrouwen en kinderen.

Dramatische omstandigheden in vluchtelingenkamp Gaza: 'Alle kinderen zijn ziek'

Een ontheemde familie in een vluchtelingenkamp in Khan Younis zit samen om een klein vuurtje, gestookt met de laatste restjes hout en kleren.

De omstandigheden zijn dramatisch. Het is koud en alle kinderen zijn ziek.

Dramatische omstandigheden in vluchtelingenkamp Gaza: 'Alle kinderen zijn ziek'

Geen communicatie mogelijk in de Gazastrook

Het internet- en telefoonverkeer in de Gazastrook ligt opnieuw plat.

Dat zegt het Palestijnse telecombedrijf Paltel:

"We betreuren het dat alle telecomdiensten in Gaza-Stad en het noorden van de Gazastrook plat liggen," schreef Paltel eerder vandaag op X.

Volgens het bedrijf is de verbinding tussen de belangrijkste elementen van hun netwerk verbroken "door de aanhoudende agressie". Teams van het bedrijf zijn bezig om de verbinding te herstellen.

Eind oktober lag alle communicatie met Gaza al eens plat. Een paar dagen later kwamen de communicatielijnen weer op gang. Daardoor konden ook Nederlanders weer mondjesmaat contact met familieleden in het gebied krijgen.

'Vijf maaltijden in drie weken': humanitaire situatie steeds nijpender in Gaza

Urenlang in de rij staan voor een stukje brood of een liter vervuild water, het is de dagelijkse realiteit voor honderdduizenden inwoners in Gaza. Palestijnen lijden honger en steeds meer mensen worden ziek. Internationale organisaties waarschuwen voor de verspreiding van infectieziektes.

Lees meer hierover in dit uitgebreide artikel:

Negen Nederlanders hebben Gazastrook verlaten

Negen mensen met een link met Nederland hebben vandaag de Gazastrook verlaten. Ze kwamen vandaag via de grens met Rafah aan in Egypte, meldt het ministerie van Buitenlandse zaken. Ze worden opgevangen door vertegenwoordigers van België en naar Caïro gebracht.

"Daar worden zij door de Nederlandse ambassade van verdere bijstand voorzien en begeleid naar Nederland", schrijft het ministerie. "Over die doorreis naar Nederland wordt om privacyredenen geen informatie verstrekt."

Het ministerie heeft nog contact met zestien mensen in Gaza. Het zijn mensen met de Nederlandse nationaliteit of een Nederlandse verblijfsstatus en eventueel leden van hun gezin.

Palestijnse burgers vluchten van Khan Younis naar Rafah na nieuwe Israëlische aanvallen

  • AFP
    Palestijnen vluchten van Khan Younis naar Rafah
  • AFP
    Palestijnen bouwen nieuwe onderkomens bij Rafah
  • AFP
    Palestijnse vluchtelingen die van Khan Younis naar Rafah zijn gevlucht
  • AFP
    Onder de vluchtelingen zijn veel kinderen

'Zeker 50 Palestijnen omgekomen bij aanval op scholen met vluchtelingen'

Bij een Israëlische luchtaanval op twee scholen in Gaza waar vluchtelingen zijn ondergebracht zijn zeker 50 mensen om het leven gekomen. Dat meldt het Palestijnse persbureau Wafa. De scholen staan in Daraj in het noorden van Gaza-stad.

Het bericht kan nog niet onafhankelijk worden bevestigd. Het Israëlische leger zegt de bewering te onderzoeken.

260.000 aanvragen voor wapenvergunning sinds 7 oktober

De minister van Nationale Veiligheid van Israël, Itamar Ben Gvir, zegt dat meer dan 260.000 mensen een wapenvergunning aangevraagd sinds de aanval van Hamas op 7 oktober.

Het ministerie versoepelde de eisen om een vergunning te krijgen, waardoor tienduizenden mensen meer nu kans hebben dat hun aanvraag wordt goedgekeurd. Volgens Ben Gvir "kan elke plek met een wapen een leven redden". Daarom wil hij zoveel mogelijk wapenvergunningen afgeven.

Het aantal toekenningen van vergunningen per dag is sinds 7 oktober toegenomen van 100 tot 3000. Om de stroom het hoofd te kunnen bieden zijn niet-gekwalificeerde vrijwilligers ingezet om vergunningen te verstrekken, ondanks bezwaar daartegen van het staatscontrolecomité. Ben Gvir zei tegen het comité dat het zich hiervoor moest schamen.

Het hoofd van de afdeling vuurwapenvergunningen van het ministerie is vandaag opgestapt.

Rechtbank in Gaza opgeblazen

Het Israëlische leger heeft een rechtbank in het midden van de Gazastrook opgeblazen, is te zien op beelden op X. Het gebouw van vijf verdiepingen werd in 2018 in gebruik genomen en was gebouwd met geld uit Qatar.

Volgens Hamas heeft Israël tot nu toe 103 regeringsgebouwen vernietigd en 270 scholen, 183 moskeeën en drie kerken beschadigd of verwoest. Volgens de gezondheidsautoriteiten zijn 56 klinieken en 20 ziekenhuizen onbruikbaar geworden door de oorlog.

Kfir-brigade voor het eerst sinds oprichting in actie

De Kfir-brigade van het Israëlische leger neemt voor het eerst sinds zijn oprichting in 2005 deel aan een operatie. De brigade is ingezet bij het grondoffensief in Gaza, meldt de Israëlische krant Ha'aretz. De militairen hebben meer dan 30 tunnelschachten ontdekt, tientallen luchtaanvallen uitgevoerd en zo'n honderd aanvallen met artillerie om Hamas-doelen te raken.

De brigade, die is gespecialiseerd in complexe situaties, heeft een aantal Hamas-tunnels en wapens die daar zijn gevonden vernietigd. De commandant van de brigade zegt dat hij trots is dat hij de troepen mag aanvoeren in de eerste operatie sinds het bestaan van Kfir.

Verbindingen in Noord-Gaza opnieuw verbroken

In Gaza-stad en het noorden van de Gazastrook liggen alle verbindingen eruit. Volgens een groot telecombedrijf in Gaza komt dat door beschadigingen aan het netwerk door de aanhoudende aanvallen.

Zowel vaste als mobiele verbindingen zijn verbroken.

VN-organisatie: 1,9 miljoen Palestijnen op de vlucht

Bijna twee maanden na het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas zijn volgens de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen UNRWA ongeveer 1,9 miljoen Palestijnen in de Gazastrook op de vlucht geslagen. In Gaza wonen ruim 2,2 miljoen mensen.

Meer dan een miljoen mensen zijn ondergebracht in zo'n 100 onderkomens in het midden van de kuststrook, in Khan Younis en in Rafah in het zuiden. Honderdduizenden mensen vluchtten sinds het begin van het Israëlische grondoffensief van het noorden van de Gazastrook naar het zuiden, waar nu ook een Israëlisch grondoffensief gaande is. Israël heeft gezworen Hamas uit te schakelen.

Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza, dat onder controle staat van Hamas, is het dodental onder de Palestijnen opgelopen tot bijna 16.000. 70 procent van de slachtoffers zijn vrouwen en kinderen, meldt het ministerie.

Rode Kruis-baas in Gaza: maak een eind aan het lijden

De baas van het Internationale Rode Kruis, Mirjana Spoljaric, heeft bij een bezoek aan Gaza gevraagd om een einde aan het "ondraaglijke lijden" te maken van mensen in belegerde gebieden. Op X roept ze op burgers te beschermen volgens de oorlogswetten en meer humanitaire hulp toe te laten.

Ook riep ze Hamas op alle gijzelaars vrij te laten en het Rode Kruis toegang tot hen te geven.

Ook andere hulporganisaties waarschuwen voor de dramatische gevolgen voor de Palestijnse bevolking in de Gazastrook. Israël is nu ook bezig met een grondoffensief in het zuiden en bewoners en vluchtelingen in het gebied kunnen geen kant op. Er zijn geen veilige plekken meer, waarschuwen de hulporganisaties.

Bijna de helft van de Gazaanse bevolking is door de VN ondergebracht in onderkomens in het zuiden. Niemand voelt zich er meer veilig als er elke tien minuten bommen vallen, zegt Unicef, de kinderorganisatie van de VN. Unicef noemt de situatie "een verschrikking".

Negatief reisadvies van Israël voor Europese landen, waaronder Nederland

Israël heeft een negatief reisadvies uitgegeven voor verschillende Europese landen, waaronder Nederland. De Nationale Veiligheidsraad adviseert Israëliërs om niet naar onder meer Frankrijk, Groot-Brittannië of Duitsland te reizen, omdat ze daar gevaar zouden kunnen lopen. Een aanleiding voor het reisadvies is de aanval van gisteren bij de Eiffeltoren in Parijs. Daarbij werd een 23-jarige toerist gedood door een Fransman van Iraanse afkomst.

Op de lijst staat bijna de helft van de EU-landen. Daarnaast is het risiconiveau verhoogd voor onder meer Australië, Rusland, China, een aantal Zuid-Amerikaanse landen en landen in Afrika en in Centraal-Azië.

Landen die code rood hebben gekregen, met het advies aan Israëliërs om onmiddellijk te vertrekken, zijn Bahrein, Tunesië, Qatar, landen in de noordelijke Kaukasus en landen die aan Iran grenzen. Israël waarschuwt voor een "niet eerder vertoonde mix van terroristische uitingen en antisemitische incidenten en aansporingen daartoe".

Meldingen over raketten op Israël

Het Israëlische leger zegt dat er raketten zijn afgevuurd op verschillende delen van het land. De meeste meldingen komen uit Tel Aviv en omgeving. Ook aan de grens met Libanon en bij het zuiden van de Gazastrook is het luchtalarm afgegaan vanwege inkomende raketten. Er zijn nog geen berichten over slachtoffers of schade.

Uitspraak kort geding 15 december

In de rechtbank van Den Haag heeft het kort geding gediend van Oxfam Novib en andere maatschappelijke organisaties tegen de staat. De organisaties willen dat Nederland stopt met de doorvoer van onderdelen van de F-35 aan Israël, omdat dat land het gevechtsvliegtuig inzet bij aanvallen op de Gazastrook.

Het demissionaire kabinet wil de onderdelen blijven leveren omdat daarvoor vergunningen zijn afgegeven en omdat niet duidelijk is of Nederland de mogelijkheid heeft om van de afspraken af te wijken. Ook vindt het dat Israël zich moet kunnen verdedigen.

De rechter doet uiterlijk op 15 december uitspraak.

Protest vanmorgen bij de rechtbank in Den Haag

'Meer dan dertig doden bij aanvallen op Gaza-Stad'

Door Israëlische bombardementen op twee buurten in Gaza-Stad zijn meer dan dertig burgers om het leven gekomen, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Ook zijn er mensen gewond geraakt.

Tientallen huizen in Gaza-Stad zijn aangevallen, zegt Wafa, dat gelieerd is aan de Palestijnse Autoriteit op de Westelijke Jordaanoever. De meeste doden zouden kinderen zijn. Het Israëlische leger zegt niets over deze specifieke aanvallen op Gaza-Stad, maar meldde eerder wel dat het ongeveer 200 doelen in de Gazastrook onder vuur had genomen.

Tegen Al Jazeera zegt de hoogste vertegenwoordiger van het Gezondheidsministerie van Gaza, dat onder Hamas valt, dat ziekenhuizen in Gaza-Stad sinds vanmorgen worden overspoeld met dode lichamen. De Arabische zender spreekt van tientallen doden.

Tientallen tanks rijden Zuid-Gaza binnen

Het Israëlische leger is met tientallen tanks het zuiden van de Gazastrook binnengereden, zeggen ooggetuigen tegen het Franse persbureau AFP. Ook Al Jazeera meldt dat tanks Khan Younis vanuit het oosten naderen. Daarnaast zijn er pantservoertuigen en bulldozers gezien.

De bevelhebber van Israëls grondtroepen zegt tegen de legerradio dat de grondoorlog in het noorden bijna is afgerond en dat het leger zich nu gaat richten op de andere delen van de Gazastrook. "We hebben één doel: het omverwerpen van de terreurgroep Hamas."

Er zijn pamfletten uitgestrooid om bewoners Khan Younis te manen te vertrekken. De stad is gedurende de oorlog vrijwel dagelijks vanuit de lucht of vanaf zee door Israël onder vuur genomen.

Israëlische tanks dicht bij de grens met de Gazastrook

Corruptiezaak tegen Netanyahu hervat

In Jeruzalem is de corruptiezaak tegen de Israëlische premier Netanyahu hervat, melden Israëlische media. Het proces lag, net als alle andere niet-urgente zaken, stil sinds de aanslagen van Hamas in Israël van 7 oktober.

Netanyahu hoeft voorlopig niet verplicht bij de rechtszittingen aanwezig te zijn, maar dat kan volgens onder meer The Times of Israel over een paar maanden anders zijn. Hij staat terecht voor omkoping, fraude en het schenden van vertrouwen. Netanyahu zegt dat hij onschuldig is. De zaak loopt al jaren.

Kort geding tegen staat om onderdelen straaljagers

Oxfam Novib en andere maatschappelijke organisaties eisen in een kort geding dat Nederland de doorvoer van vliegtuigonderdelen aan Israël blokkeert. Die onderdelen worden gebruikt in F-35-gevechtstoestellen die ingezet worden in de Gazastrook. Omdat die onderdelen indirect leiden tot burgerdoden zou dat in strijd zijn met het oorlogsrecht.

Het demissionaire kabinet besloot eind november om de onderdelen te blijven leveren, onder meer zodat Israël de toestellen kan inzetten tegen "dreigingen uit de regio". Ook zei minister Schreinemacher dat Nederland geen wapens levert. "Het gaat om Amerikaanse onderdelen, die in Nederland liggen opgeslagen en bestemd zijn voor F-35-partners, in dit geval Israël."

Het kort geding is te volgen via een livestream van de rechtbank in Den Haag.

In beeld: schade in Khan Younis

De Israëlische bombardementen op de Gazastrook gaan in alle hevigheid door. Volgens het Israëlische leger werden afgelopen nacht zo'n 200 doelen aangevallen.

Onder meer in Khan Younis is veel schade. Boven delen van de zuidelijke stad heeft Israël pamfletten uitgestrooid om inwoners op te roepen naar elders te vertrekken.

Een verwoest huis in Khan Younis:

  • Reuters
  • Reuters
  • Reuters
  • Reuters
  • AFP
    Uitgestrooide pamfletten boven Khan Younis

Twee Palestijnse mannen gedood bij inval Qalqilya

Bij een Israëlische inval in Qalqilya op de Westelijke Jordaanoever zijn zeker twee Palestijnen om het leven gebracht, zegt de Israëlische legerradio GLZ. Ook het Palestijnse persbureau Wafa maakt melding van hun dood.

Volgens de legerradio waren militairen naar de twee op zoek en troffen ze hen gewapend aan in een auto. Het leger zegt dat er een vuurgevecht ontstond, waarbij de twee omkwamen.

Ook Wafa zegt dat de jonge mannen in hun auto werden doodgeschoten. Volgens het persbureau raakten twee andere mannen gewond bij de inval. Zij zouden met lichte verwondingen naar het ziekenhuis zijn gebracht.

Beeld van een arrestatie van een man in Qalqilya

Invallen op meerdere plaatsen op Westoever

Het Israëlische leger heeft vannacht op meerdere plaatsen op de bezette Westelijke Jordaanoever invallen gedaan. Die vonden onder meer plaats in Jenin, Jericho, Tulkarm en Qalqilya. Volgens een verslaggever van Al Jazeera zijn daarbij zeker zestig Palestijnen opgepakt door het Israëlische leger.

Volgens het Palestijnse persbureau Wafa zijn er rond middernacht in Jenin zeker dertig gepantserde voertuigen ingezet. Ook zou er een verkenningsvliegtuig over het gebied hebben gevlogen en zouden Israëlische scherpschutters zich op enkele daken hebben gepositioneerd.

Op dit filmpje op X van Al Jazeera zijn rookpluimen boven Jenin te zien:

Houthi-rebellen beschieten schepen in Rode Zee 'om relatie met Israël'

In de Rode Zee bij Jemen zijn drie koopvaardijschepen onder vuur genomen door Houthi-rebellen, zegt het Amerikaanse leger. De rebellen zelf claimden gisteravond twee schepen te hebben aangevallen die volgens hen een relatie met Israël hebben.

Het Amerikaanse leger zegt dat zijn marineschip de USS Carney drie drones uit de lucht heeft geschoten die gelanceerd waren door de Houthi-rebellen. "We hebben alle reden om aan te nemen dat deze aanvallen, hoewel de raketten door de Houthi's zijn gelanceerd, volledig op het conto van Iran komen", zeggen de Amerikanen. De Houthi's worden door Iran gesteund.

Israël: grondtroepen richten zich nu op heel Gaza

Het Israëlische leger voert grondaanvallen uit in de gehele Gazastrook, aldus legerwoordvoerder Daniel Hagari. Aanvankelijk was het leger vooral actief in het noorden van Gaza; in het begin van de oorlog riep Israël Gazanen daar dan ook op om naar het zuiden te gaan. Inwoners van de noordelijke Gazastrook vluchtten daarop massaal zuidwaarts. Overigens voert Israël al langer op grote schaal luchtaanvallen uit op doelen in het zuiden van Gaza.

Zondag riep het Israëlische leger Palestijnen in en rondom de zuidelijke stad Khan Younis op om daar te vertrekken. Volgens Israël houden leiders van Hamas zich inmiddels in het zuiden op en de aanvallen daar worden opgeschroefd. In flyers wordt de bevolking van Khan Younis, de tweede stad van Gaza, al dagen gewaarschuwd om naar de kust te trekken of richting de zuidelijker gelegen stad Rafah, bij de grens met Egypte.

AP sprak met een inwoner van Khan Younis die niet weg wil. "De bezetter zegt dat je naar een andere plek moet gaan en vervolgens bombarderen ze dat gebied", zegt Halima Abdel-Rahman aan de telefoon tegen het persbureau. "Er is gewoon geen veilige plek meer in Gaza. Ze doden mensen in het noorden, ze doden mensen in het zuiden."

Volgens het VN-agentschap voor Palestijnse vluchtelingen worden momenteel 958.000 Gazanen opgevangen in VN-opvanglocaties in het zuiden van de Gazastrook.

Nieuw blog

Welkom in het blog van maandag 4 december. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.