Na bestorming Capitool grijpen de techbedrijven nu hard in tegen Trump
Vlak na elkaar trekken de Amerikaanse techbedrijven nu een rode lijn tegen Trump. Dat begon gisteravond met het verwijderen van de videoboodschap, waarin hij betogers opriep naar huis te gaan maar ook zijn steun voor hen uitsprak. Twitter vergrendelde daarnaast tijdelijk zijn account. Vanmiddag zette Facebook nóg een stap: de accounts van de president worden voor ten minste twee weken geblokkeerd. Tot hij geen president meer is, dus.
Daarmee zetten de gebeurtenissen in het Capitool de discussie over de rol van de sociale media meer dan ooit op scherp.
Van oudsher zien de bedrijven zichzelf als 'doorgeefluiken'. Ze zijn een platform, waar mensen kunnen zeggen wat ze vinden. Dat geldt zeker voor president Trump, die er vanwege zijn ambt veel ruimte krijgt. Het idee is volgens de bedrijven dat alles wat hij zegt, in principe nieuws is.
Maar tegelijkertijd hebben de platforms te maken met een president die al maanden, zonder bewijs, beweert dat er bij de verkiezingen op grote schaal is gefraudeerd. En daarmee onrust aanwakkert.
De videoboodschap van Trump die gisteren werd verwijderd:
"De platforms zitten duidelijk bekneld tussen het presidentschap en de publieke status die dat geeft en hun eigen regels", zegt hoogleraar platformsamenleving José van Dijck (UU). Ze noemt de situatie "bijna een onvoorstelbaar dilemma: dat je het kanaal van de president moet afsluiten omdat hij in strijd met de regels handelt".
Van Dijck vindt het "volstrekt terecht" dat de platforms gisteravond kozen voor verwijdering. Maar ze is ook kritisch op hun handelen. "Alles wat ze nu doen lijkt too little too late."
We zijn hier getuige van hoe online geweldsretoriek verandert in gevaar in het echte leven.
Online platforms speelden bij de onrusten gisteren een grote rol, blijkt uit reconstructies van Amerikaanse media. "We zijn hier getuige van hoe online geweldsretoriek verandert in gevaar in het echte leven", zegt onderzoeker Jared Holt van DFRLab tegen BuzzFeed News.
Dat begon al in november. Een dag na de verkiezingen wordt duidelijk dat de beweging 'StopTheSteal' razendsnel groeit op Facebook.
De groep krijgt er op een zeker moment elke tien seconden 100 nieuwe leden bij, schrijft The New York Times. De groep groeit tot 320.000 voordat deze wordt afgesloten. Er volgen meer van zulke pagina's, en ook deze worden door het platform verwijderd. Het leidt ertoe dat leden vertrekken naar alternatieve, kleinere netwerken. Plekken waarop minder toezicht is en waar meer mag, zoals Parler en Gab.
De afgelopen weken beginnen aanhangers van Trump zich verder te roeren, schrijft BuzzFeed News. Dat gebeurt onder meer op internetforum 'TheDonald', dat is verbannen van Reddit. Op deze site wordt opgeroepen geweld te gebruiken tegen politici, media en politie, als het Congres de verkiezingsuitslag niet verwerpt.
De website schrijft verder dat er op onder meer Parler, een alternatief voor Twitter waar veel pro-Trump-aanhangers zich bevinden, en chat-app Telegram wordt gesproken om de bijeenkomst van gisteren te gebruiken als een "katalysator voor een gewelddadige opstand".
Een spreekverbod
Terug naar Trump. Die werd gedwongen door Twitter om drie berichten te verwijderen, waarna een 'spreekverbod' van twaalf uur inging. Daar is gehoor aan gegeven, meldt een journalist van CNN, waardoor hij na die periode weer kan tweeten. Bij Facebook en Instagram is het verbod 24 uur.
Als hij op z'n harde lijnt blijft zitten, dan kan het best zo zijn dat zijn account wordt verwijderd.
Ook dreigt Twitter, voor de president met 88 miljoen volgers zijn grootste megafoon, bij nog een overtreding hem permanent te schorsen. "Als hij op z'n harde lijn blijft zitten, dan kan het best zo zijn dat zijn account wordt verwijderd", zegt desinformatie-onderzoeker Judith Möller (UvA). "Ik denk alleen dat dat pas gebeurt als hij president-af is."
Voor gerenommeerde insiders in Silicon Valley, waaronder de voormalig veiligheidschef van Facebook, is het klip en klaar: de accounts van Trump moeten offline worden gehaald. De veelgelezen technologie-analist Ben Thompson eindigde zijn nieuwsbrief vandaag met de woorden: "schakel Trumps accounts uit".
Facebook en Twitter moeten Trump afsluiten, zegt Alex Stamos:
Met de keuze een rode lijn te trekken hebben de platforms het signaal afgegeven dat ze bereid zijn een stap verder te gaan dan ze tot nu toe deden. Maar of ze Trump daadwerkelijk het zwijgen op durven te leggen is maar zeer de vraag.