Bij de dood van een Franse journalist

Door verslaggever Hans Jaap Melissen

"44? Gefeliciteerd. En nog steeds niet doodgeschoten?" Ik vond de reactie van EO-presentator Tijs van den Brink op mijn verjaardag gisteren grappig genoeg om op Twitter te zetten.

Maar wrang genoeg ging enkele uren later wel degelijk een oorlogsverslaggever dood: de Franse camerajournalist Gilles Jacquier, werkzaam voor France 2. Hij stierf in de Syrische stad Homs, bij een granaataanval.

Oude bekende

Gilles is een oude bekende, die ik nota bene ooit bijna heb zien doodgaan. In april 2002 reden we in de gepantserde auto van France 2 door de Palestijnse stad Nablus, op de Westoever. Het was de tijd van felle gevechten tussen Palestijnse militanten en het Israëlische leger.

We stopten bij een Palestijns vluchtelingenkamp en Gilles, die rechts voorin zat, stapte als eerste uit. Meteen klonk een schot en Gilles zakte in elkaar. Ik wilde uitstappen om hem te helpen, maar de andere Fransen hielden mij tegen. En redden zo wellicht mijn leven.

CNN

Meer schoten klonken en Gilles kroop naar de achterkant van de auto. Zo'n vijftig meter achter ons stond de wagen van CNN, met verslaggever Ben Wedeman.

Hij had niet alleen de beschikking over een gepantserde wagen, maar ook over een eigen beveiliger: een gespierde ex-militair. Die kroop naar Gilles toe en trok hem naar de CNN-auto. Wij bleven in de baan van de kogels staan en scheurden vervolgens achter de CNN-crew aan naar het ziekenhuis van Nablus.

Daar bleek dat Gilles door zijn kogelwerend vest was geschoten, net boven de extra beschermplaat. De kogel was zijn lichaam binnengedrongen, maar had wonderwel precies alle vitale delen gemist.

Microfoon

Gilles was al die tijd bij bewustzijn en vlak voordat hij moest worden geopereerd stelde ik hem nog wat vragen, met mijn radiomicrofoon voor zijn zuchtende mond.

Ik had inmiddels al geconstateerd dat ik meteen na het eerste schot in een reflex mijn recorder had aangezet. Dat was niet overdreven met je werk bezig zijn, bedacht ik. Gilles zou hetzelfde hebben gedaan als mij dit was overkomen.

Echt dood

Pas veel later kwam ik Gilles weer tegen, in een rumoerig Haïti. Hij vertelde dat zijn fysieke klachten algauw voorbij waren, maar dat hij bijna een half jaar uit de running was geweest. Er was, tijdelijk, iets gebeurd in zijn hoofd. 'Ik was toch bijna dood,' zei hij.

En nu, tien jaar later, is hij echt dood.

Herinneringen

Ik heb de tv 's avonds uitgelaten. Ik voel nog geen behoefte om Gilles opnieuw te zien liggen. Er zijn ongetwijfeld beelden, van een collega die in een reflex alles heeft opgenomen.

Ik moest denken aan hoe kalm en nuchter Gilles' moeder toen had gereageerd op de mededeling dat haar zoon was neergeschoten. En ik liep even binnen bij mijn slapende zoontje van 1 jaar oud en dacht aan de 1-jarige tweeling die Gilles achterlaat. Ze zullen geen levende herinneringen hebben aan hun vader: Gilles Jacquier, die nooit 44 wordt, omdat hij op zijn 43ste nu wel dodelijk is getroffen.