Kritiek op bijstandsplannen groeit
De kritiek op het idee om mensen in de bijstand om een tegenprestatie te vragen groeit. Naast vakbond FNV zijn nu ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Divosa en de Amsterdamse wethouder Van Es tegen dat plan van staatssecretaris Klijnsma.
Staatssecretaris Klijnsma heeft een wetsvoorstel daarover naar de Tweede Kamer gestuurd. Ze vindt dat van mensen in de bijstand een maatschappelijk nuttige bijdrage mag worden verwacht en dat dat ook hun kans op een baan vergroot. De nieuwe regels zouden 1 juli volgend jaar ingaan.
Onnodig extra werk
De maatregelen schieten volgens de VNG en Divosa hun doel voorbij. Divosa is de Nederlandse vereniging van gemeentelijke managers op het terrein van participatie, werk en inkomen.
Volgens de twee partijen leiden de maatregelen tot onnodige extra regels en dwang en beperken ze de mogelijkheid tot maatwerk. Daarmee belemmeren de wetsaanpassingen sociale diensten te doen waarvoor ze zijn opgericht; mensen terugleiden naar de arbeidsmarkt.
"De Wet werk en bijstand is bedoeld als vangnet voor burgers die niet in hun eigen onderhoud kunnen voorzien", zo stellen de twee partijen. De VNG en Divosa hebben in maart al forse kritiek geleverd op het conceptwetsvoorstel.
De VNG geeft verder aan dat invoering per 1 juli 2014 niet haalbaar is. Als gemeenten het bijstandsplan moeten invoeren zeggen zij dat ze daar een jaar extra tijd voor nodig hebben.
Valkuil in plaats van vangnet
De Amsterdamse wethouder Van Es sluit zich bij de VNG en Divosa aan. Ze sprak zich vandaag kritisch uit over het wetsvoorstel van Klijnsma op een Divosa-congres. Volgens haar is de bijstand in de afgelopen jaren vaak een valkuil; in plaats van een vangnet geweest. Met als gevolg dat veel mensen er jarenlang niet meer uitkwamen.
Van Es wijst verplicht vrijwilligerswerk als tegenprestatie af: "Ik vind dat mensen bezig moeten zijn met hun terugkeer naar betaald werk en niet boete hoeven te doen voor het feit dat ze geld ontvangen van de overheid".
Vakbond FNV zei eerder al bang te zijn voor verdringing op de arbeidsmarkt. De vakbond is bang dat door de verplichte tegenprestatie gewone banen verdwijnen en ingevuld worden door vrijwilligers. Klijnsma deelt die vrees niet.
Praktijk
Van de 408 Nederlandse gemeenten hebben 35 gemeenten de tegenprestatie voor mensen in de bijstand al vrijwillig ingevoerd. Klijnsma liet in die gemeenten onderzoek doen naar de praktische uitvoering ervan.
Conclusie: Veel gemeenten staan positief tegenover het uitgangspunt om te vragen "iets terug doen voor de uitkering". Wel geven de gemeenten aan dat het lastig is om voldoende activiteiten te vinden voor alle bijstandsgerechtigden. Ook blijkt uit het onderzoek dat door het verplichtend karakter de tegenprestatie niet altijd even prettig overkomt.