'Welke coach wil zijn vingers nog branden aan dit Oranje?'
Zelden zal de stemming zo bedrukt zijn geweest na een 3-1 zege. De sfeer rond het Amsterdamse Okura-hotel, waar het Nederlands elftal verblijft, was zondag als het weer: druilerig. Toch moeten de spelers van Oranje zich nog een keer opladen voor het duel met Zweden aanstaande dinsdag. Een wedstrijd die met 7-1 of meer gewonnen moet worden. Maar in dat wonder gelooft niemand.
"Bondscoach Dick Advocaat probeert de stemming erin te houden", vertelt verslaggever Jeroen Stekelenburg. "Maar hij weet ook wel dat het niet gaat lukken. Arjen Robben was er heel duidelijk in: je hoeft je telraam niet mee te nemen dinsdag."
'Zweden uit, goal afgekeurd'
Stekelenburg doet een poging te analyseren waar het is misgegaan? "Het is makkelijk om te wijzen naar het absolute dieptepunt: de uitwedstrijd tegen Bulgarije. Maar denk eens terug aan de allereerste wedstrijd, uit in Zweden. Toen speelde dit Nederlands elftal misschien wel zijn beste wedstrijd van deze campagne en hadden ze gewoon moeten winnen. Davy Klaassen kreeg kansen, Bas Dost maakte een goal die werd afgekeurd. Als je die punten erbij optelt, dan zou er nu niets aan de hand zijn geweest."
Maar de realiteit is dat Oranje voor de tweede keer op rij een eindtoernooi gaat missen. Wat moet er nu gebeuren? "Het lijkt erop dat het te lang te goed is gegaan. En dat er te weinig is geïnnoveerd", zegt Stekelenburg.
Ook bij de KNVB zal schoon schip gemaakt moeten worden, is de algemene opvatting. Er is kort geleden een nieuwe raad van commissarissen onder leiding van Jan Smit geïnstalleerd en met Eric Gudde is er een nieuwe algemeen directeur aangesteld. Maar een opvolger van Hans van Breukelen als technisch directeur is er niet. En uitgerekend die man zou op zoek moeten naar een nieuwe bondscoach.
Paringsdans
Stekelenburg: "Dick Advocaat stopt na dit kalenderjaar. Waarschijnlijk doet hij in november nog twee oefenwedstrijden en dan zal de zoektocht naar een nieuwe bondscoach weer beginnen. Die paringsdans hebben we natuurlijk al gehad na het ontslag van Danny Blind. Maar wie wil zijn handen nog branden aan dit Oranje? En wie gaat hem aanstellen?"
In het voorjaar was Henk ten Cate bijna de nieuwe bondscoach geworden. De Duitser Thomas Tuchel werd genoemd en Advocaat zelf schoof onlangs zijn assistent Ruud Gullit naar voren als kandidaat. Frank de Boer is beschikbaar na zijn snelle ontslag bij Crystal Palace. En als de resultaten bij Everton blijven tegenvallen zou zelfs Ronald Koeman, voor velen de droomkandidaat ten tijde van de aanstelling van Guus Hiddink in 2014, binnenkort beschikbaar kunnen zijn.
'Blikvangers niet voor het oprapen'
En dus eindigt dinsdag opnieuw een miserabele kwalificatiecampagne. En vermoedelijk is het ook het einde van de interlandloopbaan van Arjen Robben. Stekelenburg: "Hij is de laatste van de grote vier. De generatie van Robben, Van der Vaart, Sneijder en Van Persie die zo geweldig presteerde bij het WK van 2010 en 2014. En dus zal er gekeken moeten worden naar opvolgers. We hebben altijd blikvangers gehad in de aanval, maar die liggen nu niet voor het oprapen."