Diego Maradona met de wereldbeker in 1986
NOS Voetbal

Heilig in Napels en Argentinië en veel meer dan de 'Hand van God'

Een eenduidig antwoord is niet te geven. Smaak en beleving spelen immers een grote rol. Ook bij de zogenaamde kenners. Er valt gewoonweg geen 'Beste Voetballer Ooit' aan te wijzen.

Maar dat de vandaag op 60-jarige leeftijd overleden Diego Armando Maradona op ieder lijstje in de top terug te vinden zal zijn, lijdt geen twijfel. De Argentijn, vermaard om zijn superieure balcontrole, onnavolgbare dribbels, fenomenale spelinzicht en wonderschone doelpunten, was bij leven al een legende. In eigen land en Napels zelfs een heilige.

In de luren

Aan de hand van Maradona verovert Argentinië in 1986 de wereldtitel. Letterlijk bijna. De handsbal waarmee de - een kopbal voorwendende - aanvoerder in de kwartfinales van het WK in Mexico zowel tegenstander Engeland als scheidsrechter Ali Bin Nasser uit Tunesië in de luren weet te leggen, is tot de klassiekers uit de voetbalhistorie gaan behoren.

Maradona scoort met 'de hand van God' tegen Engeland

De kleine virtuoos (1,65 meter slechts) valt echter niets te verwijten, zo verdedigt Maradona naderhand zijn zowel uitgekookte als onsportieve actie. Het is volgens hem namelijk de 'Hand van God' geweest die daar naar de bal was gegaan om doelman Peter Shilton te verschalken.

Carnavalsstemming

In Napels en omstreken wordt zijn naam tot op de dag van vandaag met een mengeling van liefde en adoratie uitgesproken sinds hij in 1987 SSC Napoli naar het kampioenschap van Italië loodste.

Het is de eerste scudetto in de historie van de club uit het arme zuiden. In de stad heerst een week lang een carnavalsstemming. Dat jaar wordt bovendien de nationale beker gewonnen.

En daarmee is de feestvreugde in het Napolitaanse Maradona-tijdperk nog niet voorbij. In 1990 sleept de club een tweede - en nog altijd laatste - landstitel binnen, terwijl in 1989 in de finale van de UEFA Cup wordt afgerekend met VfB Stuttgart, het tot op heden enige succes op Europees niveau.

Liefhebber Diego Maradona jongleert met de bal in aanloop naar het WK in 1986

Maradona schopt voor het eerst tegen een bal in Villa Fiorito, een sloppenwijk van Buenos Aires. Een sportlijf heeft de kleine, gedrongen Maradona bepaald niet, maar voetbal is zijn lust en zijn leven.

Estrella Roja is de eerste club van het jochie, die zich laat inspireren door de Braziliaanse spelmaker Rivellino en Manchester United-vedette George Best.

Maradona heeft talent, zo blijkt al snel, en wordt weggeplukt door Argentinos Juniors. "Toen Diego bij ons op proef kwam, kon ik niet geloven dat hij pas acht jaar oud was", herinnert jeugdtrainer Francisco Cornejo zich. "Hij had weliswaar het fysiek van een kind, maar hij speelde als een volwassene."

Maradona sluit zijn voetballoopbaan af bij Boca Juniors in de beladen derby met River Plate

In oktober 1976 maakt Maradona, tien dagen voor zijn zestiende verjaardag, bij Argentinos Juniors zijn debuut op het hoogste niveau in het voetbalmaffe land. Dat record zal pas in 2003 verbeterd worden door uitgerekend Sergio Agüero, de latere schoonzoon van Maradona.

Vijf jaar - en 167 wedstrijden en 115 doelpunten - later dingen meerdere Argentijnse topploegen naar de hand van de topscorer, die Argentinos aan z'n nog altijd beste eindklassering in het proftijdperk helpt: tweede in 1980.

Een overgang naar het grote River Plate hangt geruime tijd in de lucht, maar de eigenzinnige Maradona kiest uiteindelijk voor Boca Juniors, de volksclub waarvan hij altijd al heeft gedroomd.

Ovationeel applaus

Met de landstitel op zak - de enige die hij in zijn vaderland verovert - verlaat hij Boca Juniors een jaar later alweer. Hij zet zijn loopbaan voort in Europa, bij FC Barcelona dat in 1982 het recordbedrag van 3,5 miljoen euro voor hem neertelt.

Aan het eind van zijn eerste seizoen excelleert Maradona in de finale van de Copa de la Liga. Op bezoek bij aartsrivaal Real Madrid komt hij oog in oog te staan met doelman Agustín die hij vakkundig omspeelt. Het lege doel lonkt, terwijl Juan José komt aanstormen om met een sliding alsnog redding te brengen.

De presentatie van Maradona, Allan Simonsen en Bernd Schuster bij Barcelona

Het is Maradona niet ontgaan: hij houdt even in, laat de verdediger voorbij suizen - een glijpartij die tegen de paal eindigt - en scoort vervolgens beheerst. De actie komt de Argentijn als eerste Barcelona-speler ooit op een ovationeel applaus in het Santiago Bernabéu te staan.

De toejuiching markeert een van de weinige hoogtepunten in zijn twee jaren in Catalaanse dienst. Fysiek malheur voert de boventoon. Geelzucht en een hernia spelen de voetballer parten, terwijl hij in het begin van zijn tweede Barcelona-jaar een woeste tackle van Athletic Bilbao-verdediger Andoni Goikoetxea moet bekopen met een gebroken been.

Veldslag

Aan het eind van dat seizoen staat Maradona opnieuw tegenover Bilbao, in de eindstrijd van Copa del Rey. De nummer 10 krijgt het opnieuw flink te verduren en moet zowel felle tackles als allerlei provocaties het hoofd bieden.

Na het laatste fluitsignaal - Bilbao wint met 1-0 - lukt dat de kleine Argentijn niet meer: met een kopstoot, een elleboogstoot en een gerichte trap tegen een hoofd ontketent hij voor het oog van de Spaanse koning een ware veldslag.

Maradona in dienst van Napoli

Het blijkt zijn laatste wapenfeit in het Barcelona-shirt te zijn geweest: Napoli, zojuist twaalfde geworden in de Serie A, neemt hem voor 6 miljoen euro over. Opnieuw een recordbedrag.

Maar liefst 75.000 Napolitanen zijn op 5 juli 1984 present tijdens de presentatie in Stadio San Paolo. Dat de stad het moet doen zonder burgemeester en een tekort aan huizen, scholen, bussen, banen en wc's doet er niet meer toe, schrijft een plaatselijke krant. "Want wij hebben Maradona."

Losse veters

Het zal niet voor het laatst zijn dat de Argentijn de fans op de banken krijgt. In de jaren die volgen steekt Napoli onder leiding van El Diez (De Tien) het rijke noorden (AC Milan, Internazionale en Juventus) regelmatig de loef af.

Uit die periode stamt ook zijn legendarisch geworden warming-up voor het tweede halvefinaleduel met Bayern München in het UEFA Cup-toernooi. Jonglerend met de bal 'danst' Maradona in het Duitse stadion op de tonen van 'Live is life' van de Oostenrijkse band Opus. Met losse veters.

Napoli-aanvoerder Diego Maradona in duel met AC Milan-speler Carlo Ancelotti

Maar het is niet louter hosanna wat de klok slaat voor D10S, die in toenemende mate met privé-problemen te maken krijgt. Hij weet zijn cocaïnegebruik, dat is begonnen in zijn Barcelona-tijd, niet te beteugelen en moet regelmatig trainingen en zelfs wedstrijden laten schieten.

Daarnaast beweert een vrouw dat haar zoon verwekt is door Maradona - wat na een slepende rechtszaak ook zal worden bevestigd - en wordt hij beticht van banden met de lokale maffia.

Verbanning

Als een dief in de nacht verlaat Maradona in april 1991 de stad die hem tegen het hart heeft gedrukt, maar nu ook wel even klaar is met zijn strapatsen. Hij is na het duel Napoli-Bari positief getest op cocaïne en kan een schorsing tegemoet zien. Het verdict wenst de zondaar echter niet in Italië af te wachten.

Maradona krijgt een verbanning van het voetbalveld van vijftien maanden aan zijn broek en vindt na die strafperiode emplooi bij het Spaanse Sevilla. Een succes wordt het niet. Hij keert terug naar zijn geboorteland waar de meester van weleer op 25 oktober 1997 in het shirt van Boca Juniors zijn laatste profwedstrijd afwerkt.

WK 1994: Maradona viert de 2-0 van Argentinië tegen Griekenland

Zijn interlandcarrière is drie jaar eerder al tot stilstand gekomen. Met een enorme klap zelfs: de dopingtest in 1994 na het WK-duel met Nigeria wijst uit dat Maradona - die een wedstrijd eerder zijn doelpunt (3-0) tegen Griekenland viert door met uitpuilende ogen de tv-camera in te kijken - het verboden middel efedrine tot zich genomen heeft.

De 34-jarige aanvoerder, die in de aanloop naar het mondiale eindtoernooi in de Verenigde Staten alle zeilen heeft moeten bijzetten om veertien overtollige kilo's kwijt te raken, kan meteen naar huis. Het is dik zeventien jaar na zijn debuut voor het Argentijnse elftal.

Rode kaart tegen Brazilië

Nog maar 16 is Maradona als hij voor het eerst wordt opgeroepen voor het nationale elfttal. Hoewel hij op dat moment pas elf wedstrijden voor Argentinos Juniors heeft gespeeld, laat bondscoach César Luis Menotti hem op 27 februari 1977 invallen tegen Hongarije. Diezelfde bondscoach haalt zich echter het jaar erop de woede van de jongeling op de hals door hem niet op te nemen in de selectie voor het WK in eigen land.

Maar Maradona's glorietijd in het nationale shirt komt nog wel, al loopt het WK van 1982 in Spanje nog op een debacle uit met uitschakeling van de titelverdediger in de tweede ronde en een rode kaart voor Maradona in de wedstrijd tegen Brazilië.

Bij het WK van 1990 in Italië speelt een enkelkwetsuur de vedette parten. Toch bereikt Argentinië met pijn en moeite de halve finales, waarin het stuit op het gastland. In Napels nota bene.

WK 1990: Maradona juicht na de gelijkmaker van Claudio Caniggia tegen Italië

Tot ontroering van de voormalige Napoli-ster blijft het gebruikelijke gefluit en gejoel tijdens het Argentijnse volkslied deze keer uit. De wedstrijd eindigt in 1-1, waarna de Zuid-Amerikanen, onder wie Maradona zelf, koeler blijven tijdens de strafschoppenserie. De wereldtitel gaat uiteindelijk naar West-Duitsland.

'Alle twijfel is weg'

Zijn finest hour beleeft Diego Armano Maradona echter op het WK van 1986 in Mexico. Op dat toernooi rijgt hij de historische acties aaneen. Zo onderscheidt hij zich met twee prachtige goals in de halve finale tegen België (2-0) en stuurt de aanvoerder in de eindstrijd tegen West-Duitsland kort voor tijd Jorge Burruchaga met een knappe pass op weg naar de beslissende 3-2.

Zijn befaamdste kunststukjes zijn dan al gepasseerd. In de kwartfinale tegen Engeland laat hij de 'Hand van God'-actie vier minuten later volgen door een fenomenale solo vanuit de middencirkel langs vijf tegenstanders die uiteindelijk tot de 2-0 leidt.

Maradona legt drie Engelsen in de luren op het WK van 1986

NOS-commentator Theo Reitsma kan zijn ogen amper geloven. "Maradona. Dit is allemaal fantastisch. Hij laat iedereen staan, alsof ze er niet zijn. Maradona. Oooh, oooh...! Alle twijfel is weg. Dít is de beste voetballer van het wereldkampioenschap!"

In 2002 promoveert de wereldvoetbalbond (FIFA) de weergaloze treffer, waarbij de geboren linkspoot de bal louter met de linkervoet beroerde, tot "Doelpunt van de Eeuw' en de maker ervan schopt het tot 'Voetballer van de Eeuw', al moet El Pibe d'Oro (De gouden jongen) die eer wel delen met de Braziliaanse grootheid Pelé.

Overdosis

Ook na zijn afscheid als speler blijft Maradona een spraakmakend man, al heeft dat nog maar zelden met voetbal te maken. De topvoetballer van weleer maakt weinig indruk als trainer. Hij weet weliswaar als bondscoach Argentinië naar het WK van 2010 te loodsen, maar in Zuid-Afrika vormen de kwartfinales (4-0 nederlaag tegen Duitsland) al het eindstation.

Bondscoach Diego Maradona komt Lionel Messi troosten na de WK-uitschakeling

Veel vaker haalt hij de publiciteit door perikelen met zijn gezondheid. Zijn drankzucht, neiging tot corpulentie en vooral veelvuldig cocaïnegebruik doen hem enkele keren met hartproblemen in het ziekenhuis belanden.

Maradona, die in 2005 in de strijd tegen overgewicht een maagverkleining ondergaat, weet wonderwel telkens weer op te krabbelen.

Ongelijke verdeling

Opvallend is ook zijn hechte vriendschap met de Cubaanse president Fidel Castro, die Maradona in 1987 voor het eerst voor een bezoek aan zijn land uitnodigt en in 2000 de Argentijnse cocaïneverslaafde een plaats biedt op een ontwenningskliniek op het Caribische eiland.

Als eerbetoon aan de socialistisch leider laat de Argentijn op zijn linkerbeen een portret van Castro tatoeëren. Al veel langer prijkt op de rechterarm van de bewonderaar van de Cubaanse revolutie een afbeelding van de legendarische vrijheidsstrijder Che Guevara.

Diego Maradona showt zijn tatoeage van Che Guevara

Zijn sympathie voor linkse ideologieën brengt Maradona ook in nauw contact met onder anderen de Venezolaanse president Hugo Chávez en diens opvolger Nicolás Maduro.

Ook het Vaticaan ontvangt hem meerdere keren. In 1987 brengt de voetballer bij paus Johannes Paulus II de ongelijke verdeling van de rijkdom in de wereld ter sprake. "Ik zag al die gouden plafonds en daarna hoorde ik de paus zeggen dat de Kerk bezorgd was over het welzijn van arme kinderen. Verkoop je plafond dan, amigo! Doe iets!"

Mierlo

Een van Maradona's laatste klussen in de voetballerij is het trainerschap bij FC Fujairah, een club in de Verenigde Arabische Emiraten. Die baan brengt hem in augustus 2017 zowaar in Nederland. Voor een trainingskamp in Mierlo.

Diego Maradano, enthousiast toeschouwer bij PSV-AZ in augustus 2017

En als vanouds zijn de spotlights weer volop op de Argentijnse oud-voetballer gericht. Hij geniet er, onder andere zwaaiend met een shirt op de tribune bij de thuiswedstrijd van PSV tegen AZ, zichtbaar van.

Fratsen

Aan rare fratsen heeft het Maradona nooit ontbroken. Roemrucht zijn de schoten met een luchtbuks die hij in de aanloop naar het WK van 1994 afvuurde richting paparazzi voor zijn landhuis.

Tijdens het recente WK in Rusland steekt hij voor het oog van de wereld zijn middelvingers op na een doelpunt van Argentinië en gaan er filmpjes de ronde waarop te zien is hoe hij, zichtbaar onder invloed, wordt weggedragen naar een skybox. Ook komt hij tijdens de wedstrijd slapend in beeld.

Zijn excentrieke gedrag zal nooit vergeten worden, maar Diego Armando Maradona zal toch eerst en vooral herinnerd worden als een iconische voetballer van een zeldzaam niveau.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl