· ARCHIEF LUCHTVAART- EN OORLOGSMUSEUM TEXEL

Amsterdamse kinderen op Texel keren huiswaarts

Vandaag is het zover. De uitgemergelde Amsterdamse kinderen die in maart naar Texel gebracht werden nemen afscheid van hun pleeggezinnen. Nu zij weer wat aangesterkt zijn, keren de Amsterdammertjes terug naar de hoofdstad.

Amsterdam had ernstig te lijden onder de hongerwinter. Op Texel was daarentegen eten genoeg en het eiland had weinig last van de oorlog. Om te ontsnappen aan de honger vertrokken op 9 maart zo'n 500 ondervoede Amsterdammertjes met twee 'smulschepen' vol boterhammen en melk naar Texel om aan te sterken.

Honger in Nederland winter 1944/1945 · Beeldbank WOII

De 7-jarige Harry van der Velpen was een van hen. "Ik werd samen met mijn zus Wies en broer Marius door onze ouders achter het Centraal Station in Amsterdam gebracht, waar we vervolgens in het ruim van een binnenvaartschip werden ondergebracht."

Harry heeft geen prettige herinneringen aan zijn reis op het smulschip: "Wat mij van die reis bijgebleven is, was de nacht in die donkere schuit, dat ik een aantal keren wakker ben geworden en bang was in het donker."

De Texelse beurtschipper Douwe Mets heeft deze Amsterdammertjes opgehaald en de kinderen werden bij particulieren ondergebracht. · De Texelse beurtschipper Douwe Mets had de Amsterdammertjes opgehaald en de kinderen werden bij particulieren ondergebracht.

Alleen en bang

Eenmaal op Texel aangekomen werden de drie kinderen bij verschillende pleeggezinnen ondergebracht. Uiteindelijk mocht Harry bij het pleeggezin van zijn broer wonen op boerderij 'De Vooruitgang' van familie De Wit. Harry heeft zijn zus de gehele periode op Texel slechts één keer gezien.

Harry herinnert zich zijn eerste nacht goed. "Daar lag ik dan, in een vreemd bed en het enige licht dat naar binnen viel was van een dakraampje. Wat voelde ik mij toen alleen en bang in het donker."

De gevoelens van angst en eenzaamheid bij Harry waren gelukkig slechts van korte duur. "Ik heb hier een prachtige tijd meegemaakt".

Georgische opstand

Toch heeft er ernstig gevaar op de loer gelegen op Texel. Op 6 april kwam een bataljon Georgiërs dat deel uitmaakte van het Duitse leger in opstand. Samen met hun Texelse opvanggezinnen zaten de hongerkinderen plots midden in een hevig slagveld.

Vele kinderen zagen hoe Duitse en Georgische soldaten elkaar afslachtten, sommigen keken zelf de dood in de ogen. Enkele Amsterdammertjes hebben het niet overleefd.

Dankbaar

De afgelopen weken werd het normale leven op Texel weer hervat. Zo gaan de Texelse kinderen inmiddels weer naar school. Het is daarom ook tijd de Amsterdammers weer naar huis te sturen.

Bij aankomst op Texel en vlak voor vertrek zijn de Amsterdamse kinderen gewogen. Harry is in zijn tijd op Texel slechts 2 kilogram aangekomen. Hierover vertelt hij: "Aan de verzorging die wij hebben genoten, heeft het beslist niet gelegen. We zijn er de familie De Wit erg dankbaar voor."