Bethlehem op de Lekbrug in Vianen; mysterie ontrafeld

Een klein stukje geschiedenis blootgelegd, helemaal toevallig bij elkaar gepuzzeld door een kleine tekst op een brug. Dat is het verhaal van fotograaf Dave van Hattem (22), die een voorliefde voor de Lekbrug bij Vianen heeft, onder meer vanwege de bouwstijl.

Een paar weken geleden mag hij voor foto's op de voormalige verkeersbrug bij Vianen komen, die binnenkort waarschijnlijk gesloopt wordt omdat hij onveilig is. Daar ziet Van Hattem in het staal het woord 'Bethlehem' staan. Nieuwsgierig naar de herkomst vraagt hij ernaar bij de gemeenten Nieuwegein en Vianen, maar die weten van niets. Net als Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Daarna ontdekt hij op internet wat het woord betekent. Het staal van de brug komt uit Amerika. Uit het plaatsje Bethlehem in Pennsylvania, om precies te zijn, van het bedrijf Bethlehem Steel Corporation. Maar ook daar weet niemand iets over te vertellen.

Opgeblazen

Vandaag komt Van Hattem er in het Rijksarchief van Rijkswaterstaat achter dat het te maken heeft met de Tweede Wereldoorlog. De brug werd in WOII opgeblazen, door de Duitsers, werd altijd gedacht. Nu blijkt volgens Van Hattem dat de Duitsers wel springstof onder de brug hebben gelegd, maar dat de Engelsen hem opbliezen, om te voorkomen dat de Duitsers verder het land in zouden trekken.

Er moest een nieuwe brug komen. Het staal in Europa was zo goed als op, dus werd Bethlehem Steel in 1945 gevraagd om staal te leveren. Daar kwam van Hattem achter door enkele papieren die ondertekend waren. Maar dat moest geheim blijven, omdat de Duitsers niet mochten weten dat er een nieuwe brug zou komen. Vandaar dat verschillende documenten over de brug weggegooid werden en dat het lang een mysterie bleef. Op 18 mei 1948 kwam het staal aan in Vianen.

Bethlehem-Brug

"De brug heeft nooit een naam gekregen en wordt gesloopt. Maar wat mij betreft krijgt hij in zijn pensioen een naam: de Bethlehem-Brug. Uit respect voor de 1400 medewerkers die er 2.327.200 klinknagels in hebben geslagen; de tekenaars die nog op de ouderwetse tekentafel deze brug hebben getekend; de mensen die de brug in 1948 weer hebben opgebouwd. De mensen die wellicht niet meer leven, maar wel ons gebruik hebben laten maken van deze brug. De brug die nu toekijkt op haar opvolger, de Jan Blankenbrug", aldus Van Hattem.

Door: Helen