Nijmegen herdenkt Waaloversteek

In Nijmegen wordt vandaag herdacht dat zeventig jaar geleden Amerikaanse parachutisten de brug over de Waal veroverden tijdens de operatie Market Garden.

Ze namen een levensgevaarlijke gok door in gammele bootjes de Waal over te steken, terwijl ze onder vuur werden genomen door de Duitsers. 48 Amerikanen kwamen daarbij om het leven.

De NOS doet vanmiddag tussen 16.15 - 18.00 uur rechtstreeks verslag van de herdenking op NPO 2 en NPO Nieuws.

De Waaloversteek wordt vandaag nagebootst door militairen van de 82ste Airborne divisie met licht- en geluidseffecten. Drie veteranen die er in 1944 bij waren, gaan opnieuw in een bootje mee.

Nederlander

Aan de Waaloversteek deed destijds, min of meer bij toeval, ook één Nederlander mee. Ben Bouman (91) zat als 19-jarige ondergedoken in Mook en ging op 20 september 1944 kijken bij de brug over het Maas-Waal Kanaal naar Heumen. Die brug was belangrijk voor hem, want in Heumen woonde Truusje, zijn vriendin.

Bouman liep de Amerikaanse luitenant Richard Smith tegen het lijf, die hij enkele dagen daarvoor al had ontmoet. De Amerikanen waren zich aan het voorbereiden op de Waaloversteek en Bouman vroeg of hij kon helpen.

Hel

Tegen inlevering van zijn fiets kreeg hij een karabijn, munitie, een helm en een Amerikaans jack. Hij stapte in een van de kleine bootjes die de Waal over gingen. "Eenmaal op de rivier werd je van alle kanten beschoten. Het was de hel die losbarstte", herinnert hij zich.

Tot schieten is hij niet gekomen, want met de kolf van zijn karabijn moest hij uit alle macht roeien. Hij had geen tijd om bang te zijn, maar pas achteraf besefte Bouman dat hij geluk heeft gehad dat hij de Waaloversteek heeft overleefd.

Brug te ver

De brug bij Nijmegen werd de laatste brug die tijdens Market Garden werd veroverd op de Duitsers. De volgende en de belangrijkste, de brug bij Arnhem, bleek die befaamde 'brug te ver'.

Het front kwam daardoor te liggen tussen Arnhem en Nijmegen, wat grote gevolgen had voor de bevolking van beide steden. Arnhem werd grotendeels geëvacueerd en Nijmegen werd, ondanks dat het bevrijd was, voortdurend bestookt met Duitse granaten.

In de NOS-uitzending spreekt Rob Trip met militair historicus Christ Klep onder andere over de Waaloversteek en de bevrijding van Nijmegen en Arnhem. Verder is er aandacht voor de herdenking op de begraafplaats in Oosterbeek, waar ruim 1750 geallieerde militairen begraven liggen, die zijn gesneuveld tijdens de Slag om Arnhem.

NOS 70 jaar bevrijding: Herdenking Market Garden in Nijmegen16.15 - 18.00 uur, NPO 2 en NPO Nieuws