Monument voor treinramp Harmelen

In Harmelen is vandaag een monument onthuld ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de grootste treinramp uit de Nederlandse geschiedenis, 50 jaar geleden.

Op 8 januari 1962 botsten bij de Utrechtse plaats twee passagierstreinen in dichte mist op elkaar. Er vielen 93 doden en 52 gewonden.

Het monument staat langs de treinrails vlakbij de plek waar het ongeluk gebeurde in het buurtschap Putkop. Enkele honderden mensen waren aanwezig bij de onthulling.

Voor de nabestaanden is het een belangrijke plek. "Ik was twee toen mijn vader omkwam", zegt een aanwezige. "Omdat we arm waren, werd zijn graf geruimd na tien jaar. Nu heb ik eindelijk een plek met zijn naam."

Sein

Het kunstwerk bestaat uit twee iets achter over hellende zwarte hardstenen platen, die schuin ten opzichte van elkaar staan. Daartussen is een doorkijk naar de plaats van het ongeluk. Op de platen staan de namen van de slachtoffers.

Het monument is ontworpen door Taeke de Jong, een kunstenaar uit het naburige Kamerik. Het initiatief voor het kunstwerk is genomen door het dorpsplatform Harmelen.

De ramp gebeurde op een gelijkvloerse kruising, waar een trein naar Rotterdam met een vaart van 120 kilometer per uur op een trein naar Amsterdam botste. De machinist van een van de treinen zag een waarschuwingssignaal over het hoofd. Bij het volgende rode sein remde hij, maar dat was te laat.

Ingrijpen

In de jaren negentig is op de plaats van het ongeluk een fly-over gebouwd, waardoor het gelijkvloerse kruisen tot het verleden behoort.

Het ongeluk leidde onder meer tot de versnelde invoering van automatische treinbeïnvloeding (ATB), een systeem dat waarschuwt en zo nodig ingrijpt als een trein te snel rijdt.

Het monument werd onthuld door Pieter van Vollenhoven, voormalig voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.