Rutte op zoek naar ministersploeg: ministers voor Stikstof en Volkshuisvesting
VVD-formateur Rutte is begonnen met de gesprekken met VVD, D66, CDA en ChristenUnie over de verdelingen van de posten in zijn nieuwe kabinet.
"We gaan nu van start met wat heet de naslag van kandidaat-bewindspersonen", zegt formateur Rutte. "Ik ga op 3 januari beginnen met de gesprekken en denk er vier dagen voor nodig te hebben."
Rutte verwacht veel nieuwe gezichten. "Ik kijk zeer uit naar de gesprekken, maar eerlijk gezegd ook erg naar het weekje vrij." De formateur zegt dat er geen afspraken zijn gemaakt over de verdeling mannen en vrouwen. "Je wilt dat het wel wat diverser wordt dan het vorige kabinet, maar ik denk dat dat wel gaat lukken."
Er komen in ieder geval meer bewindslieden dan in het vorige kabinet. Volgens Rutte heeft dat alles te maken met de hoge werkdruk. "Het is goed als deze mensen een goede afweging kunnen maken tussen werk en privé."
20 ministers, 9 staatssecretarissen
Tijdens de onderhandelingen over het coalitieakkoord hebben de partijen ook overeenstemming bereikt over het aantal bewindspersonen en de verdeling over de partijen.
Er komen twintig ministers, inclusief de minister-president, en negen staatssecretarissen. De VVD levert acht ministers, D66 zes, het CDA vier en de ChristenUnie twee. Bij de staatssecretarissen is de verdeling respectievelijk drie, drie, twee en een.
Welke partijen welke ministeries en bewindspersonen 'krijgen' wordt pas definitief besloten tijdens de gesprekken die Rutte de komende weken gaat voeren. Wel is bekend welke portefeuilles er te verdelen zijn.
Die zijn niet heel veel anders dan in het huidige kabinet. Wel komt er een minister voor Volkshuisvesting, een minister voor Natuur en Stikstof, een minister voor Armoedebeleid, een staatssecretaris voor Mijnbouw (onder meer gaswinning in Groningen) en een staatssecretaris voor Digitalisering.
Screening
Bij de AIVD wordt nagegaan of een kandidaat-bewindspersoon in de systemen voorkomt. De AIVD doet geen actief onderzoek en geeft geen advies. Daarnaast wordt gekeken in het justitieel documentatieregister en het fiscale dossier van de kandidaat bij de Belastingdienst.
Zakelijke en financiële belangen, zoals aandelen in een onderneming (boven 25.000 euro) of functies in een onderneming, komen ook in de sollicitatiegesprekken aan de orde. Als er een schijn van belangenverstrengeling is, moet de bewindspersoon die belangen 'op afstand zetten' bijvoorbeeld door aandelen te verkopen of een (neven)functie op te zeggen.
In oktober nam de Tweede Kamer een motie aan die meer eisen stelt. Ook als een bewindspersoon tijdens de regeerperiode zo'n zakelijk belang krijgt, erft of koopt, moet hij of zij dat melden. Ook vakantiewoningen in het buitenland, voor privégebruik of voor de verhuur, moeten in het gesprek worden gemeld.
Voor alles geldt dat de verantwoordelijkheid ligt bij de nieuwe minister of staatssecretaris en dat Rutte, tenzij het te privé is, de Kamer informeert over wat hij heeft gehoord en besproken.
