Eerherstel vakbondsman Suriname

Door correspondent Harmen Boerboom

In Paramaribo is een bronzen kop onthuld van de Surinaamse vakbondsman Louis Doedel. Doedel leidde in de jaren 30 van de vorige eeuw demonstraties van arbeiders en bezocht op een dag onverwacht de Nederlandse Gouverneur Kielstra. Die liet Doedel vervolgens voor 28 dagen ter observatie opsluiten in een krankzinnigengesticht. Hij zou nooit meer vrij komen en stierf 43 jaar later, op 20 januari 1980.

Het Comité Eerherstel Luis Doedel nam het initiatief voor de bronzen sculptuur die is geplaatst bij het scholingsinstituut voor de Surinaamse vakbonden. Voor voorzitter Emile Wijntuin is de onthulling een kroon op het jarenlange werk van het comité.

Het blijft voor hem nog steeds een grote vraag hoe het heeft kunnen gebeuren dat een vakbondsleider zo lang zonder enige vorm van proces heeft vastgezeten. "Hij is gewoon vergeten. Zijn familie dacht dat hij dood was. Doedel was niet gek. Misschien is hij het door zijn gevangenschap geworden. Hij zat opgesloten op de afdeling met de zwaarste gevallen. In feite hebben de kolonisatoren hem de doodstraf gegeven, met een zeer lang uitstel van executie."

Hoopje ellende

Toon Doedel is neef van Louis Doedel. "Ik woonde in Nederland was in 1979 in Suriname op vakantie. Via Emile Wijntuin en mede Comitélid Henk Herrenberg kregen mijn vader en ik te horen dat Louis Doedel nog leefde. We zochten hem op. Hij zat erbij als een hoopje ellende. Zijn blik aan ons was verwijtend. Tot hij van ons hoorde dat wij er van uit waren gegaan dat hij indertijd naar Nederland gedeporteerd was en niet meer leefde. Toen kwam er even wat licht in zijn ogen. Twee weken later was hij dood."

Wijntuin benadrukt dat het niet alleen de schuld van Nederland is dat Doedel verguisd en vergeten is geraakt. "Ook de achtereenvolgende Surinaamse regeringen en parlementen hebben hem volledig aan zijn lot overgelaten."

Wel ziet de comitévoorzitter een kans voor Nederland om te erkennen dat de opsluiting van Doedel een grote fout geweest is. "Het zou mooi zijn als Nederland dat zou erkennen. Misschien zou de voormalige kolonisator ook een gebaar kunnen maken. Wat voor gebaar? Dat laat ik over aan het geweten van Nederland."