Vanuit de vrijheid van de boerderij schaatst Roest naar glansrijke carrière

Zelden drukte een schaatser zijn stempel zo nadrukkelijk op de ouverture van het schaatsseizoen als Patrick Roest een kleine twee weken geleden in Heerenveen. Op drie afstanden gaf de 22-jarige Roest de concurrentie, inclusief Sven Kramer, het nakijken.

Roest ontnam Kramer na ruim twaalfenhalf jaar het baanrecord op de vijf kilometer. Een dag later versloeg hij olympisch kampioen Kjeld Nuis de 1.500 meter, om weer een dag later maar liefst 33 tellen van zijn persoonlijk record op de tien kilometer af te rijden. Jorrit Bergsma, in februari van dit jaar nog goed voor olympisch zilver op de tien kilometer, gaf negen seconden toe.

"Het is te vroeg om te zeggen dat hier de nieuwe koning rijdt, maar de eerste slag van het seizoen is voor Roest", zei commentator Herbert Dijkstra na de vijf kilometer. Of, zoals vader Wim het optreden van zijn zoon samenvat: "Het ging wel lekker, ja. "

Sloot

Roest loopt een week na de wereldbekerkwalificatie over het terrein van de boerderij van zijn ouders in het Zuid-Hollandse Lekkerkerk. Hij wandelt via de tractoren, een oud hek en een stapel banden naar een slootje, niet meer dan twee meter breed.

"Dit is waar ik vroeger ben begonnen", wijst Roest. "En dan helemaal door naar achteren, de polder in. Toen was het gewoon voor de lol, omdat schaatsen zo mooi was. En omdat mijn ouders mij wilden leren schaatsen."

"Hij had talent, dat was meteen duidelijk", zegt Wim Roest. "Hij maakte de bochten zo soepel." Het duurde niet lang of de jonge Patrick sloot zich aan bij schaatsvereniging STV Lekstreek. Daar werd Dave van Dam zijn eerste trainer.

Stille jonge

"Hij was een jaar of negen à tien en daarmee jonger dan de anderen, maar Patrick was goed genoeg om mee te mogen doen. We wisten al snel dat hij een talent was. Hoe we dat zagen? Hij kon het gewoon heel lang volhouden. Terwijl iedereen kapotging, bleef Patrick maar rijden."

Ook het karakter van Roest viel op. "Hij was echt een stille jongen, nog meer dan nu. Als ik zie hoe hij tegenwoordig interviews geeft, vind ik dat heel goed. Maar waar Kramer extravert is, blijft Patrick introvert. Hij lacht een beetje en knikt een beetje. En hij rijdt een week na zijn wereldtitel gewoon de clubkampioenschappen bij Lekstreek. Zo is hij ook."

Een van de indrukwekkendste prestaties die Van Dam uit zijn geheugen omhoog vist, zette Roest neer toen hij zestien was. "Na de Vikingrace, zeg maar het EK voor junioren, kon Patrick nog een tien kilometer rijden. Op die leeftijd wordt 'de tien' eigenlijk niet gereden, sommige senioren zijn er zelfs maanden door van slag."

"Patrick belde me op en vroeg wat hij moest doen. Ik zei: probeer maar 33'ers te rijden. Een paar uur later kreeg ik een berichtje. Zijn eindtijd was 13.49. Ik was totaal verbaasd dat het was gelukt. Zijn zus had een lijstje bijgehouden met rondetijden: 33,1, 33,2, 33,1, 33,3 en ga zo maar door. Later zei Patrick dat hij best harder had gekund, maar ja, de opdracht van mij was om 33'ers te rijden."

Niet op kamers

Bij Jong Oranje werd Erik Bouwman de coach van Roest, die in Heerenveen zijn afkomst niet verloochende. "Alle jonge sporters konden gebruikmaken van kamers vlak bij Thialf, maar Roest ging liever naar een gastgezin op een boerderij", weet Bouwman.

Of zijn jonge jaren op de boerderij hem een betere topsporter hebben gemaakt, durft Roest niet zeggen. "Dat ik op de boerderij veel vrijheid heb gehad, heeft me wel geholpen, denk ik", zegt hij. "Ze zeggen dat boerenzoons meer doorzettingsvermogen hebben, maar dat vind ik lastig om te zeggen."

Roest kwam bij Bouwman als specialist op de lange afstanden, bij de junioren de drie en de vijf kilometer. "In zijn eerste jaar werden die afstanden nog gereden op het WK. Maar in het tweede jaar werd de drie kilometer vervangen door de 1.000 meter. Dat was ongunstig voor Patrick, maar ook met die afstanden werd hij wereldkampioen."

"Hij had zich zo verbeterd op de korte afstanden", zegt Bouwman met een mengeling van verwondering en bewondering. "Patrick is de enige schaatser die met beide formats wereldkampioen is geworden."

Na een succesvolle periode bij Jong Oranje ging Roest naar de ploeg van Jac Orie en Sven Kramer. Van Dam zag zijn oud-pupil veranderen als schaatser. "Patrick ging wat zwaarder rijden. Hij maakte langere, bredere klappen, zoals Kramer dat doet. Ik denk dat hij nu terug is bij zijn oorsprong. De kortere, vinnige slag, die past bij Patrick en maakt hem zo goed."

Gezond en nuchter

Met de verovering van olympisch zilver op de 1.500 meter en een sensationele machtsgreep een maand later bij de WK allround - met dank aan de vallende Noor Pedersen - heeft Roest vorig seizoen het fundament gelegd voor een glansrijke carrière. Toch hoeden zijn oud-trainers Van Dam en Bouwman zich voor al te hoge verwachtingen.

"Op dit moment gaat het allemaal heel goed, maar hij is nog steeds ontzettend jong", zegt Bouwman.

Van Dam: "We moeten hem niet op een voetstuk zetten. Ik hoop vooral dat hij gezond en nuchter blijft."

Zelf laat Roest zich ook niet van de wijs brengen door alle loftuitingen. "Ik hoor het wel, maar luister er niet echt naar. Ik wil gewoon hard schaatsen en dan zien we wel waar het eindigt. Ik kan me ervoor afsluiten en denk dat het geen probleem is. En anders doen mijn ouders dat wel voor me."