Dat klimaatverandering kan leiden tot bijvoorbeeld bosbranden en overstromingen, weten veel mensen inmiddels wel. Maar hierdoor kunnen mensen aan het eind van deze eeuw ook te maken krijgen met ernstige gezondheidsproblemen, staat in een nieuw rapport van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).
Als de wereldwijde milieuverandering doorzet, kunnen miljarden mensen te maken krijgen met hittestress, infectieziekten, ondervoeding, overstromingen en psychische problemen, staat in het rapport. Sommige gemeenschappen zullen worden bedreigd in hun voortbestaan, omdat hun omgeving overstroomt of onleefbaar wordt door hitte of droogte. Tientallen miljoenen mensen kunnen overlijden vanwege de effecten van de milieuveranderingen op de gezondheid.
Ook nu al hebben milieuveranderingen effect op de volksgezondheid, schrijft de KNAW. Zo sterven meer mensen door hittestress en verspreiden sommige infectieziekten zich naar gebieden waar ze eerder niet voorkwamen. En ernstige droogte veroorzaakt al honger.
Die effecten zullen in de loop van de eeuw steeds sterker worden "en tegen het einde van de eeuw zijn ze potentieel desastreus", zegt Johan Mackenbach, voorzitter van de commissie van de KNAW die hier onderzoek naar deed.
Directe en indirecte gevolgen
Een deel van de gevolgen van klimaatverandering voor de gezondheid zijn heel direct, zegt Mackenbach. "Meer hitte leidt tot meer hittestress. Dat is op grote schaal dodelijk in landen die nu al heel warm zijn, want daar wordt het op een aantal plekken ondraaglijk warm."
Maar klimaatverandering heeft volgens Mackenbach ook indirecte gezondheidseffecten. "Bij hogere temperaturen verspreiden infectieziekten zich makkelijker. Door droogte komt de voedselvoorziening in gevaar." En ondervoeding zal leiden tot conflicten en migratie, wat weer gevolgen zal hebben voor de geestelijke gezondheid, stelt Mackenbach.
'Toch wel een wake-upcall'
Ook de afname van biodiversiteit kan grote gevolgen hebben voor de volksgezondheid. "Als mens zijn we gewoon afhankelijk van de natuur", zegt bioloog Arnold van Vliet van Wageningen University. "Voor onze voedselvoorziening, voor ons leefklimaat. De natuur zuivert ons water, zuivert onze lucht."
Van Vliet dacht toch wel even "oef" toen hij het rapport las. "Ik werk dagelijks aan dit onderwerp, maar als je het op een rijtje ziet, dan is dat toch wel een wake-upcall."
Het rapport onderstreept volgens de bioloog opnieuw "dat we op allerlei manieren anders moeten gaan leven". "Maar ook dat we al moeten inspelen op veranderingen die gaande zijn en die op ons afkomen."