Bayern verpestte Cruijffs afscheid

Wat 35 jaar geleden een waar voetbalfeest had moeten worden, ontaardde in een enorme kater, maar gaat desondanks sindsdien als 'legendarisch' door het leven: de afscheidswedstrijd van Johan Cruijff in 1978. Met zijn geliefde Ajax ging de vermaarde 'nummer 14' in het Olympisch Stadion kopje onder tegen Bayern München. De cijfers waren ontluisterend: 0-8...

De verontwaardiging was groot na het optreden van Bayern München, dat zich een weinig invoelende gast had getoond. Toenmalig Ajax-voorzitter Ton Harmsen toonde zich vooral teleurgesteld en sprak van "een opdoffer, dat een wedstrijd die een show had moeten worden, zo is geëindigd."

"Het is duidelijk dat onze instelling anders was dan die van de Duitsers", analyseerde Ajax-trainer Cor Brom het debacle. "Wij wilden er een happening van maken, een glorieus afscheid van Cruijff. Daar heeft Bayern helaas niet aan meegewerkt."

Opborrelende irritatie

Uit een reconstructie die Hans Janssen enkele jaren geleden voor Sportgeschiedenis.nl maakte, bleek dat Ajax het onheil voor een belangrijk deel over zichzelf had afgeroepen. Zo was er niemand van de Amsterdamse club op Schiphol aanwezig geweest om de Duitse gasten te verwelkomen en liet de kwaliteit van het geregelde hotel zeer te wensen over.

De opborrelende irritatie aan Bayern-zijde kreeg een volgende impuls, toen tijdens de warming-up vanaf de tribune 'Nazi-Schweine' werd geroepen. "En de spelers van Ajax negeerden ons volkomen", vertelde Bayern-coryfee Paul Breitner naderhand. "Alsof we een noodzakelijk kwaad waren."

Een aantal Bayern-spelers had afgesproken Cruijff lekker te laten voetballen. "Maar een snelle jongen als Rummenigge hebben we niet in toom kunnen houden", gaf Breitner toe. "Maar dat lag ook aan Ajax. We konden zo makkelijk bij het doel komen. Moeten we dan níet scoren? Ik vraag mij in alle oprechtheid af wie eigenlijk de avond voor Cruijff verpest heeft."

Narrig gevoel

Martin Jol begon destijds op de bank bij de Zuid-Duitsers en kwam na rust in de ploeg. "Bayern ervoer het echt als een eer dat het gevraagd was om het afscheid van Cruijff te mogen opluisteren. Maar we namen de wedstrijd best serieus. Vanaf het begin heerste er een anti-Duitse stemming op de tribune en de sfeer werd er niet beter op toen we al snel op voorsprong kwamen."

Gevoel van schaamte had Jol niet gevoeld tijdens de wedstrijd, die live op tv werd uitgezonden. "Ik heb zelfs nog twee assists geleverd. Pas na afloop bekroop mij een wat narrig gevoel. Zo'n uitslag is toch een anti-climax. Ik mocht Cruijff in zijn laatste wedstrijd als laatste speler een hand geven. Dat deed mij wel wat. Maar ik voelde mij op dat moment niet op mijn gemak."

Excuses

In 2006 bood Bayern via het tv-programma Nova excuses aan voor de gang van zaken op 7 november 1978. "Het was een belediging", erkende clubvoorzitter Karl-Heinz Rummenigge, die met vier treffers een hoofdrol voor zich had opgeëist. "Sorry, Johan", voegde doelman Sepp Maier eraan toe.

En het 31-jarige feestvarken zelf? Die reageerde uiterst nuchter na het laatste fluitsignaal. "Jammer voor het publiek. Ik had het ze gegund dat de doelpunten beter verdeeld zouden zijn. Maar ik heb geen spijt van dit duel."

Maar dat het om een afscheidswedstrijd ging, blijkbaar wel. Amper een half jaar later stond Cruijff alweer op een voetbalveld. Bij Los Angeles Aztecs in de Amerikaanse profcompetitie. Via wat omzwervingen kwam hij zelfs weer bij Ajax terecht en uiteindelijk ook bij 'aartsrivaal' Feyenoord. Daar zette hij dan toch definitief een punt achter zijn loopbaan als voetballer. Met de landstitel in 1984 - zes jaar na die 0-8...