Sjarapova en haar Nederlandse coach terug op plek des onheils
Maria Sjarapova is terug op de Australian Open. Twee jaar geleden leverde ze daar een positieve dopingtest af. Het kwam haar op een schorsing van vijftien maanden te staan, waardoor ze de editie van vorig jaar moest missen. Al die tijd bleef de Nederlandse coach Sven Groeneveld haar trouw.
Groeneveld praat in de media nooit over de Russin. Dat is de afspraak die hij met haar maakte toen ze in 2013 met elkaar in zee gingen. Maar omdat het in Melbourne om een beladen toernooi gaat, sturen we hem toch maar weer een berichtje. Zijn pupil werd verguisd. Hoe heeft hij alle commotie rond haar schorsing beleefd?
Al snel volgt een reactie vanuit het Chinese Shenzhen, waar Sjarapova de halve finales haalde: "Nog de beste wensen voor het nieuwe jaar! Sorry, maar mijn focus is op het heden en de toekomst. Bedankt voor de aanvraag, maar ik kan er helaas niet op ingaan. Groetjes, Sven."
Voor wie de 52-jarige Groeneveld niet kent: er zijn weinig coaches binnen de tenniswereld met zo veel aanzien als hij. Voordat hij trainer werd van Sjarapova, werkte hij samen met onder anderen Roger Federer, Monica Seles, Mary Pierce, Michael Stich, Arantxa Sánchez Vicario en Caroline Wozniacki. Het leverde hem diverse grandslamtitels op.
Van Lottum kent Groeneveld goed
Oud-tennisser John van Lottum is een goede vriend en voormalig zakenpartner van Groeneveld en wil graag over hem vertellen. "Sven is altijd zichzelf gebleven. Als coach zet hij zichzelf nooit op de eerste plaats. Hij heeft geen behoefte aan een podium en daarom kan hij zich zo goed aan die afspraak met Sjarapova houden."
Op 1 januari 2016 kreeg meldonium een plaats op de dopinglijst. Dat was Sjarapova echter ontgaan, liet ze op een persconferentie weten nadat ze positief had getest op het geneesmiddel tegen hartproblemen.
De mededeling van de vijfvoudig grandslamwinnares deed de tenniswereld op zijn grondvesten schudden. Ook Groeneveld was verbijsterd: hij wist niet dat zijn pupil het middel gebruikte.
"Hij was op dat moment vrij om te gaan", zegt Van Lottum. "Hij heeft ook heel veel telefoontjes gehad van andere topspelers. Dat geeft wel aan dat binnen het circuit hem niets wordt aangerekend. Hoe kan het ook anders? Het is niet zijn taak om bij te houden welke medicijnen Sjarapova neemt."
Sjarapova kan lachen om Groeneveld
Over de dopingzaak hield Groeneveld zijn kaken stijf op elkaar. Alleen op het YouTube-kanaal van zijn eigen trainersplatform OrangeCoach zei hij er tijdens de schorsing iets over: "Ik wist dat Maria mij nieuwe ervaringen zou brengen, maar hier had ik geen rekening mee gehouden." Sjarapova hoorde het lachend aan.
De band tussen de Russische superster en de Nederlandse coach is sterk, vooral doordat hij haar trouw is gebleven. Van Lottum: "Sven snapt de commotie rondom Sjarapova (ze werd door diverse spelers als valsspeler bestempeld en was na haar schorsing bij enkele toernooien nog niet welkom, red.). Maar hij kent ook de andere kant van het verhaal: dat het een stomme fout was. Hij heeft voor haar gekozen."
Bollettieri zag Groeneveld wel zitten
Groeneveld was zelf een aardige tennisser, maar niet goed genoeg voor het profcircuit. De geboren Haarlemmer ging in 1991 werken op een tennisschool in Japan en kwam daar via via in aanraking met het sportmarketingbureau IMG, dat nauwe banden onderhield met de befaamde tennisacademie van Nick Bollettieri. Daarna ging het snel.
"Het is wel gek met Sven", zegt Van Lottum. "De meeste coaches beginnen in Nederland en slaan dan hun vleugels uit. Buiten rolstoeltennisster Esther Vergeer heeft hij nooit iemand uit Nederland gecoacht, hij verovert eerst de wereld. Overal gaat voor hem de rode loper uit, maar zijn hart ligt hier in Nederland."
Groeneveld heeft altijd iets voor het Nederlandse tennis willen betekenen, maar het is er nog niet van gekomen. Vorig jaar werd hij niet eens benaderd door de tennisbond toen daar een nieuwe technisch directeur werd gezocht. Hij had de functie overigens ook niet aangenomen, want hij had zich verbonden aan Sjarapova.
De kracht van Groeneveld is volgens Van Lottum dat hij "bijzonder goed kan luisteren naar de behoeftes van zijn speler en héél direct kan zijn, maar wel met goede argumenten". En: "Hij betrekt lastige mensen uit de omgeving van zijn speler - vaak zijn dat de ouders - continu bij het proces. Dat zorgt voor een bepaalde toewijding van beide kanten."
Met welke voetbaltrainer zou je Groeneveld kunnen vergelijken? De tacticus Louis van Gaal? Of het gevoelsmens Guus Hiddink? "Meer met Alex Ferguson. Dat is ook iemand die bij Manchester United meer dan twintig jaar met verschillende generaties topspelers heeft gewerkt. En iedereen zegt: hij heeft het verschil gemaakt", aldus Van Lottum.
Groeneveld kan duel doen kantelen
Vorige week zag Van Lottum zijn vriend weer in actie op de televisie in Shenzhen. "Je kan tegenwoordig horen wat de coaches zeggen tegen hun speler. Hij zegt zulke rake dingen. En zo goed geformuleerd. Zijn coachmoment deed het duel kantelen."
Sjarapova maakte vorig jaar april haar rentree op de WTA Tour en is sindsdien opgeklommen naar de 47ste plaats op de wereldranglijst. Nu is ze dus in Melbourne, waar ze in 2008 de Australian Open won en nog drie keer de finale haalde. Zoiets zit er dit keer niet in, denkt Van Lottum.
"Ze heeft nog steeds meer ritme en vertrouwen nodig om zich de baas op de baan te voelen. Zeven wedstrijden is nog te veel van het goede, maar ik gun het haar en Sven natuurlijk van harte."
