Frank de Boer zet woensdagavond tegen Mexico zijn eerste stap als bondscoach van Oranje. Als het aan de KNVB, de spelers en de staf ligt, wordt het een eerste stap in de voortzetting van de 'lijn Koeman'.
Het kon niet vaak genoeg gezegd worden de afgelopen weken: de nieuwe bondscoach moest van de KNVB vooral doorgaan op de door Koeman ingeslagen weg. De kern- en knelpunten op een rij.
Dingen die niet veranderen
"Er gaat iets veranderen", sprak Ronald Koeman toen hij in 2018 begon als bondscoach. Op dat moment een logische uitspraak. Het Nederlandse voetbal, met name het Nederlands elftal, zat namelijk in een dal. En Koeman hield woord.
Enkele cruciale beslissingen volgden: Virgil van Dijk werd aanvoerder, Georginio Wijnaldum werd belangrijker, Memphis Depay kreeg een centrale rol, Frenkie de Jong debuteerde en de nieuwe generatie kreeg een kans.
"Ik zou gek zijn niet op dezelfde lijn door te gaan", sprak De Boer bij zijn presentatie. Op dit moment net zo logisch als de uitspraak van Koeman toen. "Het zou raar zijn om opeens van systeem te veranderen", zei De Boer ook.
Zeist, een gouden zet
"Een topsportklimaat", noemde De Boer de atmosfeer rond Oranje in Zeist. Hij complimenteerde de KNVB en Koeman voor die ingrijpende keuze van twee jaar terug. Na dertig jaar te hebben verzameld in Huis ter Duin in Noordwijk en trainen in Katwijk was Oranje teruggekeerd naar de Zeister bossen.
Een gouden zet voor de teamgeest. Er werd weer met elkaar gepraat en gespeeld. Niets meer aan doen, weet De Boer.
Koeman deed het niet alleen. Een belangrijke voorwaarde van de KNVB om de 'lijn Koeman' voort te kunnen zetten, was het behoud van de huidige staf, met assistenten Dwight Lodeweges en Maarten Stekelenburg en keeperstrainer Patrick Lodewijks.
De Boer zag dat ook zitten en dacht bij gesprekken met Lodeweges terug aan zijn samenwerking met Hennie Spijkerman bij Ajax. "Ik kreeg energie van Spijkerman en bij Dwight krijg ik dezelfde energie terug", zei De Boer.
Dingen die zouden kunnen veranderen
Van de bondscoach anno 2020 wordt meer gevraagd dan alleen de mannetjes op de juiste plek zetten. De eenheid bewaren en het land achter de ploeg houden, zijn enkele van de belangrijkste opgaven. Daarin slaagde Koeman met vlag en wimpel.
Alles klopte volgens de spelers en staf onder Koeman. Buiten en binnen het veld. Alle spelers voelden zich vrij en belangrijk, evenals de stafleden. "De ideale bondscoach", noemde aanvoerder Virgil van Dijk Koeman. Zie dat maar eens te evenaren. Een scheurtje is al snel een barst.
De bondscoach moet ook een goede manager zijn. Is De Boer dat? "Als manager heb ik heel grote stappen gemaakt", zei De Boer over zijn avonturen in het buitenland. "Ik weet hoe ik met bepaalde situaties moet omgaan. Of ik direct moet inspringen of niet. Communicatie is belangrijk, uitleggen waarom."
Koeman was een bondscoach van alle Nederlanders en lag goed bij alle spelers. De Boer moet dat nog bewijzen. Als beginnend trainer bij Ajax verbande hij Mounir El Hamdaoui naar het tweede elftal. Het leverde hem bij zijn presentatie als bondscoach de vraag op of hij wel met spelers met een Marokkaanse achtergrond kan omgaan.
"Of je geel, bruin, wit of paars bent, maakt mij niet uit", reageerde De Boer. "Uiteindelijk moet je keuzes maken als coach. In het belang van het resultaat en het groepsproces. Ik heb verder nooit meer problemen met spelers gehad. Misschien was het een toevalligheid."
Met de selectie van Mohamed Ihattaren voor de komende interlands liet De Boer zich in ieder geval van zijn zachte en menselijke kant zien. De Boer: "We wilden Mo een hart onder de riem steken. Zeggen: 'Wij geloven in je'. Hij is pas achttien jaar en moet nog heel veel leren."
Verjonging
Koeman voerde een verjonging door bij Oranje. In 2018 liet hij elf spelers debuteren en in 2019 nog eens drie: Donyell Malen, Calvin Stengs en Myron Boadu. Aan De Boer de taak die verjonging waar nodig door te zetten. Teun Koopmeiners en Owen Wijndal kunnen in de komende interlands hun debuut maken en Ihattaren had dat zonder liesblessure ook kunnen doen.
Doorselecteren veroorzaakt aan de andere kant ook pijn. Spelers die dit jaar normaal gesproken met Koeman naar het EK zouden zijn gegaan, zullen in de de nabije toekomst mogelijk moeten wijken. Kijkend naar spelers op leeftijd in de selectie valt het oog als eerste op de 33-jarige Ryan Babel, onder Koeman vijftien keer basisspeler. Of de 30-jarige Kevin Strootman, die er onder Koeman altijd bij was, maar twee jaar geleden voor het laatst een basisplaats had.
"Iedereen heeft zijn plek verdiend op dit moment", zei De Boer. "Gaandeweg het jaar gaan we kijken wat we nodig hebben op korte en lange termijn. Eerst kijken, observeren. Dat heb ik ook tegen de jongens gezegd."
De keeperssituatie kan een acuut probleem worden. Nu houdt De Boer nog vast aan Jasper Cillessen, Tim Krul en Marco Bizot, hoewel de eerste zijn basisplaats bij Valencia kwijt is, de tweede op het tweede niveau van Engeland speelt en de derde een ongelukkige start van het seizoen beleeft. Een uitnodiging voor de 22-jarige Justin Bijlow van Feyenoord lijkt een kwestie van tijd.
"We weten wat we aan Jasper hebben. Hopelijk laat hij zien de nummer één te zijn. We hebben wel over Bijlow gesproken. Als hij zich doorontwikkelt, klopt hij stevig op de deur. Marco Bizot direct afrekenen op een mindere periode is niet fair", zei De Boer.
Dingen die veranderen
Zekere veranderingen zitten volgens de nieuwe bondscoach in de details. "Ik heb de ervaring om die details te zien en over te brengen", zei De Boer. "We weten dat Oranje fantastisch kan voetballen. Dat stapje naar links of rechts kan het verschil maken. Die details kunnen beslissend zijn."
Geen onbelangrijk detail is volgens De Boer ook de zelfredzaamheid van spelers. Dat ze geen 'Briefje van Lodeweges' meer nodig hebben, maar zelf een ommezwaai in een wedstrijd kunnen veroorzaken. Meer verantwoordelijkheid bij de spelers, is De Boers devies.
Als voorbeeld noemde De Boer de laatste interland tegen Italië. "Iedereen zag dat ze zaten te zwemmen. Ze kwamen niet in de duels. Dan lijkt het gezapig. Dan moeten de spelers uit zichzelf kunnen overstappen op plan B."
Anders dan onder Koeman gaat dit Oranje onder De Boer een groot toernooi spelen, tenzij het coronavirus ook volgend jaar nog spelbreker is. De Boer wil uiteraard een prijs pakken, maar meer nog wil hij een onuitwisbare indruk achterlaten.
"Als ik straks de deur uit loop, wil ik dat iedereen nog aan deze periode terugdenkt. Dat mensen zeggen: dit elftal, daar keken we graag naar." Met andere woorden: dat de mensen met plezier terugdenken aan de 'lijn De Boer'.
