Piekeren, wakker liggen en bang zijn: hoe om te gaan met corona-angst?

Piekeren over de risico's van een coronabesmetting, wakker liggen omdat je je zorgen maakt, denken aan welke erge dingen er mogelijk kunnen gebeuren. Ook als je fysiek niet ziek bent, kun je mentaal behoorlijk veel last hebben van de coronacrisis.

In China bleek dat bijna de helft van de mensen zich na wekenlange quarantaine lusteloos, depressief, eenzaam en angstig voelde. Ook in Nederland worden gegevens hierover verzameld voor onderzoek.

'Angst komt nu bij veel mensen voor'

"Angst komt nu, in meer of mindere mate, bij heel veel mensen voor", zegt ontwikkelingspsycholoog Gerine Lodder van Tilburg University. "Dat is niet per se verkeerd. Angst heeft een evolutionaire functie om je te beschermen tegen iets wat mogelijk dodelijk is of schade toebrengt. Maar als je daarin gevangen raakt, dan is het niet meer functioneel."

Jeanine Sinke, specialist eenzaamheid, ziet ook dat meer mensen nu last hebben van zorgen, angsten en slaapproblemen. "Mensen die kwetsbaar zijn, zijn vaak al aan huis gebonden. Er verandert voor hen niet eens zoveel aan hun omstandigheden, maar hun mindset verandert; ze voelen zich kwetsbaarder dan andere mensen."

Eenzaamheid verslaan

Volgens gedragswetenschapper Anne Reitz is een van de belangrijkste aandachtspunten nu om de eenzaamheid te verslaan, bijvoorbeeld door gedragsverandering. "Je kunt de stress die dit virus oproept niet negeren, maar wel erkennen dat het spanning geeft. Dat geeft je de kans om je te richten op iets positiefs in het hier en nu, in plaats van te piekeren over de toekomst."

Dat vraagt volgens Reitz wel om creatief denken, omdat de mogelijkheden beperkt zijn nu we allemaal binnen moeten blijven. Toch zouden volgens deskundigen vrij simpele handelingen deze gevoelens van eenzaamheid kunnen verzachten.

Ze geven deze tips:

Dat de een strijdbaar met de situatie omgaat, en de ander het liefst diep onder z'n dekbed wegkruipt, is volgens Sinke verklaarbaar: "Die verschillen zijn zo groot door verschillen in ervaring en karakter. Sommige mensen raken snel van slag, dat kan erfelijk zijn. Ook moet je kijken wat iemand al op zijn bordje heeft liggen. Niet iedereen kan evenveel aan."

"Je moet niet verwachten dat je in deze tijd van thuisisolatie binnen een paar weken je hele persoonlijkheid kunt veranderen", vult Reitz aan. "Maar je kunt wel kleine gewoonten veranderen, zoals het nieuws op gezette tijden lezen, in plaats van elke 5 minuten. Als je er echt doorheen zit kun je een hulplijn bellen, dan kun je in ieder geval je verhaal even kwijt."

De meeste mensen zullen deze periode goed doorstaan, verwacht Reitz. "Als je gewoon gezond bent, dan kom je hier wel doorheen, vooral omdat we allemaal weten dat dit maar tijdelijk is."