Een hangar vol resten World Trade Center

Door correspondent Tom Kleijn in New York

Van buiten is er weinig bijzonders aan te zien: het is één van de enorme vliegtuighangars op het cargo terrein van JFK, de luchthaven van New York. Moeilijk te vinden in een uitgestrekt gebied vol hangars, vrachtloodsen en kantoren.

Hier staan vrachtvliegtuigen geparkeerd die volgeladen worden met allerlei spullen, te versturen over de hele wereld. Eén van de hallen draagt het nummer 17. Met lichtblauwe cijfers linksboven op de voorkant van het enorme gebouw. Het ziet er niet veel anders uit dan hangar 16 of hangar 18.

Maar in en rond Hangar 17 is alles anders. Zwaarbewaakt met hekken en camera's. Als je toestemming krijgt om hier naar binnen te gaan, stap je in een tijdmachine. Letterlijk, want in Hangar 17 heeft de tijd stilgestaan. Op elf september 2001, direct na de aanslagen, werd Ground Zero bestempeld als plaats delict. De aanslagen op de torens waar bedrijven en overheidsdiensten huisden, waren in de ogen van de Amerikaanse justitie een federal crime.

Crime scene

Daarom werd het hele terrein dat vanaf 11 september 2001 bekend zou staan als Ground Zero, een crime scene. En alles wat er op een crime scene gevonden wordt, is mogelijk bewijs in een later te voeren rechtszaak tegen de daders.

Dat geldt dus ook voor Ground Zero. Alles wat mogelijk van belang is, wordt zorgvuldig apartgehouden en bewaard. In Hangar 17, al tien jaar. Pers en publiek mogen eigenlijk niet de hal in.

Er worden uitzonderingen gemaakt voor journalisten die meegaan met brandweerlieden, politiekorpsen of anderen die na een ingewikkelde procedure een stuk staal kregen toegewezen voor een monument in hun stad, kazerne, dorp of legerbasis.

Waseon, Ohio

En zo komen wij ook binnen: met de acht brandweermannen van het korps uit Waseon, Ohio, een stadje met 7000 inwoners. Zij krijgen een stuk staal mee van een meter of vier. Met veel ceremonie laden ze het op een aanhangwagen, vlag erover, minuut stilte en dan weer weg. Terug naar Ohio.

Tien uur rijden, voor een monument op het marktplein in het dorp. Het geeft ons gelegenheid om in Hangar 17 te filmen. Het is een bizar schouwspel. Om ons heen liggen enorme stukken staal, gebogen, geroest, geblakerd, maar nog steeds in die karakteristieke 'vork' vorm van het World Trade Center.

We lopen rond door de immense hal. Er staan brandweerwagens, zwaarbeschadigd, ruiten eruit, ladders verbogen. Eentje waar de hele achterkant af ligt, een andere volledig uitgebrand. Even verderop ligt een aantal stalen constructies die niet meteen te herkennen zijn. Het blijken stukken van een van de twee enorme televisieantennes te zijn die boven op de torens stonden.

Slippers

In een hoekje een bak met kleding: zelfs slippers met 'American Airlines' erop. Van een passagier uit het toestel van vlucht AA 11 dat de noordelijke toren in vloog. Alles staat netjes gerangschikt, een hele rij politieauto's, daarnaast een rij brandweerwagens.Opvallend is de belettering van de wagens die aandoenlijk ouderwets is. Tien jaar geleden nog modern, nu volledig uit de tijd.

In een hoek van de hal staan twee volledige treinstellen. Ze zijn opgetakeld uit het treinstation dat onder Ground Zero lag. Van binnen zijn ze ongeschonden. We zien reclameposters voor producten die tegenwoordig niet meer verkocht worden.

Aan sommige stukken staal hangen papieren labels met de woorden 'evidence' erop. Officieel moet voor elk stuk staal dat wordt vrijgegeven toestemming gegeven worden door een federale rechter. Dat is in de afgelopen jaren redelijk vaak gebeurd. De kapers zijn immers omgekomen, de mensen die de aanslagen voorbereidden zijn gearresteerd of gedood en master mind Osama bin Laden is afgelopen mei in zijn slaapkamer omgebracht door Amerikaanse Navy Seals.

Er is geen sprake meer van nog te voeren rechtszaken, het verzamelde bewijs is niet meer nodig. Dus worden de wrakken en stukken staal langzaamverdeeld over het land. Mensen van de havendienst van New York pakkende vernielde brandweerwagens en de politieauto's zorgvuldig in en verschepen ze naar musea.

9/11 museum

De grootste, meest verwrongen ladderwagen van het New York Fire Department komt centraal in het nieuwe 9/11 museum op Ground Zero testaan. Twee keer per week mogen organisaties die een stuk staal toegewezen hebben gekregen het op komen halen. Er staan vrachtwagens te wachten, sommigen versierd en vergezeld door erewachten van de motorpolitie van het plaatselijkekorps. Agenten leggen vlaggen op de stukken ijzer, houden een kleine ceremonie en rijden achter de truck aan het terrein af.

Over een paar jaar zal Hangar 17 weer leeg zijn.Dan zijn alle brokstukken en voertuigen over het land verdeeld en tentoongesteld. Er zullen dan weer vliegtuigen in de hal staan. Over eenpaarjaar is 9/11 weer iets meer herinnering geworden, maar op meer dan 1500 marktpleinen, brandweerkazernes, parken, politiebureau's en tentoonstellingen in heel Amerika nog steeds aan te raken en van dicht bij te zien.