Het aftreden van het kabinet-Rutte III lijkt met het uur dichterbij te komen. Bronnen rondom het kabinet zeggen tegen de NOS dat alles erop wijst dat het einde van het kabinet onafwendbaar is.
De vier coalitiepartijen hadden vanavond afzonderlijk hun wekelijkse politieke overleg en daar lag de vraag op tafel of het kabinet nog verder kan met het oog op het vernietigende rapport over de toeslagenaffaire.
ChristenUnie en D66 lieten na afloop beide weten conclusies te hebben getrokken, en die morgen in de ministerraad te gaan bespreken. Dat het onderwerp bij de wekelijkse ministerraad op tafel ligt, was al aangekondigd.
Asscher vertrek
Nadat vanmorgen PvdA-leider Lodewijk Asscher had besloten dat hij niet meer door kan gaan vanwege de discussie over zijn rol in de kindertoeslagenzaak, nam de druk op het kabinet vandaag verder toe.
Een deel van de coalitie wilde eerder al dat het hele kabinet vertrekt, maar een ander deel vond in elk geval eerder deze week nog dat deze coronacrisis om een goed functionerend, missionair kabinet vraagt.
Verkiezingsreces komt eraan
Dat tweede deel lijkt snel af te kalven. Politiek verslaggever Wilma Borgman wijst erop dat op 12 februari het verkiezingsreces begint en dat het kabinet daarom toch al geen plannen meer heeft om nieuw beleid door te voeren. Wat dat betreft maakt het weinig uit als het kabinet nu demissionair wordt.
Wat corona aangaat kan de regering gewoon blijven doorregeren, zei premier Rutte dinsdagavond zelf al: "Daarop blijf je missionair, misschien niet officieel, maar wel mentaal." Niets weerhoudt een demissionair kabinet ervan om bijvoorbeeld vaccinaties te regelen of teststraten in te richten.
Het vertrek van Asscher heeft in meerdere opzichten extra pressie gegeven. Want volgende week is er een debat over de toeslagenaffaire. Dat zou een lastig debat worden voor de PvdA als Asscher oppositie had moeten voeren over een kwestie waar hijzelf als minister van Sociale Zaken een rol in had gespeeld.
Nu de PvdA-leider zijn rol heeft neergelegd is het een ander verhaal en zou de PvdA een motie van wantrouwen van GroenLinks-leider Klaver kunnen steunen. Daarmee zou de voltallige oppositie (74 zetels) voor kunnen stemmen en heeft het kabinet eigenlijk te weinig vertrouwen om nog door te kunnen regeren.
Opgeheven hoofd
Rutte laat het daar niet op aan komen, zegt Borgman. "Hij laat zich niet wegsturen en al helemaal niet door Jesse Klaver." Zij weet zeker dat het kabinet dan liever deze week met opgeheven hoofd naar de koning gaat om zijn ontslag aan te bieden.
Dat zou Rutte dan ook meer vrijheid geven om straks als VVD-leider campagne te voeren. De vraag waarom hij geen politieke consequenties heeft getrokken uit het snoeiharde rapport van de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen blijft dan niet als een schaduw over hem hangen.
Bekijk hieronder ook nog de reactie van Sharon Huigen-Lagcher op het vertrek van Asscher. Ze is gedupeerde van de toeslagenaffaire. En slide naar rechts voor de video waarin Asscher zijn vertrek aankondigt.