LifeLines draagt steentje bij

Door redacteur gezondheidszorg Rinke van den Brink

Het enorme bevolkingsonderzoek LifeLines dat sinds 2006 in de drie noordelijke provincies loopt, is een rijk gevulde snoeptrommel voor de internationale wetenschap. Op een symposium vandaag in Groningen worden de resultaten van de eerste jaren van het project gepresenteerd. LifeLines is opgezet voor 30 jaar.

Er doen ruim 102.000 mensen aan het onderzoek mee. De verwachting is dat eind volgend jaar het streefgetal van 165.000 deelnemers wordt gehaald. Huisartsen in Groningen, Friesland en Drenthe schrijven hun patiënten aan met het verzoek mee te doen aan LifeLines.

Belangrijke artikelen

In de korte tijd dat LifeLines loopt zijn er 122 onderzoeksvoorstellen gedaan waarvoor wetenschappers uit de hele wereld materiaal van LifeLines willen gebruiken. De wetenschappelijke raad van LifeLines heeft intussen 85 projecten goedgekeurd.

Er zijn tot nu toe zestien belangrijke wetenschappelijke artikelen gepubliceerd waarbij gegevens van LifeLines zijn betrokken. Eind augustus publiceerde Nature (.pdf) een artikel over de genetische invloeden die spelen bij overgewicht en de verschillende uitwerkingen daarvan bij mensen.

Schildklier

Begin juli 2011 ontrafelden genetici en plastisch chirurgen van het UMC Groningen en enkele andere ziekenhuizen in een publicatie in het New England Journal of Medecine (.pdf) het genetische mechanisme achter de ziekte van Dupuytren. Die aandoening zorgt voor soms ernstige kromstand van de vingers en handen en treft tussen de 5 en 10 procent van de mensen boven de 50.

Een maand eerder presenteerden wetenschappers van het UMC Groningen op een congres in Boston cijfers over het aantal mensen met een schildklieraandoening. Uit de gegevens van ruim 18.000 deelnemers aan LifeLines blijkt dat aantal de helft hoger te liggen dan werd gedacht.

Ruim 2 procent van de Nederlanders heeft een schildklieraandoening en weet dat. Ongeveer 1 procent van de bevolking heeft wel een schildklierziekte maar is daar niet van op de hoogte.

Als de schildklieraandoening eerder wordt opgespoord richt de ziekte minder schade aan. Iemand met een te traag werkende schildklier krijgt bijvoorbeeld vaker hart- en vaatziekten. De aandoening is met simpel bloedonderzoek vast te stellen.

De enorme onderzoeksgroep van LifeLines zorgt voor een uitzonderlijk grote hoeveelheid lichaamsmateriaal dat opgeslagen moet worden. Nu nog staan er vele tientallen grote vriezers op een bedrijventerrein, maar intussen is begonnen met de bouw van een vrieskist met het formaat van een grote sporthal.

Banen

LifeLines is voor de noordelijke provincies niet alleen vanwege de uitstraling van groot belang. Er zijn intussen ook meer dan 200 banen bij gekomen door het project. Het project wordt gefinancierd met geld van de ministeries van VWS en van Economische Zaken, van de provincie Groningen, het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, de EU, het UMC en de Rijksuniversiteit Groningen, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de Nierstichting en het Diabetesfonds.