Toekomstige eurolanden willen meepraten

Door buitenlandredacteur Thomas Spekschoor

Het lijkt vaak al moeilijk genoeg voor de huidige zeventien eurolanden om tot een gemeenschappelijk standpunt te komen. Toch klopten zeven nieuwe landen maandag op de altijd gesloten deuren van de eurovergaderingen. Ze hielden een eigen overleg in Brussel. "Je kunt het debat over de toekomst van de euro niet alleen overlaten aan de eurolanden", volgens een Poolse minister.

De zeven landen hebben er al voor getekend om hun eigen munt op te geven en de euro in te voeren. Alleen wanneer dat moet gebeuren, is nog niet duidelijk. De aspirantleden zijn Bulgarije, Tsjechië, Hongarije, Letland, Litouwen, Polen en Roemenië. De landen werden in 2004 en 2007 lid van de EU en moesten toen beloven dat ze de euro zouden invoeren.

Maar de voorwaarden voor het lidmaatschap van de euro kunnen over een paar jaar wel eens heel anders zijn, dan toen de landen tekenden voor lidmaatschap. Bondskanselier Merkel en president Sarkozy willen strengere begrotingseisen voor eurolanden. Premier Rutte wil zelfs een speciale eurocommissaris die de begroting van landen gaat controleren. Bij het opmaken van nieuwe regels worden de nieuwe eurolanden niet betrokken.

Polen

"We willen Europees beleid dat uniform is, op zo'n manier dat we niet twee verschillende clubs in Europa creëren", zei de Poolse premier Tusk eerder tijdens bezoek aan Brussel. Polen nam het initiatief voor de bijeenkomst van de aspirant-eurolanden. De Poolse minister van Europese Zaken: "De toekomst van de euro baart de hele Europese Unie zorgen en die toekomst heeft ook onze aandacht."

In Polen rijzen er inmiddels twijfels of het land ooit nog wel lid moet worden van de euro, na alle financiële problemen in eurolanden. De bijeenkomst van maandag voedt het vermoeden dat aspirant-eurolanden bezig zouden zijn zich af te keren van de euro.

Referenda

Een diplomaat op de bijeenkomst zei volgens persbureau AFP: "Alle zeven landen zijn het er over eens dat een verandering in de voorwaarden voor toetreding tot de euro landen kan dwingen referenda over toetreding te houden."

Maar volgens de Polen moeten andere landen vooral niet wantrouwend worden door de bijeenkomst. "Kijk naar de positieve kant. Noem ons de vrienden van de euro en heb geen duistere gedachten over deze bijeenkomst."