Lukaku moet terug naar oorsprong
Thomas Rijsman is behalve voetbalredacteur bij de NOS ook Belg. Maar wel eentje die geboren en getogen is in Nederland. Tijdens het WK houdt hij de verrichtingen van zijn vaderland in de gaten.
"Aha. D'n Hollander", zei Philippe Desmet. De voormalige Rode Duivel bestudeerde het bezoek van over de grens van top tot teen. Hij had geen idee dat ik Belg ben. Ik kwam uit Amsterdam, dus was ik Nederlander. Ik voelde niet de behoefte dat beeld bij de eerste kennismaking meteen bij te stellen.
Desmet had al gehoord dat ik zou komen. In een kleine gemeenschap gaat nieuws snel rond, zou ik die zomer in 2008 ontdekken. Bijna twee maanden woonde ik in het dorp waar mijn vader is geboren en opgegroeid. Ik trainde met zijn oude amateurclub, White Star Desselgem. Uitgesproken als Wietstar, destijds spelend in de Vierde Klasse Provinciaal. Niveau onderbond.
Desmet speelde ook bij White Star voordat hij prof werd bij KSV Waregem. AC Milan werd in de UEFA Cup verslagen. In San Siro benutte Desmet een penalty. Met de Rode Duivels speelde hij op het WK in Mexico. Dinsdag stuitte ik echter op een opvallende krantenkop: "Belgische WK-spitsen stellen meestal teleur". Met uitzondering van Wilmots in 2002, scoorde inderdaad geen enkele Belgische spits meer dan twee keer op een WK. Desmet scoorde in 1986 ook niet. Tijdens het toernooi werd hij ook nog eens geveld door de tourista, schreef Het Nieuwsblad in hetzelfde artikel. Dat betekent zoveel als reizigersdiarree.
Terug op Latijns-Amerikaanse bodem, lijkt het onwaarschijnlijk dat de aanvallers van België weer ziek worden. Daarvoor is de medische begeleiding inmiddels te goed. Toch zijn er in Brazilië weer spitsenzorgen. Lukaku stelde de eerste twee wedstrijden ernstig teleur. Telkens werd hij binnen het uur gewisseld. De eerste keer slikte Lukaku vreedzaam zijn lot. De tweede keer gaf hij zijn trainer maar een half handje en maakte daarna een wegwerpgebaar. Zijn vervanger Divock Origi maakte het beslissende doelpunt tegen Rusland. Na de wedstrijd strooide Koningin Mathilde onbedoeld zout in de open wond, door Lukaku te feliciteren met het doelpunt van Origi. Lukaku lachte als een boer met kiespijn de ongemakkelijke situatie weg.
Desmet zijn bulderlach was wel echt, toen hij mij meteen herinnerde aan de barrage van België tegen Nederland, in 1985. Het WK in Mexico was de inzet. In de beslissende return op een bevroren veld in De Kuip, stond Desmet in de basis. Tijdens het spelen van de volksliederen was hij de enige speler die niet strak voor zich uit keek. Desmet keek speels links en rechts over zijn schouders, alsof hij een bal zocht om alvast wat mee te pingelen. Van extra spanning leek geen sprake. De spits die als jongetje in een vlasfabriek leerde voetballen en als pupil het liefst voor en na de wedstrijd een puntzak friet at, maakte in Rotterdam de hele wedstrijd vol. België kwalificeerde zich voor het WK, ten koste van Oranje.
"We hebben die Hollanders toch mooi gepakt toen", pestte Desmet. "Ik speelde tegen Ronald Spelbos, maar daar had ik het niet moeilijk mee hoor. Spelbos had het altijd moeilijk met mij, haha." Onder een turkooizen shirt schudde zijn buik van plezier. Desmet schaamde zich totaal niet voor de staat van zijn lijf. Alleen de puntige kin herinnerde nog aan de pezige profvoetballer die hij ooit was.
Na zijn carrière, die Desmet ook langs Lille, Kortrijk, Charleroi en Eendracht Aalst voerde, had Smetje bijna al zijn geld verspild aan vrouwen, gokken en een mislukte investering in een pretpark, werd me tijdens de weken die volgden in dorpscafé De Casa ingefluisterd. Maar goed, dacht ik, George Best zei ooit: "Ik heb een boel geld uitgegeven aan drank, vrouwen en snelle auto's. De rest heb ik verbrast."
Ik zou Desmet nog vaak zien in het café. Hij dronk dan mazout en lachte met zijn vrienden. Ik zag een eenvoudig maar tevreden leven van een local hero, ondanks nul doelpunten op een WK en de onfortuinlijke koers die zijn leven tijdelijk had genomen. Een gelukkige man, de geldingsdrang voorbij.
Marc Wilmots moet nu de crisis-Lukaku bezweren. "Ik heb op de WK's in 1990 en 1994 ook de fout gemaakt om het te goed te willen doen", zei de bondscoach woensdag. "Dat is de beste manier om je doel te missen. Je moet normaal spelen. Zoals je altijd doet."
In andere woorden: Lukaku moet van zijn trainer terug naar de oorsprong. Eigenlijk zoals Philippe Desmet ooit heeft gedaan. En ik in 2008.