Moord gebroeders De Witt opgelost

De gebroeders Johan en Cornelis de Witt zijn in 1672 niet vermoord door 'gepeupel' zoals tot nu toe werd aangenomen, maar door de gewapende burgerwacht. Dat blijkt uit onderzoek van de historicus Ronald Prud'homme die een boek over de moord schreef.

Tot nu toe werd de moord op de gebroeders De Witt bij de Gevangenpoort in Den Haag toegeschreven aan het 'gewone' Oranjegezinde Haagse volk. Maar volgens de historicus zat er een "wijdvertakt" complot van de midden- en bovenklasse achter en wist zelfs stadhouder Willem III van de moordplannen.

Waterlinie

Hoewel Johan de Witt al was afgetreden als raadpensionaris van Holland, werd hij met zijn broer Cornelis door Willem III als gevaarlijk beschouwd, schrijft Prud'homme in het boek Moordenaars van Jan de Witt dat morgen verschijnt. Hij baseert zich op uitgebreid onderzoek van de archieven.

Daaruit blijkt onder meer dat Willem III drie dagen voor de moord op 20 augustus 1672 in het geheim in Den Haag was. Iedereen dacht dat hij bij het leger was om de Fransen achter de waterlinie te houden. Willem III sprak in Den Haag met een vertrouweling, de heer van Odijk, die met admiraal Tromp en de heer van Zuylestein de samenzwering tegen de gebroeders De Witt leidden.

Complot

Op de bewuste 20ste augustus werd Cornelis de Witt uit de Gevangenpoort gesleurd, waar hij op valse beschuldiging van samenzwering tegen Willem III werd vastgehouden. Zijn broer Johan hoorde van de commotie en kwam naar de gevangenis waar veel Oranje-aanhangers waren samengekomen. Zij riepen meteen om de dood van de twee gehate regenten.

De schutterij, een soort gewapende burgerwacht, probeerde de gebroeders De Witt te beschermen, maar een aantal leden bleek in het complot te zitten en zorgde ervoor dat de executie werd uitgevoerd. Terwijl dat gebeurde, werd het gewone volk op veilige afstand gehouden. Prud'homme spreekt van de oplossing van een cold case.