Father Judge, eerste slachtoffer van 9/11

Door Jacqueline Eckmann in New York

'Father Mychal Judge - Slachtoffer 0001'. Nog steeds wordt de brandweerpastor van New York gezien als een heilige. Hij was jarenlang een steun en toeverlaat voor vele brandweermannen. Maar ook daklozen, drugsverslaafden en aidspatiënten stond hij bij.

Tien jaar geleden snelde hij naar de WTC-torens om zijn manschappen bij te staan. Getuigen zagen hem staan te bidden in de chaos van die dag. Ook diende hij de laatste sacramenten toe aan zwaargewonde slachtoffers.

Even later werd hij geraakt door het neervallend puin van de eerste instortende toren. De foto van zijn collega's die zijn door het stof bedekte lichaam naar buiten dragen, werd wereldberoemd. Ze plaatsten zijn lichaam op het altaar van een nabijgelegen kerk.

Er waren al mensen eerder gestorven op 9/11: de mensen aan boord van de vliegtuigen, een brandweerman die werd getroffen door iemand die uit de torens sprong. Maar omdat Judge als eerste slachtoffer werd geïdentificeerd, geldt voor hem die eretitel, het eerste officiële slachtoffer. Father Mychal wordt in New York nog ieder jaar herdacht.

Laatste mis

Tussen de brandweerhelmen, jassen en frisdrankautomaten staat een provisorisch altaar opgesteld. Een uitklaptafel met daarop een wit kleed en een klein kruis. Pastoor Chris Keenan breekt het brood en nodigt alle aanwezigen uit voor de heilige communie.

De kleine garage van de kazerne aan Prospect Avenue in de New Yorkse wijk The Bronx zit afgeladen vol. Vooral met nabestaanden en (gepensioneerde) brandweermannen. Buiten staan nog eens 50 brandweermannen van naburige kazernes. Hun glimmende wagens blokkeren de straat.

Allemaal zijn ze gekomen voor de mis die hier ieder jaar wordt opgedragen door de aalmoezenier van de brandweer van New York. Tien jaar geleden, op 10 september 2001, was het Mychal die hier zijn laatste mis opdroeg voordat hij een dag later op Ground Zero om het leven kwam. Nu is het eerwaarde Keenan, zijn opvolger, die de mis voordraagt.

Oproep

Keenan leerde Mychal Judge kennen toen hij 20 jaar was. "Judge is de reden waarom ik voor dit vak heb gekozen. Ik werkte voor een vrachtwagenbedrijf. Door Mychal ben ik bij de Fransiscanen terechtgekomen. Hij was jarenlang mijn mentor en nu heeft hij mij het vak zelfs gegeven." Keenan zegt er geen moeite mee te hebben om zo'n enorme held op te volgen. "Mychal zou waarschijnlijk gezegd hebben: Chrissie, maak je geen zorgen over hoe je mijn sandalen vult, je moet gewoon jezelf zijn."

Tijdens de mis blikt Father Keenan terug op 10 jaar geleden. Wat er sindsdien met New York en de wereld is gebeurd. "We will always remember and never forget." Een gebeurtenis om nooit te vergeten, maar ook om van te leren. Dat we zo veel mogelijk moeten genieten van het leven. Hoe moeilijk en zwaar ook de verliezen zijn, voegt hij toe.

Achter het altaar wordt een dvd afgespeeld met een fragment van de laatste mis van Mychal. Regelmatig wordt de mis verstoord door een oproep van de brandweercentrale die door de boxen schalt. Niemand reageert. Andere kazernes nemen het werk deze ochtend tijdelijk over.

Mis aan huis

Mychal Judge is nog steeds overal. Zijn begrafenis werd bezocht door honderden New Yorkers. Er zijn straten naar hem vernoemd, boeken over hem geschreven, films gemaakt en er is een internetsite.

Ook hier in de kazerne wordt Father Mychal gezien als een heilige. De voormalige commandant van de kazerne, Joseph Berry, zit vol met anekdotes. Ze waren jarenlang goed bevriend.

"Als ik ergens mee zat kon ik hem altijd bellen. Hij stond altijd voor mij klaar. Ik had een 90-jarige moeder. Ze was ziek en erg gelovig maar kon niet meer naar de kerk. Ik vroeg hem of hij een keer bij haar thuis de mis wilde voordragen. 'Natuurlijk doe ik dat', was het antwoord van Father Mychal. Maar hij had ook een geweldig gevoel voor humor, het was een echt mens", aldus Berry.

Trui

Een andere gepensioneerde brandweerman weet zich nog te herinneren dat Father Mychal hem had gevraagd een speciale traditionele trui voor hem mee te nemen uit Ierland. "Mijn vrouw en ik hadden met veel moeite de dure trui gevonden en na een paar maanden vroeg ik hem of hij de trui al had gedragen. Hij vertelde toen doodleuk dat hij hem op een kille avond aan een dakloze had gegeven. Dat was typisch Mychal."

Morgen krijgen zijn brandweerjas en helm een ereplek in het FDNY Museum van New York. Zijn legende leeft voort.