Amerikanen in Polen: 'We gaan elke centimeter NAVO-grondgebied verdedigen'

• Arjen van der Horst

Het smalle zandweggetje leidt langs dichte bossen in het zuidoosten van Polen. Alleen diepe bandensporen in de harde ondergrond verraden de aanwezigheid van de Amerikanen. Aan het einde van het weggetje is er ineens een opening in het bos. Het gonst er van militaire activiteit.

De 82nd Airborne Division van de Amerikaanse landmacht heeft op deze plek, bij een oud vliegveldje, een kersverse basis uit de grond gestampt op slechts enkele kilometers van de Oekraïense grens. Grote witte tenten zijn opgericht voor opslag en slaapplekken. Midden in het kamp staan pontificaal een mobiele radar en luchtafweergeschut.

Dit zijn beelden van de Amerikaanse basis in de Poolse bossen:

Op weg naar de basis waren er al hardlopende soldaten te zien, die door de bossen en langs halfbevroren beekjes rennen. De temperatuur ligt net boven het vriespunt, maar de zon schijnt en veel militairen trainen in een groen T-shirt en kaki broek.

Filmen is toegestaan bij de basis, maar de soldaten willen niet praten. Een militair bij het hek van het kampement wuift vragen beleefd weg. "We mogen niks zeggen." Majoor Johnson, woordvoerder van de 82nd Airborne Division in Polen, bevestigt later telefonisch dat de Amerikaanse strijdkrachten voorlopig "een totale media black-out" hanteren.

Tekst loopt door onder de foto's:

Overal in deze regio langs de Pools-Oekraïense zijn de Amerikanen zichtbaar aanwezig. In Przemysl, dat de wereld leerde kennen als het grensstadje met het treinstation waar dagelijks duizenden oorlogsvluchtelingen arriveren, wandelen soldaten nieuwsgierig door de pittoreske straten. In de stad Rzeszow zijn duizend militairen van de 82 Airborne gevestigd in een conventiecentrum naast de plaatselijke luchthaven.

President Biden heeft de afgelopen weken zevenduizend extra militairen naar Polen gestuurd, bovenop de vijfduizend die er al waren gestationeerd. Vandaag zijn de defensieministers van de NAVO in Brussel bijeen om te praten over verdere troepenuitbreiding aan de oostflank van de NAVO. Amerika levert wapens aan Oekraïne, verhoogt de militaire aanwezigheid in NAVO-landen die aan Rusland grenzen en helpt bij de opvang van de miljoenen vluchtelingen.

Oude bondgenootschap

Onder de opeenvolgende presidenten Obama, Trump en Biden keken de Verenigde Staten steeds meer naar Azië en in het bijzonder China. Door de oorlog in Oekraïne wordt het oude bondgenootschap met de Europese landen nieuw leven ingeblazen. Op dit moment is Rusland het grote gevaar. Niet China.

De afgelopen weken was er intens diplomatiek verkeer van Amerikanen in Europa. Minister Blinken van Buitenlandse Zaken vloog van hoofdstad naar hoofdstad om de Europeanen over te halen hardere sancties in te stellen tegen Rusland en militaire steun te verlenen aan Oekraïne. Vicepresident Harris bracht een bezoek aan Polen, waar ze de hoeksteen van het NAVO-bondgenootschap benadrukte.

"Ik heb het vaak gezegd en zal het blijven herhalen: de Amerikaanse steun voor Artikel 5 is in steen gehouwen. De Verenigde Staten nemen dit principe bijzonder serieus: een aanval op één NAVO-land is een aanval op alle."

Rode lijn

Amerika en de NAVO hebben duidelijk gemaakt dat ze niet willen meevechten in Oekraïne uit vrees een Derde Wereldoorlog te ontketenen. Vooralsnog houden ze het bij wapenleveranties, humanitaire hulp en financiële steun aan de Oekraïense regering. Maar met de troepenuitbreiding in Polen willen de Amerikanen een duidelijk signaal afgeven aan het Kremlin. Een aanval op een NAVO-bondgenoot is een rode lijn. "We zullen elke vierkante centimeter van het NAVO-grondgebied verdedigen", beloofde vicepresident Harris.

De Polen zijn blij met die steun. De angst voor de Russen is diep geworteld in de Poolse pysche. Nu de oorlog aan hun deur klopt, zijn ze nerveus en standvastig tegelijk. Veel Polen zijn ervan overtuigd dat zij na Oekraïne het volgende doelwit zijn van Rusland.

In het Poolse dorp Bircza, dat naast het kampement van 82nd Airborne Division ligt, verwelkomen ze hun nieuwe Amerikaanse buren dan ook met open armen. "Het is goed dat de Amerikanen er zijn", zegt een bewoner op het dorpsplein. "Die kunnen ons beschermen als Rusland besluit ook hier aan te vallen."