Natuurfilm maken? Even wat dieren huren
Er was gisteren heel wat ophef over de BBC-serie Frozen Planet. In de serie, die het leven op de Noordpool laat zien, blijkt gemanipuleerd te zijn. De geboorte van ijsbeertjes is namelijk niet gefilmd op de Noordpool, maar gewoon bij ons in het Ouwehands Dierenpark. De moeder ijsbeer is zelfs in 2009 al overleden.
Een van de makers van Frozen Planet, David Attenborough, kwam eerder ook al in opspraak omdat hij een film met een cobra in scène had gezet. De cobra zou ook uit een dierenpark gehaald zijn.
Manipulatie in natuurfilms, het lijkt misschien schokkend, maar het is niets nieuws. In 1958 wilden de makers van White Wilderness de zelfmoord onder lemmingen, een soort wolmuis, laten zien.De makers waren net op tijd: ze kregen de zelfmoordpoging in beeld. Of toch niet? Eigenlijk was het gewoon moord, want de makers hadden de dieren hun dood ingejaagd. Ze jaagden de muizen richting een klif. De dieren lopen allemaal achter elkaar aan, dus ze sprongen één voor één de afgrond in. Als ze niet waren opjaagd, was dit niet gebeurd.
Natuurfilmer Chris Palmer schreef in zijn boek Shooting in the Wild over de manipulaties in natuurfilms. Hij noemt daarin heel wat voorbeelden van trucs die hij en zijn collega's gebruikten om spectaculaire beelden te maken. Hij gooide bijvoorbeeld snoep in het kadaver van een dood dier, zodat er andere dieren aan gaan snuffelen en eten. Ook van het geluid onder de films kan je niet op aan, meestal is dit niet live opgenomen en wordt er ander geluid onder gemonteerd.
Het gebruiken van dieren uit een dierentuin of boerderij, ook dat is geen incident. Palmer schrijft in zijn boek dat de wolven uit de documentaire Wolves van Imax gewoon dieren zijn uit een boerderij in Montana.
Bear Grylls
Denk nog een keer na voordat je onder de indruk bent van iemand die survivalt op tv. Dit is ook vaak nep. Bear Grylls van het programma Born Survival bood in 2008 al zijn excuses aan. De 'survivalkoning' overnachtte helemaal niet in de wildernis voor zijn programma. 's nachts lag hij gewoon in een hotelbed.
Waarom ze dit allemaal doen? Het maken van een natuurserie of natuurfilm is een dure hobby. Om de dieren op het juiste moment te filmen moet je soms wel twee maanden op de loer liggen. Palmer laat weten dat er voor veel series maar twee dagen zijn gepland waarop gefilmd kan worden. De verleiding om te manipuleren ligt dan ook op de loer. Volgens Palmer wordt het dan ook al jaren gedaan.
Door: Iris