Koning in Troonrede: blijven werken aan kansengelijkheid en bestaanszekerheid

Wie van buiten naar Nederland kijkt, ziet een aantrekkelijk land, maar er zijn wel degelijk grote uitdagingen. Dat zei koning Willem-Alexander in de Troonrede die hij voorlas in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.

Willem-Alexander sprak over "een permante opdracht" om te blijven werken aan kansengelijkheid, bestaanszekerheid en perspectief. "Voor lang niet iedereen zijn een fatsoenlijk huis, een goede gezondheid en een veilige thuissituatie vanzelfsprekend." Vorig jaar waren bestaanszekerheid en armoede ook belangrijke thema's in de Troonrede.

De koning zei dat niet iedereen zich gehoord en gezien voelt. "Er is nog altijd discriminatie en racistische uitsluiting in de samenleving." En daarom is het belangrijk dat de herdenking van het slavernijverleden "hoog op de agenda" blijft staan.

Verbinding vraagt aandacht en inzet

Het "maatschappelijk weefsel dat de samenleving bij elkaar houdt" verdient bescherming, zei koning Willem-Alexander ook aan het begin van zijn rede. "Verbinding ontstaat waar mensen bij elkaar komen. Dat is niet vanzelfsprekend, maar vraagt blijvende aandacht en inzet van ons allemaal."

Het onderhoud van de democratie is volgens de koning niet alleen een taak van de overheid, maar een opdracht voor iedereen. "Democratie is veel meer dan je stem uitbrengen. Het is een houding. Het is de bereidheid te luisteren, begrip op te brengen voor andere standpunten en een zorgvuldige afweging van belangen te maken."

In de Troonrede benoemde de koning meermaals het belang van gelijke kansen en bestaanszekerheid:

Armoedebeleid, MH17, steun aan Oekraïne en de Groningse hersteloperatie zijn de grootste prioriteiten van het huidige demissionaire kabinet. "Het zijn vraagstukken die om daadkracht vragen."

In zijn inleiding ging de koning in op tien jaar koningschap. "Tien jaar waarop ik dankbaar terugkijk." Als belangrijke gebeurtenissen en momenten noemde de koning vlucht MH17, de slavernijexcuses, de coronaperiode en de oorlog in Oekraïne. "Ze staan in uw en mijn geheugen gegrift."

"Daarnaast waren er honderden hartverwarmende bezoeken en duizenden inspirerende ontmoetingen", zei de koning. "Die hebben een onvergetelijke indruk op mij gemaakt."

Brute aanvalsoorlog

Over de oorlog in Oekraïne was de koning, namens de regering, uitgesproken. Willem-Alexander sprak over "het brute geweld van Rusland tegen het Oekraïense volk" en een "illegale aanvalsoorlog tegen een soeverein buurland".

Volgens de koning is er een strijd gaande om "fundamentele democratische en rechtsstatelijke waarden" die ook raakt aan de veiligheid en toekomst van Nederland.