Oekraïne omhelst 'chocoladekoning'

Door NOS-correspondent David-Jan Godfroid

Hij is "gematigd" en "verstandig" en gewoon een "goed mens". Zomaar wat meningen van gewone Oekraïners over Petro Porosjenko. De 'chocoladekoning' is de grootste kanshebber voor het presidentschap. Morgen houdt het geteisterde Oekraïne verkiezingen.

Peilingen suggereren dat Porosjenko, met de steun van oud-wereldkampioen boksen Vitali Klitsjko, iets minder dan de helft van de stemmen zal binnenhalen. Komt de teller toch boven de 50 procent, dan is hij direct president.

Wordt het minder, dan is er een tweede ronde nodig op 15 juni. Er bestaat weinig twijfel dat hij dan in ieder geval zal winnen. Zijn grote rivaal Joelia Timosjenko maakt volgens de peilingen geen schijn van kans.

Faillissement

De presidentsverkiezingen worden onder een slecht gesternte gehouden. Ondanks financiële steun van het Internationaal Monetair Fonds balanceert Oekraïne op de rand van het faillissement. Rusland heeft gedreigd de gaskraan dicht te draaien als het land zijn achterstallige rekeningen niet voldoet. Vanaf volgende maand moet het gas vooraf worden betaald met geld dat er eigenlijk niet is.

Maar het grootste probleem is de situatie in het oosten van het land. Wat daar na de annexatie van de Krim door Rusland begon als een opstand in een aantal steden, is uitgedraaid op een volwaardige burgeroorlog tussen pro-Russische paramilitaire groepen aan de ene kant en het leger en verschillende groepen gewapende aanhangers van Kiev aan de andere kant.

Onderdrukken

Het eind daarvan is nog lang niet in zicht. De politie in de regio doet niets of heeft zich zelfs bij de opstandelingen aangesloten en het leger slaagt er maar niet in de opstand te onderdrukken. Meer dan genoeg werk aan de winkel dus voor de nieuwe president.

En dat wordt dus waarschijnlijk de steenrijke zakenman Porosjenko. Die legde de basis voor zijn fortuin in de roerige jaren 90. De Sovjet-Unie was uit elkaar gevallen, Oekraïne was net een zelfstandig land. Porosjenko begon in cacaobonen te handelen, nam een aantal snoep- en chocoladefabrieken over en bracht zijn belangen onder in de Rosjen-groep.

Sindsdien is zijn imperium alleen maar gegroeid. Porosjenko bouwt auto's, bussen en schepen en zoals veel rijke zakenlieden in de voormalige communistische wereld bezit hij een televisiestation. Hij heeft gezegd dat hij dat niet zal opgeven als hij president wordt.

Steunpilaar

De chocoladekoning was ooit betrokken bij de oprichting van de Partij van de Regio's, waaraan de in februari afgezette president Viktor Janoekovitsj leiding gaf. Maar al snel brak hij met zijn toenmalige politieke vrienden en werd hij een van de steunpilaren van de Oranje Revolutie in 2004, toen Janoekovitsj ook al het veld moest ruimen.

Porosjenko was secretaris van de Nationale Veiligheids- en Defensieraad, minister van Buitenlandse Zaken en minister van Handel en Economische Ontwikkeling, maar hield het nooit langer dan negen maanden op het pluche uit.