Weinig besmettingen in stadions waar niet iedereen op vaste zitplaats bleef
Recente voetbalwedstrijden met tienduizenden bezoekers in Amsterdam en Rotterdam waar niet iedereen op zijn kont zat, hebben 'slechts' tientallen nieuwe coronabesmettingen opgeleverd. Dat blijkt uit een analyse van de GGD's in die steden op verzoek van de NOS. "Dit is relatief weinig en bovendien te verwachten", zegt een woordvoerder.
Zo zijn aan de wedstrijd Ajax - Leeds (4-0) met 25.000 bezoekers 22 nieuwe besmettingen te linken. Andere wedstrijden in de Johan Cruijff Arena en in De Kuip hebben "slechts enkele nieuwe besmettingen" opgeleverd. Hierbij plaatst de GGD de kanttekening dat mogelijk niet iedereen zich meldt of weet waar de besmetting is opgelopen.
Voetbalfans lijken dus nog geen besmettingshaarden te hebben veroorzaakt, ondanks videobeelden waarop te zien was dat de supporters niet allemaal op hun vaste zitplaats bleven zitten. Ook waren de supporters niet in alle gevallen goed verspreid over het stadion. Dat was gedaan om "de beleving van de supporters " te verbeteren, zei Feyenoord.
De volle tribunes, dansende fans en lange rijen bij wc's en de ingang riepen met name bij de cultuursector boosheid op. Zij vinden onder andere de vaste zitplaats-regel een beperking om festivals te organiseren en noemen het oneerlijk dat voetbalsupporters zich wel mogen uitleven. De sector demonstreert morgen in verschillende steden.
Hoe kan het, vraagt ook muzikant Jett Rebel zich af, dat duizenden voetbalfans wel de stadions in mogen?
De vaste zitplaats is één van de regels voor evenementen die meer dan 750 bezoekers willen toelaten. In zo'n geval moeten bezoekers vooraf een coronatoegangsbewijs laten zien (een bewijs van test, vaccinatie of herstel) en mag maar twee derde van de capaciteit van het terrein of stadion worden gebruikt om de bezoekers te kunnen spreiden. Eenmaal binnen mag de anderhalve meter worden losgelaten.
De regels van de Rijksoverheid beschrijven niet expliciet of een vaste zitplaats ook betekent dat je erop moet zitten, of hoelang je er moet zitten. "Het uitgangspunt is dat je op je plek blijft. Je mag wel wat te drinken halen, zolang je maar in je vaste bubbel blijft", verduidelijkt een woordvoerder van het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie (NKC).
Het NKC is onderdeel van het ministerie van Justitie en Veiligheid en is ingeschakeld om de coronaregels uit te leggen aan het publiek en aan journalisten. "Wat de voetbalclubs mogen, mogen festivals ook", zegt de woordvoerder. "Als er bij een festival stoelen worden neergezet en je op je stoeltje gaat dansen, dan kan dat dus."
Demissionair-minister De Jonge van Volksgezondheid ziet de vaste zitplaats-regel ("placering") anders. "Geplaceerd betekent gewoon op je kont zitten", zegt De Jonge vanmiddag bij de uitloop van de minsterraad. "En dus niet met zijn allen op een kluitje gaan staan." Over de beelden uit de stadions zegt hij: "Als er aanleiding is handhavend op te treden dan is dat aan de gemeenten".
Gemeenten handhaven niet
Maar uit een rondgang langs instanties blijkt dat de uitleg van de regel sterk wisselt en handhaving compleet ontbreekt. Een gemeenteambtenaar zegt: "Het is eigenlijk net als met dat eerdere juichverbod, het is beetje koekoekbeleid van Den Haag om supporters te verbieden om van hun zitplaats af te gaan."
Ministeries wijzen voor de handhaving van de vaste zitplaats-regel naar de veiligheidsregio's en gemeenten. De veiligheidsregio's verwijzen door naar de gemeenten. De gemeenten noemen het op hun beurt een verantwoordelijkheid van de voetbalclubs en noemen eventuele handhaving een taak van het ministerie.
"De regels binnen stadions zijn gemaakt door het ministerie en binnen stadions treden wij niet op", zegt een woordvoerder van burgemeester Halsema over de beelden van Ajax-fans die zich niet op hun zitplek blijven. "Het is echt iets tussen ministerie en de voetbalclubs", zegt de gemeente Rotterdam.
De KNVB laat in een reactie weten dat verschillende clubs deze week per mail zijn aangesproken op het "voldoende spreiden" van supporters over het stadion. Volgens een woordvoerder gaat de naleving van de vaste zitplaats juist heel erg goed.
