Nog 3 zetels te vergeven in Senaat • Nieuwe verkiezingen nodig in Georgia

Biden: 'Ik ben bereid om samen te werken met Republikeinen'

Biden is bereid om samen te werken met Republikeinse congresleden in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Dat zegt hij op een persconferentie waar hij reageert op de voorlopige uitslagen van de midterms. "En het Amerikaanse volk heeft duidelijk laten weten dat ze verwachten dat de Republikeinen ook met mij samenwerken."

Hij onderstreepte ook dat hij nog steeds optimistisch is over de staat van zijn land. "We moeten naar de toekomst blijven kijken. Die is helder. We zijn altijd sterker uit crises gekomen dan we erin gingen", zegt hij. "Er is niets wat buiten ons bereik ligt, zolang we maar samenwerken. We moeten niet vergeten wie we zijn: de Verenigde Staten van Amerika."

Biden: 'Het was een goede dag voor de democratie'

"Het was een goede dag voor de democratie, en het was een goede dag voor Amerika", zegt president Biden over het verloop van de midterms. "Onze democratie is getest, maar de Amerikanen hebben hun stem laten horen."

Biden reageert voor het eerst publiekelijk op de uitslagen van de tussentijdse verkiezingen. "We weten nog niet alle resultaten. Maar terwijl de pers en de experts een gigantische rode golf voorspelden, is dat niet gebeurd."

De president bedankte in het bijzonder jonge Amerikanen, die in groten getale kwamen opdagen bij deze verkiezingen. "Zij stemden over de klimaatcrisis, wapenwetten, en studentenschulden."

Opnieuw zijn alle ogen gericht op Georgia

Georgia is deze verkiezingen opnieuw het brandpunt geworden van de Amerikaanse verkiezingsstrijd. De Republikeinse Senaatskandidaat en voormalig American Football-speler Herschel Walker en zijn Democratische tegenstander Raphael Warnock hebben allebei geen meerderheid van de stemmen gekregen. Op 6 december moeten kiezers in die staat daarom nogmaals naar de stembus om te bepalen wie de zetel krijgt.

Deze nieuwe verkiezingsronde kan gaan bepalen welke partij de meerderheid in de Senaat wint. Behalve in Georgia, zijn er nog zetels te vergeven in de swingstates Arizona en Nevada.

2020

In 2020 was het ook spannend in Georgia. In die staat winnen de Republikeinen normaal gesproken, maar bij de laatste presidentsverkiezingen won Biden het nipt van Trump.

Trump probeerde de resultaten tevergeefs aan te vechten, sindsdien worden zwarte stembureaumedewerkers ten onrechte beschuldigd van fraude. Ook krijgen ze te maken met bedreigingen. Dit jaar namen de stembureaus extra veiligheidsmaatregelen.

Verslaggever Simone Tukker keek deze midterms mee met de campagnes van de Republikeinen en Democraten in Georgia:

Biden feliciteert winnaars

President Joe Biden heeft afgelopen nacht de Demoratische kandidaten gefeliciteerd die zetels hebben gewonnen in de Senaat, het Huis van Afgevaardigden en lokale bestuursfuncties. Een video hiervan is gedeeld op Twitter:

Nog 3 zetels te vergeven: dit zijn de voorlopige resultaten in de Senaat

In Washington is inmiddels de middag aangebroken, de stemmen worden nog geteld. De Republikeinse partij lijkt af te stevenen op een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. In de Senaat is er nog een nek-aan-nekrace. Van de 100 Senaatszetels zijn 48 nu in handen van de Democraten. De Republikeinse partij heeft met Wisconsin erbij 49 zetels gewonnen.

Dat betekent dat er nog drie zetels te vergeven zijn van de in totaal 35 zetels waar over is gestemd. Een winst voor de Republikeinen in de Senaat zal grote gevolgen hebben voor Bidens presidentschap. De Senaat kan wetsvoorstellen indienen, federale rechters benoemen en instemmen met internationale verdragen.

Alle ogen zijn nu gericht op de laatste drie staten waar nog geen winnaar bekend is: Arizona, Nevada en Georgia. Hoewel er nog 10.000 stemmen geteld moeten worden in die laatste staat, is nu al duidelijk dat er geen winnaar is. Dat betekent dat kiezers in Georgia op 6 december opnieuw naar de stembus moeten.

In Arizona staat de democratische kandidaat Mark Kelly op een kleine voorsprong. Met tweederde van de stemmen geteld, heeft hij 51,4 procent van de stemmen. Zijn Republikeinse tegenstander staat op 46,4 procent.

In Nevada wordt het nog spannender: de Republikein Adam Laxait heeft 49,9 procent van de stemmen, zijn tegenstander Catherine Cortez Masto staat op 47,2 procent. In die staat is 77 procent van de stemmen geteld.

Republikein Eli Crane wint zetel in Huis van Afgevaardigden

De Republikein Eli Crane wint een zetel voor het Huis van Afgevaardigden in Arizona. Dat brengt de verdeling op 176 zetels voor Democraten, en 203 zetels voor Republikeinen.

Het Huis van Afgevaardigden heeft 435 leden, er zijn dus nog 56 zetels te verdelen.

Waarschijnlijk verliezen de Democraten de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden.

'Nieuwe verkiezingen nodig in Georgia'

Kiezers in Georgia moeten volgende maand nogmaals naar de stembus voor de Senaatsverkiezingen, stelt CNN. De Republikeinse kandidaat Walker en de Democraat Warnock hebben geen van beide een meerderheid van de stemmen weten te bemachtigen.

Bij deze tussentijdse verkiezingen kon ook blanco gestemd worden of op een andere partij dan de Democratische of Republikeinse. Daardoor is het mogelijk dat geen van de kandidaten de helft van de stemmen of meer krijgt.

Zeker 210 Republikeinen verkozen die mythe van gestolen verkiezingen verspreiden

Zeker 210 Republikeinen die de verkiezingsuitslagen van 2020 betwisten hebben zetels gewonnen. Het gaat om kandidaten die zijn verkozen in het Huis van Afgevaardigden, de Senaat, als gouverneurs en andere lokale bestuurders, schrijft The New York Times.

30 van hen ontkennen dat president Biden in 2020 de verkiezingen heeft gewonnen. Zij voerden campagne door twijfel te zaaien over de uitslagen van 2020, in lijn met herhaalde uitspraken van oud-president Trump.

De anderen hebben niet expliciet gezegd dat de uitslag van de presidentsverkiezingen is vervalst, maar hebben wel op andere manieren hun twijfels geuit over de betrouwbaarheid van de resultaten, schrijft de krant. Deze voorlopige uitslagen betekenen dat zeker een derde van de zetels in het Huis van Afgevaardigden naar Republikeinse kandidaten gaat die de uitslagen van 2020 ontkennen of betwijfelen.

Er zijn ook enkele prominente Republikeinen die het verhaal van de gestolen verkiezingen verspreiden die hebben verloren, onder meer bij de strijd om het gouverneurschap in Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, Maryland en Illinois, schrijft CNN.

Voor de beweringen dat de presidentsverkiezingen door de Democraten 'gestolen' zijn, is geen bewijs. Joe Biden kreeg in 2020 7 miljoen stemmen meer dan Donald Trump en verschillende rechters in het land hebben Bidens overwinning bevestigd.

Republikein wint Senaatzetel in Wisconsin

De Republikeinse kandidaat Ron Johnson behoudt zijn Senaatszetel in Wisconsin, schrijven verschillende Amerikaanse media. Wisconsin is één van de vier staten waar alle ogen op zijn gericht in de strijd om de meerderheid in de Senaat, samen met Nevada, Arizona en Georgia.

De winst van Johnson betekent dat de Republikeinse partij een stap dichterbij die meerderheid is. Hij wint de verkiezingen van zijn Democratische tegenstander Mandela Barnes.

CNN: Trump is woedend over resultaten Republikeinen

Voormalig president Donald Trump is woedend en "schreeuwt naar iedereen", zegt een adviseur van de oud-president tegen CNN. Trump is volgens de Amerikaanse nieuwszender teleurgesteld over de verkiezingsresultaten van de Republikeinen.

Het grootste verlies voor Trump is volgens CNN de nederlaag van de Republikein Mehmet Oz in de staat Pennsylvania. Die verloor van de Democraat John Fetterman in race om de senaatszetel waarin het meeste campagnegeld is besteed.

Verkiezingsfunctionaris Georgia: waarschijnlijk nieuwe Senaatsverkiezingen

Het lijkt erop dat in Georgia nieuwe verkiezingen moeten worden gehouden. De twee kandidaten zitten zo dicht bij elkaar dat op 6 december waarschijnlijk opnieuw kan worden gestemd, zegt een verkiezingsfunctionaris van de staat.

Georgia is een van de staten die de doorslag kunnen geven bij de Senaatsverkiezingen.

Democraat Warnock gaat momenteel nipt aan kop, met 98 procent van de stemmen geteld. Als niemand ten minste 50 procent van de stemmen haalt, komen er nieuwe verkiezingen.

Podcast over Amerikaanse Senaatsverkiezingen

Amerika-deskundige Laila Frank licht in podcast De Dag drie Democraten uit die haar positief zijn opgevallen tijdens de verkiezingscampagne - nieuwe stemmen in een partij die het straks mogelijk tegen Donald Trump moet opnemen. Ze bespreekt de profielen van John Fetterman, Stacey Abrams en Pete Buttigieg. Je kunt de podcast hier beluisteren.

Teleurstelling onder Republikeinse politici: 'Duidelijk geen rode golf'

Bij het aanbreken van een nieuwe dag in de VS is er nog altijd geen duidelijke winnaar van de tussentijdse verkiezingen. De Republikeinen staan vooralsnog op meer zetels dan de Democraten in het Huis van Afgevaardigden, maar met tientallen onbesliste zetels kan het nog alle kanten op.

De Republikeinse senator Lindsey Graham is teleurgesteld over de tussenstand. Hij had, zoals in de peilingen ook werd voorzien, veel meer stemmen verwacht voor de kandidaten van zijn partij. "Het is duidelijk geen rode golf, that is for darn sure", zegt hij in een interview met NBC News.

De senator van South Carolina verwacht wel dat de Republikeinen nipt de meerderheid halen in zowel het Huis als in de Senaat. In nog vier staten worden de stemmen voor de Senaatsverkiezingen geteld. Als de Democraten er daarvan twee weten te behalen, hebben ze het voordeel. Want bij een verdeling van 50/50 geeft de Democratische vicepresident Kamala Harris de doorslag.

Ook het Republikeinse Congreslid Mayra Flores steekt haar teleurstelling over de voorlopige resultaten niet onder stoelen of banken:

Alle ogen gericht op Georgia, Arizona, Nevada en Wisconsin

In de strijd om de Senaat draait het nog om vier staten: Georgia, Arizona, Nevada en Wisconsin. Als het ook maar in een van deze staten lukt om een zetel te flippen, zoals dat in de VS heet, dan kan dat grote gevolgen hebben voor Bidens resterende presidentschap.

Tot nu toe is één Senaatszetel van partij gewisseld: Democraat Fetterman neemt de Republikeinse zetel over in Pennsylvania. Voor de laatste vier staten is het te vroeg om te zeggen wie er gaat winnen.

Republikeinse leider optimistisch: 'Wij krijgen de meerderheid in het Huis'

De Republikeinse leider Kevin McCarthy heeft een optimistische speech gehouden voor zijn achterban. Gesterkt door de voorlopige voorsprong in het Huis van Afgevaardigden zei hij dat de Republikeinen de winst gaan pakken in het Huis.

"Als jullie morgen wakker worden, zullen wij in de meerderheid zijn en Nancy Pelosi in de minderheid." McCarthy neemt het stokje over van Democraat Pelosi als nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden - als de Republikeinen inderdaad minstens 218 zetels halen.

Maar dat is volgens analisten nog niet zeker. Hoewel de Republikeinen op 199 zetels staan, en de Democraten op 172, is het verschil de afgelopen uren geslonken. In zo'n zestig staten worden de stemmen nog geteld.

Legaal joint opsteken kan straks ook in Maryland en Missouri

In de Verenigde Staten is niet alleen gestemd voor zetels in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. In de staten Arkansas, Maryland, Missouri en North en South Dakota konden kiezers ook laten weten of ze voor of tegen het gebruik van marihuana ter ontspanning en vermaak zijn.

In Maryland en Missouri is het voorstel voor recreatief gebruik van marihuana aangenomen, in de staten Arkansas en North Dakota wezen de kiezers het juist af. De uitslag van South Dakota is nog niet binnen.

President Biden heeft recent stappen genomen om marihuana uit de strafrechtelijke sfeer te halen. Zo besloot hij vorige maand om duizenden Amerikanen gratie te verlenen die waren veroordeeld voor het bezit van een kleine hoeveelheid marihuana. Ook blijkt uit peilingen dat het verzet tegen legalisering afneemt.

Video: zo verliep de verkiezingsnacht in de VS

Van spanning in de swing states tot kapotte telmachines in Arizona en een oproep van Donald Trump. Een terugblik op de verkiezingsnacht van de midterms:

Michigan, Vermont en Californië stemmen voor recht op abortus

In drie staten zal het recht op abortus worden opgenomen in de staatsgrondwet. Een meerderheid heeft daarvoor gestemd in Michigan, Vermont en Californië.

Abortus is een belangrijk thema bij de tussentijdse verkiezingen. Het Hooggerechtshof draaide enkele maanden geleden het recht op abortus terug. Sindsdien hebben dertien staten de ingreep verboden of nagenoeg verboden.

Het viel te verwachten dat overwegend Democratisch stemmende staten zich bij deze verkiezingen ook zouden uitspreken voor vastlegging van het recht op abortus. Ook in andere staten is gestemd om abortus als recht te verankeren in de plaatselijke grondwet, maar daar zijn de resultaten nog niet binnen.

Overwinningsspeech Democraat Fetterman: 'We hebben gedaan wat we moesten doen'

De Democraat John Fetterman, die de Senaatszetel heeft bemachtigd in Pennsylvania, zei in zijn overwinningsspeech dat hij de overwinning niet direct zag aankomen. "Ik had nooit verwacht dat we deze Republikeinse gebieden zouden veroveren. Maar we hebben gedaan wat we moesten doen en we hebben overal het gesprek gevoerd."

Fetterman benoemde in zijn speech ook de belangrijkste thema's van zijn campagne. "Beschermen van het recht van vrouwen om zelf te kiezen, verhogen van het minimumloon, vechten voor onze vakbonden."

Ook benadrukte de Democraat dat gezondheidszorg "een fundamenteel recht" is. Hierbij refereerde hij aan zijn eigen situatie. Fetterman kreeg in mei van dit jaar een beroerte, waarvan hij nog aan het herstellen is. "De zorg heeft mijn leven gered en goede zorg moet er ook voor jullie zijn, wanneer je het nodig hebt."

Tussenstand: Republikeins aan kop in Huis, nek-aan-nekrace om Senaat

De resultaten van de tussentijdse verkiezingen stromen nog altijd binnen. De Republikeinen staan vooralsnog op winst in het Huis van Afgevaardigden, maar in de Senaat ziet het er juist voor de Democraten iets rooskleuriger uit.

Op moment van schrijven heeft de Republikeinse Partij per saldo zes zetels in het Huis overgenomen van de Democraten. Met 198 zetels gaan de Republikeinen aan kop tegenover 168 'blauwe' zetels. De stemmen worden nog geteld voor tientallen resterende zetels.

In de Senaat gaat het gelijk op: 48/48. Een van de meest verrassende uitslagen was de overwinning van de Democraten op Republikeinen in swing state Pennsylvania.

Er worden ook nieuwe gouverneurs gekozen. De Democraten hebben er vooralsnog twee gouverneurs bij, ten koste van de Republikeinen. Maar de Republikeinse Partij heeft er in totaal nog wel meer: 24 tegenover 21 - en nog niet alle stemmen zijn geteld.

Mogelijk pas over enkele dagen volledige uitslag

Het gaat waarschijnlijk nog dagen duren voordat alle resultaten van de tussentijdse verkiezingen bekend zijn. Onder meer in Nevada, een van de staten waar sprake is van een nek-aan-nekrace, voorspellen functionarissen dat er pas over enkele dagen duidelijkheid zal zijn.

Aangezien de Republikeinen op voorsprong staan in het Huis van Afgevaardigden wordt daar al eerder duidelijk wie de meerderheid heeft behaald. Maar in de Senaat ligt het zo dicht bij elkaar dat het nog wel even zal duren. Vooral omdat in Georgia mogelijk zelfs nieuwe verkiezingen nodig zijn. Als daar niemand minstens 50 procent van de stemmen haalt, volgen er begin december nieuwe Senaatsverkiezingen.

In swing state Georgia kijken Republikeinen gespannen naar live-uitslagen

In de staat Georgia zitten de Republikeinen en de Democraten elkaar zozeer op de hielen dat het nog onmogelijk is om te voorspellen wie de Senaatsverkiezingen daar gaat winnen. Republikeinen kijken samen in een café in Atlanta naar de spannende live-uitslagen van de midterms:

Wat doen de Senaat en het Huis van Afgevaardigden eigenlijk?

De voorlopige resultaten van de tussentijdse verkiezingen in de VS tonen aan dat het nog geen gelopen race is voor Democraten of Republikeinen. De Republikeinen staan op winst in het Huis van Afgevaardigden en het staat momenteel 48/48 in de strijd om de Senaat. Maar welke macht hebben deze twee organen?

Het Huis van Afgevaardigden heeft 435 leden, lijkt op de Tweede Kamer en heeft het budgetrecht. Parlementariërs kunnen wetsvoorstellen indienen, goedkeuren of verwerpen.
Daarnaast mag het Huis een onderzoek instellen naar alles waar het meer van wil weten. In die onderzoekscommissies kunnen getuigen onder ede worden gehoord.
Ook kan men een afzettingsprocedure beginnen en met een twee derde meerderheid een veto van de Amerikaanse president overrulen.

De Senaat heeft 100 senatoren en is machtiger dan de Nederlandse Eerste Kamer. Senatoren hebben op vrijwel alle wetsvoorstellen instemmingsrecht en kunnen wetgeving voorstellen.
Daarnaast is de Senaat machtig als het gaat om de benoeming van federale rechters tot aan leden van het Hooggerechtshof. De Senaat moet instemmen met het sluiten van internationale verdragen. Net als het Huis van Afgevaardigden kan de Senaat met een twee derde meerderheid een veto van de Amerikaanse president overrulen.

Senaatsrace Georgia kan uitdraaien op nieuwe verkiezingen in deze swing state

Georgia is een van de staten die de doorslag kunnen geven in de Senaatsverkiezingen en net als bij de laatste presidentsverkiezingen is het ook nu een nek-aan-nekrace. De twee kandidaten zitten zelfs zo dicht bij elkaar dat het uit kan draaien op nieuwe verkiezingen in deze staat.

Op het moment van schrijven is het verschil amper 30.000 stemmen met zo'n 97 procent van de stemmen geteld. Als niemand minstens 50 procent van de stemmen haalt, komen er nieuwe verkiezingen. Aangezien kiezers ook blanco kunnen stemmen of op een andere partij dan de Democratische of Republikeinse, is het mogelijk dat geen van de kandidaten de helft van de stemmen krijgt.

Verslaggever Simone Tukker legt uit wat de mogelijke scenario's zijn:

'Mannen die niet naar Trump luisterden' in Georgia herkozen

In Georgia zijn de gouverneur en de secretary of state herkozen, wat volgens correspondent Marieke de Vries opmerkelijk is. "Dat zijn de twee mannen die niet naar Trump luisterden toen hij na de verkiezingen in 2020 de uitslag betwistte", zegt zij in het NOS Radio 1 Journaal. "Trump belde zelfs met Brad Raffensperger, de secretary of state, en zei dat hij nog 11.000 stemmen voor hem moest 'vinden'. Maar deze twee mannen hielden de rug recht, en dat is blijkbaar door de kiezers gewaardeerd."

Winst Democraat Fetterman definitief in belangrijke staat Pennsylvania

Democraat John Fetterman heeft officieel de Senaatszetel bemachtigd in de belangrijke staat Pennsylvania. Dat bevestigt persbureau AP. De zetel was in Republikeinse handen.

Tussenstand: Republikeinen op winst in Huis, niet in Senaat

De Republikeinen staan momenteel op zes zetels winst in het Huis van Afgevaardigden. Ze hebben met 190 zetels een voorsprong op de Democraten (154), maar zo'n 70 zetels zijn nog niet toegekend.

In de Senaat is het nog altijd een nek-aan-nekrace. Maar de Democraten hebben wel een opsteker te pakken nu hun kandidaat Fetterman heeft gewonnen in Pennsylvania. Daarmee zijn de Democraten de eerste partij die een Senaatszetel afpakken.

Momenteel is het 48-47 in het voordeel van de Democraten in de strijd om de Senaat.

Abortus belangrijkste thema voor Democratische kiezers

Het thema abortus is het belangrijkste thema voor Democratische kiezers, blijkt uit een exitpoll van CBS News. Voorafgaand aan de verkiezingen was al de verwachting dat de maatschappelijke discussie hierover gunstig zou uitpakken voor de Democraten.

Het Amerikaanse Hooggerechtshof schrapte in juni het landelijk recht op abortus, wat voor progressieve Amerikanen en vrouwenorganisaties als een mokerslag aankwam. Hierna stelden dertien staten een verbod op abortus in. Daarnaast is abortus in Georgia vanaf zes weken zwangerschap verboden, dus op een moment dat veel vrouwen nog niet weten dat ze in verwachting zijn.

Democraat claimt Senaatszetel in swing state Pennsylvania

Hoewel persbureau AP de uitslag nog niet officieel heeft bevestigd, heeft de Democraat Fetterman zichzelf al uitgroepen tot winnaar in de belangrijke swing state Pennsylvania. "Het is officieel. Ik word de volgende senator voor Pennsylvania", twittert hij.

Fox News, CNN en MSNBC melden dat Fetterman de strijd zeer waarschijnlijk gaat winnen, maar het is nog niet definitief. Dat zou een klap zijn voor de Republikeinen: het zou de eerste Senaatszetel zijn die wordt verloren van deze verkiezingen.

Correspondent Lucas Waagmeester: 'Democraten weten best goed stand te houden'

Op veel plekken in de Verenigde Staten worden de stemmen nog geteld en in de cruciale swing states speelt zich een nek-aan-nekrace af. Vooraf was de verwachting dat de Republikeinen een grote winst zouden boeken, zegt correspondent Lucas Waagmeester. "Wat de Republikeinen zelf al hoopvol noemden: 'rode tsunami'."

Toch ziet het er op dit moment niet zo uit, aldus Waagmeester. "De Democraten weten eigenlijk best goed stand te houden, maar: het is nog vroeg."

Verwachting: Republikeinen verliezen Senaatszetel in swing state Pennsylvania

Amerikaanse media melden dat in de belangrijke swing state Pennsylvania de Republikeinen waarschijnlijk een Sentaatszetel kwijtraken. Zowel nieuwszender MSNBC als Fox News verwachten dat de Democraat Fetterman hier wint.

Als dat uitkomt, zou dat de eerste Senaatszetel zijn die de Republikeinen verliezen.

Wat we tot nu toe weten

Het wachten is op de cruciale staten Pennsylvania, Nevada en Georgia bij de Senaatsverkiezingen. Tot dusver, rond 06.15 uur, weten we dit:

De Democraten hebben in de Senaat op dit moment 47 zetels binnengehaald, de Republikeinen staan op 46. Om zeker te zijn van winst, hebben de Democraten 50 zetels nodig.

In het Huis van Afgevaardigden staan de Democraten momenteel op 137 zetels tegenover 175 voor de Republikeinen. De Democraten hebben vooralsnog vier zetels verloren ten opzichte van de vorige verkiezingen.

De Republikeinen staan dus op voorsprong - maar het is nog te vroeg voor harde conclusies. Ruim 80 zetels moeten nog worden vergeven.

Waar haalt de NOS de uitslagen vandaan?

De NOS volgt AP bij het melden van de verkiezingsuitslagen in de VS. Het grootste Amerikaanse persbureau heeft op basis van eerdere verkiezingen een sterke reputatie opgebouwd en wordt door tal van Amerikaanse en buitenlandse media beschouwd als 'gouden standaard' bij het volgen van de uitslagen.

Voor onze berichtgeving volgen we naast de data van AP ook de exitpolls en uitslagen bij andere grote Amerikaanse media. Als meerdere grote nieuwsbronnen, zoals bijvoorbeeld persbureau Reuters, Fox News, The New York Times en CNN een andere uitslag melden, doet de NOS dat ook, met verwijzing naar die bronnen.

Alexandria Ocasio-Cortez met overgrote meerderheid herkozen in New York

Alexandria Ocasio-Cortez is volgens exitpolls met overgrote meerderheid herkozen voor het Huis van Afgevaardigden. Met meer dan de helft van de stemmen geteld staat ze op een zeer ruime voorsprong op haar Republikeinse uitdager Tina Forte.

Dat 'AOC' zou worden herkozen stond al zo goed als vast. Ze is in haar thuisstaat zeer populair. Toen zij in 2019 werd gekozen, was zij het jongste vrouwelijke Congreslid ooit.

Hoewel ze populair is onder veel jongere kiezers, is Ocasio-Cortez bij veel Republikeinse aanhangers een gehate politicus. Ze is bij rechtse media vaak doelwit van kritiek vanwege haar sociaaldemocratische en progressieve opvattingen die veel gelijkenis vertonen met die van Bernie Sanders.

Meeste stembureaus dicht

De stembureaus in de meeste Amerikaanse staten zijn inmiddels gesloten. Alleen in Hawaii (tot 06.00 uur, Nederlandse tijd) en in Alaska (tot 07.00 uur) wordt nog gestemd.

Dat betekent niet dat daarna direct een goed beeld is. Zoals gezegd: veel hangt af van de Senaatsverkiezingen in Pennsylvania, Nevada en Georgia en geen enkele exitpoll waagt zich tot nu toe aan een voorspelling over de winnaar.

Strijd om Senaat nog niet gestreden

In de belangrijke staten Pennsylvania, Nevada en Georgia liggen de getelde stemmen nog altijd te dicht bij elkaar om een uitspraak te doen wie de Senaatsverkiezingen daar gaan winnen. De resultaten uit deze staten bepalen hoogstwaarschijnlijk wie een meerderheid in de Senaat krijgt.

In andere staten is er meer duidelijkheid, vertelt correspondent Ryan Hermelijn. "In de strijd om de Senaat zie je dat de herverkiezing van de Democraten Michael Bennet in Colorado en Maggie Hassan in New Hampshire leidt tot opluchting bij de Democraten."

"Lichtpuntje voor de Republikeinen is dat de door Trump gesteunde JD Vance de senator voor Ohio lijkt te worden. Zijn komst naar Washington kan gevolgen hebben voor de militaire steunpakketten aan Oekraïne, waar hij fel tegen is."

Republikeinse gouverneur DeSantis en senator Rubio van Florida herkozen

Het lag al voor de hand, maar in de Amerikaanse staat Florida zijn gouverneur Ron DeSantis en senator Marco Rubio herkozen. DeSantis en Rubio hebben hun aanhang op een partijbijeenkomst bedankt.

DeSantis wordt getipt als presidentskandidaat voor de Republikeinen. Daar repte hij in zijn overwinningsspeech echter niet over.

'Rode tsunami lijkt uit te blijven'

VS-correspondent Ryan Hermelijn:

"Het is in veel staten nog ongemeen spannend, maar op dit moment lijkt de red tsunami, een overweldigende winst voor de Republikeinen uit te blijven. Peilingen van de laatste weken wezen in die richting."

"Het is een ijzeren wet dat de partij van de zittende president bij de tussentijdse verkiezingen klappen krijgt, maar de partij van Joe Biden houdt stand op een aantal belangrijke plekken."

"Voor het Huis van Afgevaardigden waren alle ogen onder meer gericht op de Democratische zetels in enkele stedelijke gebieden in Virginia. Daar hebben de Republikeinen er maar één kunnen afpakken van de Democraten, de zetel van Elaine Luria die in de parlementaire commissie zit die de bestorming van het Capitool op 6 januari onderzoekt."

Eerste lesbische gouverneur gekozen

De Democraat Maura Healey is gekozen als de eerste openlijk lesbische gouverneur in de VS. Ze won in haar thuisstaat Massachusetts, blijkt uit exitpolls. Healey is ook de eerste vrouwelijke gouverneur van Massachusetts.

Naar verwachting blijft het niet bij één lesbische gouverneur. Democraat Tina Kotek staat er in de peilingen in haar thuisstaat Oregon ook goed voor, maar officiële exitpolls ontbreken nog.

'Bijna 880 miljoen dollar besteed aan campagnes in cruciale staten'

In de staten Arizona, Pennsylvania en Georgia is aan de race om een zetel in de Senaat bijna 880 miljoen dollar besteed, becijferde organisatie Open Secrets.

Hiermee staan de drie staten bovenaan in de lijst met meest uitgegeven bedragen aan de campagnes. Dat is niet zo gek: de drie staten zijn cruciaal in de strijd om de Senaat. Koploper is Pennsylvania waar in totaal door kandidaten, sponsoren en andere partijen ruim 370 miljoen dollar werd uitgegeven. Dat is een stuk meer dan in 2018 toen Pennsylvania ook al koploper was met ongeveer 179 miljoen dollar.

Nek-aan-nekrace tussen Senaatskandidaten in Georgia

Het is nog altijd te vroeg om te zeggen welke kant de verkiezing voor de Senator in Georgia op valt. De Democraat Warnock en Republikein Walker zijn in een nek-aan-nekrace verwikkeld. Net als Arizona en Pennsylvania is Georgia een cruciale staat in de strijd om een meerderheid in de Senaat.

Complotdenker Taylor Greene wint verkiezing in Georgia met gemak

Het Amerikaanse Congreslid Marjorie Taylor Greene, bekend om het uitdragen van complottheorieën, wint volgens meerdere exitpolls met grote meerderheid de verkiezing in haar kiesdistrict in Georgia. Het betekent dat ze haar zetel in het Huis van Afgevaardigden behoudt.

Taylor Greene geldt als een van de meest prominente, maar ook meest controversiële conservatieven in het Congres. Ze werd uit twee parlementscommissies gezet door het Huis van Afgevaardigden. Ze is een groot aanhanger van Trump en beweerde eerder dat bosbranden in Californië zijn aangestoken door laserstralen uit de ruimte, met hulp van rijke Joden die er geld aan wilden verdienen.

Stembureaus in Arizona mogen van rechter niet langer open blijven

Stembureaus in het gebied Maricopa County in Arizona mogen ondanks eerdere problemen met telmachines niet langer openblijven. Dat heeft een rechter bepaald in een spoedprocedure die werd aangespannen door een groep Republikeinen.

Bij sommige stembureaus staan nog altijd rijen, zegt correspondent Marieke de Vries. De mensen die in deze rijen stonden voordat de stembureaus sloten, mogen gewoon nog hun stem uitbrengen. Het verzoek om de stembureaus in het district drie uur langer open te houden, is echter afgewezen door de rechter.

Een deel van de telmachines was niet in staat om sommige stembiljetten te lezen. Volgens de waarnemers en andere mensen bij de stembureaus werd het probleem rond het middaguur verholpen en zijn alle niet-getelde biljetten inmiddels ook geteld.

Ook twee jaar geleden bij de presidentsverkiezingen was het onrustig in Arizona. Biden ging er in de staat met de winst vandoor, maar de marge was klein. Te klein, zei onder anderen Trump toen. Meerdere hertellingen bevestigden de winst van Biden en voor stemfraude bleek geen bewijs te zijn.

Huckabee Sanders eerste vrouwelijke gouverneur van Arkansas

De Republikein Sarah Huckabee Sanders wordt de eerste vrouwelijke gouverneur van Arkansas, melden onder meer AP en Fox.

Huckabee Sanders is geen onbekende in de landelijke politiek: ze was de persvoorlichter van Donald Trump tijdens diens presidentschap. Ze is de dochter van de bekende Republikein Mike Huckabee, die gouverneur van de staat was tussen 1996 en 2007.

Stembureaus in cruciale staat Arizona sluiten bijna

Om 03.00 uur Nederlandse tijd sluiten de stembussen in Arizona. De Senaatskandidaat die hier wint kan mogelijk het verschil maken voor de nieuwe machtsverhoudingen in de Senaat.

Republikein Blake Masters, die wordt gesteund door Donald Trump, daagt de zittende Democraat Mark Kelly uit, een voormalig astronaut.

Frost wordt eerste Generatie Z'er in Huis

De Democraat Maxwell Alejandro Frost heeft in Florida de Republikein Wimbish verslagen in de strijd voor een zetel in het Huis van Afgevaardigden. Hiermee is de 25-jarige Maxwell de eerste zogenoemde Gen Z'er - geboren tussen 1996 en 2015 die een zetel in het Congres verovert.

De winst kon Frost vrijwel niet ontgaan: hij deed mee in een kiesdistrict in Florida waar veel linkse kiezers wonen. Elders in Florida zijn het vooral de Republikeinen die winnen.

Eerder schreven wij een profiel over Frost:

Dit vinden stemmers in de VS belangrijke thema's

DeSantis wint in Florida

De exitpolls blijven binnendruppelen. In Florida behoudt de Republikein Ron DeSantis zijn Gouverneurszetel en behoudt Marco Rubio zijn Senaatszetel. Net als de eerdere exitpolls is de herverkiezing van DeSantis en Rubio weinig verrassend. DeSantis is populair in zijn staat en wist 200 miljoen dollar bijeen te brengen voor zijn campagne.

DeSantis wordt regelmatig genoemd als potentiële kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 2024.

Oprah steunt niet 'haar' tv-dokter maar Democraat Fetterman

Met de spannende race die in Pennsylvania wordt verwacht, kan steun van een bekende Amerikaan mogelijk een deel van het verschil maken. Hoewel de Republikeinse kandidaat Mehmet Öz (bekend als 'dr. Oz') groot werd dankzij de show van Oprah Winfrey, sprak ze haar steun uit voor de Democratische Senaatskandidaat John Fetterman.

"Als ik in Pennsylvania zou wonen, zou ik al lang hebben gestemd op John Fetterman om zeer veel redenen", zei de talkshowkoningin vorige week. Winfrey voerde in 2007 campagne voor oud-president Barack Obama en steunde ook actief Hillary Clinton in 2016 en Joe Biden in 2020.

Ook Öz kan op de steun rekenen van een bekende Amerikaan: Donald Trump voerde campagne voor hem.

Ook NOS is aanwezig in cruciale staat Georgia

Zoals al eerder gezegd: Georgia is een van de staten die het verschil kunnen maken voor de meerderheid in de Senaat.

NOS-verslaggever Simone Tukker is in de staat, waar het spannend belooft te worden:

Trump dreigt met 'openbaren informatie' als DeSantis presidentskandidaat wordt

Donald Trump heeft gewaarschuwd "weinig flatteuze informatie" te openbaren als de Republikein Ron DeSantis zich kandidaat stelt om mee te doen aan de presidentsverkiezingen van 2024.

De oud-president zei "meer over hem te weten dan iedereen, behalve zijn vrouw". Trump heeft nog niet officieel aangekondigd zich kandidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen, maar heeft gezegd op 15 november met "een grote aankondiging" te komen.

Eerste resultaten druppelen binnen: nog geen verrassingen

Met het sluiten van de stembussen in de eerste staten, komen ook de eerste exitpolls binnen. Naar verwachting wint in Vermont de Democraat Peter Welch. Dat is geen verrassing: Vermont wordt beschouwd als een Democratisch bolwerk.

Ook in andere staten zijn tot nu toe geen verrassingen. Zoals verwacht lijkt op basis van diverse exitpolls in Kentucky de Republikein Rand Paul te winnen en ook in South Carolina wint de Republikeinse kandidaat zoals verwacht.

Bekijk hier alle uitslagen per staat:

Kiezers in vijf staten beslissen over einde aan slavernij bij gevangenen

Hoewel slavernij officieel is afgeschaft, wordt er toch in vijf staten over dit thema gestemd. Toen slavernij werd afgeschaft in 1865 stond er één uitzondering: de afschaffing gold niet voor veroordeelde gevangenen.

Hoewel er sinds de afschaffing van slavernij geen gebruik van is gemaakt, staat de uitzondering voor gevangenen nog altijd in de wet. In Alabama, Louisiana, Oregon, Tennessee en Vermont kunnen kiezers aangeven of zij deze uitzondering in de wet willen houden of willen afschaffen.

Waarschijnlijk spannende race in Georgia

De stembussen in Georgia sluiten om 01.00 uur (Nederlandse tijd). In deze staat wordt het waarschijnlijk spannend. De Democratische dominee Raphael Warnock verdedigt zijn zetel in de Senaat tegen American Football-legende en oude vriend van Trump Herschel Walker.

Walker heeft geen politieke ervaring en wordt achtervolgd door schandalen, maar maakt goede kans om een plek in de Senaat te bemachtigen. Daar hebben de Democraten nu nog een nipte meerderheid.

Eerder schreven wij een profiel over de Republikein Herschel Walker.

Eerste stembureaus al dicht, laatste sluiten om 07.00 uur

Door de zes verschillende tijdszones in de VS, sluiten de stembureaus op verschillende momenten. De eerste stembureaus gingen om middernacht (Nederlandse tijd) dicht. Dat waren een aantal stembureaus in Indiana en Kentucky. Als laatste sluiten de stembureaus op Hawaii (06.00 uur) en in Alaska (07.00 uur).

Dat betekent niet dat we de hele nacht niets over uitslagen kunnen zeggen. De eerste exitpolls van het landelijke beeld worden rond 02.30 uur verwacht.

Ook over legalisering marihuana wordt gestemd

In vijf staten wordt ook gestemd over het volledig legaliseren van marihuana.

Het voorstel staat op de stembiljetten in de van oorsprong Republikeinse staten Arkansas, Missouri en North Dakota. Ook in de staat Maryland, waar de Democraten meestal de overhand hebben, wordt erover gestemd.

Onderzoeksbureau: 'Inflatie en abortus belangrijkste thema's voor kiezers'

Exitpolls per staat zijn er nog niet, maar onderzoeksbureau Edison Research publiceert wel alvast wat resultaten van vragen die aan kiezers zijn gesteld.

Zo zeiden volgens het onderzoeksbureau drie op de tien kiezers dat inflatie voor hen het belangrijkste thema is bij hun keuze op wie zij stemmen, ook abortus is voor drie op de tien kiezers het belangrijkste thema voor hun stemgedrag.

Vijf van de tien kiezers zeggen verder dat hun financiële situatie op dit moment slechter is dan twee jaar geleden. Twee op de tien kiezers zeggen dat zij het nu beter hebben en drie op de tien zeggen dat hun situatie onveranderd is.

Trump roept kiezers in Arizona op om de rij niet te verlaten

Oud-president Donald Trump roept kiezers in de staat Arizona op om de rij niet te verlaten. Bij sommige stembureaus waren problemen met telmachines. In ongeveer zestig machines gingen sommige stembiljetten niet door de machines heen. Daar is inmiddels een oplossing voor gevonden, melden de stembureaus. Ook de stemmen die niet door de machines geregistreerd werden, worden meegeteld.

Het weerhoudt Trump er niet van om in een video te spreken over "oneerlijke praktijken". Ook onder anderen de Republikeinse kandidaat voor het gouverneurschap Kari Lake hintte op fraude.

Arizona was twee jaar geleden tijdens de presidentverkiezingen ook al mikpunt van Republikeinse beschuldigingen. Tijdens de presidentsverkiezingen ging Biden er in de staat met de winst vandoor, maar de marge was klein. Te klein, zei onder meer Trump toen. Stemmen werden vervolgens meerdere malen herteld, maar van fraude bleek geen sprake. De marge van Biden werd nog iets groter.

Trump is zelf geschorst op Twitter, maar zijn aanhangers delen een video waarin hij over Arizona spreekt:

Ogen gericht op 'Dr. Oz'

Een van de staten die cruciaal zijn in de strijd om de Senaat is Pennsylvania. In deze swing state doet een kandidaat mee die ook voor veel Nederlanders bekend is. Het is Mehmet Öz, beter bekend als 'dr. Oz'. Hij gaf jarenlang medisch advies in de talkshow van Oprah Winfrey. Daarna kreeg hij zijn eigen talkshow.

Oz is een Republikein die op expliciete steun van Donald Trump kan rekenen. Hij had aanvankelijk in de peilingen een grote achterstand op zijn tegenstander John Fetterman, een linkse oud-burgemeester uit de rust belt, maar de laatste weken is die achterstand flink geslonken.

Stembureaus Georgia waakzaam door claims stemfraude van Trump

Volgens oud-president Trump zijn de verkiezingen in 2020 van hem gestolen in de staat Georgia. Daarom zijn de stembureaus in Georgia extra waakzaam voor fraude en nemen ze extra veiligheidsmaatregelen.

Wat doen de Senaat en het Huis van Afgevaardigden eigenlijk?

Het Huis van Afgevaardigden lijkt op de Nederlandse Tweede Kamer en telt 435 leden. Die kunnen wetsvoorstellen indienen, goedkeuren of verwerpen. Daarnaast mag het Huis een onderzoek instellen naar alles waar het meer van wil weten. Daartoe wordt dan een speciale onderzoekscommissie ingesteld, die getuigen onder ede mag horen. Dat is bijvoorbeeld gebeurd naar aanleiding van de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021.

Ook kunnen de leden van het Huis een afzettingsprocedure van de president beginnen en met een tweederdemeerderheid een veto van de president overrulen.

Dan de Senaat, het machtigste gekozen orgaan, met 100 senatoren. De Senaat heeft meer bevoegdheden dan de Nederlandse Eerste Kamer: op vrijwel alle wetsvoorstellen hebben de senatoren instemmingsrecht en ze kunnen wetgeving voorstellen.

Daarnaast is de Senaat machtig als het gaat om benoemingen bij de rechterlijke macht, van federale rechters tot aan leden van het Hooggerechtshof. De Senaat moet ook instemmen met het sluiten van internationale verdragen.

Net als het Huis van Afgevaardigden kan de Senaat met een meerderheid van 67% een veto van de Amerikaanse president terugdraaien. Met name in de staten Nevada, Arizona, Georgia en Pennsylvania wordt het voor de Democraten spannend of ze hun zetel kunnen behouden.

Biden al eerder naar de stembus voor early voting

President Biden stemde al op 29 oktober in zijn thuisstaat Delaware in het gezelschap van zijn kleindochter, die voor het eerst mocht stemmen.

Voor vandaag - de officiële verkiezingsdag - hadden al zo'n 42 miljoen Amerikanen hun stembiljet ingevuld. De termijn waarop early voting mogelijk is verschilt per staat. Eerder stemmen is met name onder de aanhang van de Democraten populair.

Volgens de ambtenaren die het stemproces overzien zijn er vooralsnog geen aanwijzingen dat er met het stemmen is gefraudeerd of er iets anders misgegaan is. In New Jersey en Arizona waren er wel wat problemen met de stemmachines, maar de autoriteiten benadrukken dat de uitgebrachte stemmen gewoon geteld zullen worden.

Welkom

Welkom in het liveblog over de Amerikaanse midterms, de tussentijdse verkiezingen waarbij gestemd mag worden over de samenstelling van het Congres.

Vandaag wordt gestemd voor alle 435 leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Daarnaast kiezen Amerikanen een derde van de leden van de Senaat, dat komt neer op 35 senatoren. Verder worden in sommige staten gouverneurs en andere lokale bestuurders verkozen. De midterms worden altijd twee jaar na de presidentsverkiezingen gehouden.

Deze verkiezingen zijn van groot belang voor de rest van de ambtstermijn van president Biden, nog zo'n twee jaar. De voorbije twee jaar hadden 'zijn' Democraten de nipte meerderheid in het Huis en in de Senaat, waardoor de Republikeinen Bidens wetgeving moeilijk konden tegenhouden. Maar de grote vraag is of de Democraten die meerderheid deze verkiezingen weten vast te houden.

In dit blog houden we alle tussentijdse ontwikkelingen rondom de midterms bij. De uitslag wordt morgen verwacht.