Vrouw Chinese Nobelprijswinnaar zwaar gestraft

De Amerikaanse regering heeft China opgeroepen de vrouw van Nobelprijswinnaar Liu Xiaobo haar vrijheid terug te geven. Liu Xia leeft in een gedwongen isolement, sinds haar man een jaar geleden de Nobelprijs voor de vrede kreeg. Volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch toont deze kwestie aan dat de mensenrechtensituatie in China nog verder verslechterd is.

Liu Xia staat in feite onder huisarrest, wordt permanent in de gaten gehouden door de politie en heeft geen toegang tot telefoon of internet. Nog nooit eerder is een familielid van een Nobelprijswinnaar voor de vrede zo zwaar gestraft, volgens het Noorse Nobelcomité.

"Haar situatie is extreem betreurenswaardig", aldus secretaris Geir Lundestad. Het Nobelcomité maakt zich ook zorgen over Liu Xiaobo zelf, omdat het comité sinds vorig jaar geen nieuwe informatie over hem heeft gehad.

Opsteker

Liu Xiaobo werd in 2008 gearresteerd, nadat hij in een manifest had gepleit voor een einde aan de eenpartijstaat in China. Hij werd tot elf jaar celstraf veroordeeld wegens 'ondermijning van de staat'. De Amerikaanse regering herhaalde gisteren de oproep tot vrijlating van Liu Xiaobo.

Hoewel de toekenning van de Nobelprijs vorig jaar een opsteker was voor Chinese dissidenten, had het voor de vrouw en kennissen van de winnaar negatieve gevolgen. In de weken erna werden tientallen aanhangers opgepakt. Vooral de behandeling van zijn vrouw baart mensenrechtenactivisten zorgen.

"Liu Xia is compleet afgesneden van alle communicatie met de buitenwereld. Ze leeft een eenzaam en onderdrukt leven", aldus Zeng Jinyan, de vrouw van een andere dissident. "Dit duurt nu al een jaar, ik wil er niet aan denken hoe lang ze deze pijn nog moet dragen".

Bedevaartsoord

Het straffen van familieleden van dissidenten is niets nieuws in China. Maar volgens activisten heeft de Chinese regering dit keer een speciale bedoeling: Peking wil voorkomen dat politieke activisten zich rond Liu Xia gaan scharen en dat haar huis een bedevaartsoord wordt.

"De Chinese regering wil simpelweg niet dat mensen worden herinnerd aan het emotionele, menselijke aspect van Liu Xiaobo in de gevangenis, en om dat te bereiken willen ze ook Liu Xia uit het geheugen van mensen wissen", zegt Wang Songlian van China Human Rights Defenders.

Ook al worden activisten vaker lastig gevallen na de Nobelprijs vorig jaar, toch vinden de meesten dat het hun zaak vooral goed heeft gedaan. "Toekenning van de prijs aan Liu Xiaobo heeft de Chinese burgerlijke oppositie en de mensenrechtenbeweging nieuwe energie gegeven", zegt schrijver Wu Wei. "Net zoals Zuid-Afrika Mandela had en Birma Aung San Suu Kyi, hebben wij nu Liu Xiaobo."