In de Rav Aron Schuster Synagoge in Amsterdam zijn vanavond de terreuraanslagen van Hamas in Israël herdacht, vandaag een jaar geleden.
De herdenking was georganiseerd door de Israëlische ambassade en het Centraal Joods Overleg. Onder de ongeveer vierhonderd gasten waren premier Schoof, VVD-leider Yesilgöz, PVV-leider Wilders, BBB-leider Van der Plas en een aantal ministers. Familieleden van Israëliërs die een jaar geleden werden ontvoerd hielden een toespraak, evenals de ambassadeur van Israël.
"Zoals elke dag in het afgelopen jaar denken wij aan de meer dan 1200 slachtoffers van 7 oktober en aan de 251 mensen die op die dag zijn gegijzeld. Wij bidden voor de terugkeer van de 101 mensen die nog altijd worden gegijzeld", zei Chanan Hertzberger, de voorzitter van het Centraal Joods Overleg.
In zijn toespraak stond hij stil bij antisemitisme, dat sinds de aanslag vorig jaar en de daaropvolgende oorlog in Gaza is toegenomen. Hij sprak van een "giftige mix van extreemrechtse racisten, extreemlinkse fanatici en fundamentalistische moslims" die Israël volgens hem weg zetten als agressor en genocidepleger en die oproepen tot vernietiging van de staat Israël.
Het aantal meldingen van antisemitisme nam bij de politie toe van 549 in 2022 naar 880 in 2023.
'Iedere dag is 7 oktober'
Op video vertelden overlevenden over de aanslag en de nasleep. De Israëlische ambassadeur Ephraim zei dat het in Israël nog elke dag 7 oktober is, doelend op de gijzelaars die nog altijd vastzitten en op de tienduizenden mensen uit Noord-Israël die door de raketaanvallen van Hezbollah ontheemd zijn. Hij noemde de aanslag van Hamas een "Palestijnse aanval, die werd uitgevoerd door aanhangers met dezelfde ideologie als terreurorganisatie IS".
Ephraim bedankte de Nederlandse regering voor de steun aan Israël. "Israël en Nederland zijn al 75 jaar goede vrienden. Uw steun is ontzettend belangrijk voor ons."
Op de herdenking werd ook gebeden en was er muziek:
De kleindochter van Shlomo Mantzur, die op 7 oktober werd gegijzeld en nog steeds in Gaza wordt vastgehouden, sprak ook. "Sinds 7 oktober staat mijn leven stil. Ik weet nog steeds niet hoe het met mijn opa gaat", zei ze. Ze vroeg de aanwezigen om alles op alles te zetten om een akkoord met Hamas tot stand te brengen voor vrijlating van de resterende gijzelaars.
Yotam Cohen, wiens broer Nimrod gegijzeld werd op 7 oktober, richtte zich direct tot premier Schoof. "Je bent een bondgenoot van Israël, en ik ga ervan uit dat dat ook zo blijft. Alleen een deal kan de rest van de gijzelaars redden", zei hij.
Even daarvoor zei hij dat er niet genoeg gedaan is om de gijzelaars terug te krijgen. "Zonder de schuld bij een individu neer te leggen, kan ik met zekerheid zeggen dat er niet genoeg is gedaan."
"Iedereen met enig moreel besef zou zich een beetje schuldig moeten voelen", vervolgde hij. "Het is aan ons om van de wereld een betere plek te maken. Dat er nog steeds gijzelaars vastzitten in Gaza en dat er nog iedere dag mensen sterven door deze bloedige oorlog, maakt de wereld lelijker."
'Geraakt door toespraak'
Even na de herdenking zei premier Schoof dat de woorden van Cohen hem hebben geraakt. Hij zei te willen kijken hoe de Nederlandse initiatieven voor het terughalen van gijzelaars "intensief kunnen worden voortgezet". "Zolang ze niet vrijkomen hebben we niet genoeg gedaan", zei de premier.
De premier noemde 7 oktober "een dag van blinde haat, van onbeschrijflijk wreed geweld". "Mijn wens vandaag bestaat uit één woord: sjalom - vrede, harmonie."
Herdenkingen en pro-Palestijnse demonstraties
Ook op andere plekken waren vandaag herdenkingen. De organisatie Christenen voor Israël organiseerde meerdere bijeenkomsten. Zo was er in Barneveld een herdenkingsbijeenkomst waar meer dan duizend mensen op afkwamen.
Op de Dam in Amsterdam kwamen honderden mensen bijeen voor een pro-Israël-manifestatie met toespraken. Ook werd er een grote Israëlische vlag uitgerold. De bijeenkomst werd kort verstoord door pro-Palestijnse demonstranten, die even verderop een plek hadden gekregen voor een tegendemonstratie. Op last van burgemeester Halsema werd daar een einde aan gemaakt vanwege "wanordelijkheden".
Pro-Palestijnse demonstranten waren vandaag op verschillende plekken in het land op de been. Ze protesteerden tegen de verwoestingen in de Gazastrook en wezen op de duizenden Palestijnen die in het oorlogsgeweld zijn gedood. Op verschillende stations waren sit-ins, zoals in Den Haag, Leiden, Leeuwarden, Rotterdam en Amsterdam. Mensen riepen leuzen als 'Free Palestine' en droegen Palestijnse vlaggen.
