"Opkomst China kan EU bedreigen"

Door redacteur Floris Harm

De lidstaten van de Europese Unie moeten hun China-beleid veel meer op elkaar afstemmen. Doen zij dat niet, dan worden zij meedogenloos door China uit elkaar gespeeld. Het resultaat: lidstaten verliezen hun welvaart, en de Europa verdwijnt naar de marge van de internationale politiek.

Daarvoor waarschuwt Jonathan Holslag, aankomend directeur van het Brussels Institute for Contemporary China Studies (BICCS). Holslag zit in verschillende internationale denktanks, en adviseert de Europese Commissie over het China-beleid.

Brussel staat dezer dagen in het teken van China. De Chinese president, die een driedaags staatsbezoek brengt aan België, brengt vandaag een bezoek aan het hoofdkwartier van de EU. Hij ontmoet daar alle EU-kopstukken: EU-president Van Rompuy, commissievoorzitter Barosso en voorzitter Schulz van het Europees Parlement.

Niet lastigvallen

Europa heeft China veel te bieden, zegt Holslag. "Europa is voor China een onmisbare economische partner. Andersom wil China door Europa worden erkend als een gelijkwaardige gesprekspartner. China wil niet worden lastiggevallen over kwesties als Tibet en mensenrechten."

Waar China een duidelijke Europa-strategie heeft, heeft de EU geen slagvaardige aanpak voor China. Alle landen hebben hun eigen China-beleid, "waardoor we onze grote belangen op economisch en politiek gebied nauwelijks krachtig kunnen verdedigen."

Anti-dumping

Als vanuit Brussel bijvoorbeeld anti-dumpingmaatregelen worden bepleit, omdat China zich schuldig maakt aan oneerlijke concurrentie, zijn er dikwijls landen (zoals Nederland) die dat dwarsbomen, omdat de maatregelen strijdig zijn met hun eigen belang.

Holslag vindt dat kortzichtig. Op de lange termijn zullen de individuele landen aan welvaart verliezen. "Europa zal het ook als collectief minder goed doen. We worden dan uit elkaar gespeeld door landen als de VS, China en India." Europa doet er op den duur steeds minder toe.

Harde macht

Om het tij te keren, moet Europa investeren in 'harde macht'. Alleen als Europa militair en diplomatiek een vuist maakt, telt het mee. "Het ging de afgelopen jaren te veel over de 'zachte macht' van normen en principes. Maar voor de Chinezen kan zachte macht nooit zonder harde macht."

Daarnaast moet de EU zijn machtspositie van grootste markt ter wereld veel beter inzetten bij onderhandelingen, zegt Holslag. "We moeten onze welvaart beschermen tegen oneerlijke concurrentie." Hij pleit voor wederkerigheid. "Waarom zouden wij de deur naar onze markt openzetten, als het Europese bedrijfsleven alleen onder strenge voorwaarden de Chinese markt op mag?"