Harde kritiek op zorgmaatregelen
Door redacteur gezondheidszorg Rinke van den Brink
Belangrijke spelers in de zorg hekelen de maatregelen die VVD, CDA, GroenLinks, D66 en ChristenUnie willen nemen om de groei van de zorguitgaven aan banden te leggen. Ze zijn niet tegen het beperken van de groei van de zorguitgaven, maar vinden dat daarvoor heel andere plannen nodig zijn.
"Dit is een platte bezuinigingsmaatregel en een gemiste kans", zegt Rien Meijerink, de voorzitter van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg, een van de belangrijkste adviseurs van minister Schippers.
"Het eigen risico verhogen is de makkelijkste oplossing om wat geld binnen te halen. Maar het verandert niets aan de hoogte van de zorguitgaven. Je verschuift alleen een deel van de rekening van de collectieve pot naar de burgers. Maar we blijven gewoon dezelfde pakweg 12 procent van ons bruto binnenlands product aan zorg uitgeven."
Meijerink vindt dat de overheid zich moet richten op preventie van ziekte. "Om de hoogte van de zorguitgaven op lange termijn terug te dringen, moet je het gedrag van burgers en dokters beïnvloeden. Maar dan moet je dus eerst investeren en dat is nu niet populair."
Gerommel in de marge
Laurent de Vries, directeur van GGD Nederland, oordeelt ook negatief over de nu aangekondigde maatregelen. "Het is allemaal gerommel in de marge. Het eigen risico naar 350 euro, de eigen bijdrage van 7,50 euro per ligdag in het ziekenhuis. Er is geen sprake van hervormingen en die zijn nodig."
"Hoe je het ook wendt of keert, meer eigen risico en meer eigen bijdragen werpen drempels voor de toegankelijkheid van de zorg. Dat treft, afhankelijk van de mate waarin ze wel of niet gecompenseerd worden, vooral de lagere inkomens."
De Vries wil af van het financieringssysteem zoals dat nu is. "Omdat artsen betaald worden per verrichting drijft dat de kosten op. Hoe vaker een arts opereert, hoe meer hij verdient. Dat is een perverse prikkel."
Regionale budgetten
De Vries is voorstander van het invoeren van regionale budgetten waaruit alle zorg gefinancierd moet worden en die door alle betrokken partijen samen beheerd worden.
"Ziekenhuizen, huisartsen, fysiotherapeuten, verloskundigen, de ouderenzorg, noem maar op moeten dan samen met dat ene budget er voor zorgen dat patiënten de juiste zorg krijgen op de juiste plek. In het dure ziekenhuis als het moet, bij de veel goedkopere huisarts of andere eerstelijns zorgaanbieders als het kan."
Wilna Wind, directeur van de Nederlandse Patiënten en Consumentenfederatie (NPCF), denkt er net zo over. "Nu is het zo dat huisartsen en ziekenhuizen eigenlijk met elkaar concurreren om een deel van de koek. Samenwerking zou de zorg efficiënter en goedkoper maken."
Hardenberg
In Hardenberg wordt geëxperimenteerd met de aanpak die De Vries en Wind schetsen. Het experiment is volgens alle deelnemers veelbelovend, maar juist de financiering ervan stuit op veel obstakels.
Wind vindt verder dat er "niet alleen naar de belangen van de patiënten moet worden gekeken, maar ook naar die van de burgers. Je kunt mensen niet eindeloos blijven belasten voor de zorg die anderen gebruiken, maar we willen wel een houdbaar, solidair stelsel overeind houden. Daarvoor zijn hervormingen noodzakelijk. Maar dit zijn gewoon lastenverzwaringen."