Ron Filipkowski was voorzitter van de Republikeinse club in Sarasota, Florida. De jurist is oud-militair, werkte voor de politie en is openbaar aanklager. "Zeker, een klassieke Republikein," zegt hij zelf. "Voorstander van vrijhandel, lage belastingen, begrotingsevenwicht, Amerika als brenger van vrijheid en democratie in de wereld."
En als dat nog niet overtuigt? Toen Rons oudste zoon in 1993 werd geboren, vijf jaar na het presidentschap van Ronald Reagan, noemde hij de kleine jongen Ronald Reagan Filipkowski. "Ik was en ben een groot fan," lacht Filipkowski.
Bij deze verkiezingen stemt Ron Filipkowski op Joe Biden. "De eerste en laatste keer in mijn leven dat ik op een Democraat stem," voorspelt hij. Want een Democraat is hij niet, maar Donald Trump moet weg. Dat heeft nu even prioriteit. "Ik denk echt dat dit de belangrijkste verkiezing is in ons leven. Als Trump herkozen wordt, zal ons land niet meer hetzelfde zijn."
Lincoln Project
Het verhaal van Ron Filipkowski doet ertoe, want hij is niet de enige. Misschien wel de machtigste en meest opvallende mediamachine die deze campagne werd opgetuigd, werd gevormd door mannen als Filipkowski: overtuigde Republikeinen die strijden tegen hun eigen leider. Het Lincoln Project maakte veel kabaal, en bereikt miljoenen mensen met een felle boodschap tegen Trump.
"Wij zijn een pro-democratie beweging," noemt medeoprichter Rick Wilson het Lincoln Project. Wilson was politiek strateeg voor de Republikeinse partij sinds 1988, tot hij zich in 2016 afkeerde van Trump. We spreken hem via een videoverbinding, omdat de hele de organisatie tot aan de verkiezingen in een 'corona-bubbel' zit in Utah. "Ons streven is Donald Trump uit zijn ambt te zetten, omdat we denken dat hij een van de gevaarlijkste krachten in de Amerikaanse politiek is van de laatste decennia."
Uniek aan de spotjes van het Lincoln Project is dat ze persoonlijk zijn, vaak gericht op Donald Trump zelf. Snel achter elkaar gemonteerde beelden van een zwetende president met fluisterende vrouwenstemmen eronder: "je bent zwak, Donald, een mislukking. Je bent aan het verliezen."
Volgens het Lincoln Project kruipen de spotjes onder de huid van Trump, in een poging hem te verzwakken. Wilson: "We proberen binnen te komen in Trumps brein en hem zo te dwingen domme dingen te doen. Het is iets anders dan trollen, dit is echt een strategische verstoring van zijn vermogen om informatie te verwerken en zijn campagne te sturen."
Opgegeten door Trump
"Een gevaarlijke kracht", "binnenkomen in zijn brein"; het zijn allemaal zware en ongebruikelijke woorden. Maar die vallen zodra je in gesprek gaat met deze groep Republikeinen. Zij hebben in de jaren onder Trump in hun eigen woorden "hun partij kapot zien gaan".
"De Republikeinse partij is dood, en die gaan we niet herbouwen," zegt Wilson. "De partij is ingekapseld door Donald Trump, door hem opgegeten. De meeste van ons hebben jarenlang in de Republikeinse partij gewerkt, we zijn conservatieven, en nu zijn we dakloos."
Wilson voorspelt dat er met Trump iets is veranderd in de Amerikaanse politiek dat niet meer terug te draaien is. De centrale rol van de Republikeinse partij, als een van de twee grote machtsblokken, is voorbij. "De partij wordt kleiner, Trumpiaans, en veel minder relevant in de Amerikaanse politiek."
Derde partij
Maar is het succes van het Lincoln Project dan niet ook het begin van iets nieuws? Een nieuwe conservatieve, centrumrechtse partij misschien? De oprichters van het Lincoln Project houden er al maanden hun lippen over op elkaar en ook Wilson wil er nu niks over kwijt. "Dat zou kunnen, maar we moeten het gaan zien. We zijn nu gericht op 3 november."
"Natuurlijk geven we Biden een kans, maar zodra deze verkiezingen voorbij zijn, is de eerste vraag op de agenda: Wat doen we nu?" zegt Ron Filipkowski in zijn kantoor in Sarasota. "De meesten van ons voelen zich niet goed als Democraat, dus mogelijk komt er een derde partij. Dan besluiten we per verkiezing wie we steunen, zoals ze in Europa doen met meerdere partijen die een coalitie vormen. Dat zou nieuw zijn voor Amerika."
Filipkowski wil het liefst dat de Republikeinse partij terugkeert naar wat het was, een "partij van ideeën waarin meningsverschillen en een open discussie mogelijk waren", zegt hij. "Maar het is wel duidelijk dat dit niet gaat gebeuren. Trump gaat niet weg, zijn kinderen gaan niet weg, zijn mensen die nu in het Congres zitten gaan niet weg. Deze man heeft voorgoed het lichaam van de partij geïnfecteerd."
Meer over de Amerikaanse verkiezingen op het liveblog.