Vroegpensioen niet voor zzp'er met zwaar beroep: wat kan die doen?
Stel: je hebt tilwerk, een stressvol beroep of draait nachtdiensten, dan zou het kunnen dat je dit niet redt tot de pensioenleeftijd. Daarom is er vanaf 2026 een nieuwe regeling voor mensen met zware beroepen. Zij kunnen dan eerder stoppen met werken tegen een royalere vergoeding, werd onlangs bekend. Hoe zit het met de 1,25 miljoen zzp'ers, onder wie mensen met een zwaar beroep?
Om het direct te beantwoorden: ook dan kan je met pensioen voor je 67e. Sterker: een zzp'er kan in principe stoppen met werken wanneer die wil. Ondernemers moeten er wel zelf geld voor opzij zetten, want het pensioen bouwt niet automatisch op.
Helder, zou je zeggen. Maar dat feit is lang niet bij iedereen duidelijk, zegt Koen Dijkstra van Zelfstandigen in de bouw. Zo'n 10.000 zzp'ers zijn hierbij aangesloten. Sinds de bekendmaking van de rvu-regeling, zoals hij heet, stellen velen hierover vragen, zegt Dijkstra.
Over of dit voor hen geldt, is hij duidelijk. "Als freelancer kun je helaas geen gebruikmaken van de zwaarwerkregeling die werkgevers aanbieden aan werknemers in zware beroepen. Simpelweg omdat zij geen werkgever maar een opdrachtgever hebben."
Versleten lijf
Ook Cristel van de Ven, voorzitter van de Vereniging Zelfstandigen Nederland, krijgt hierover vragen. "Wij zeggen altijd: je bent een zelfstandige. Dat heeft voordelen, zoals vrijheid, en nadelen zoals het zelf afdekken van die sociale zekerheid."
Meer dan een werknemer moet een zzp'er goed over dit soort dingen nadenken, zegt Van de Ven. "Leg je geen buffer aan, is je lijf versleten en heb je geen andere werkopties, dan is dat lastig en zuur want dan is er voor jou inderdaad niks voorhanden."
Ook Sander Wageman van FNV Zelfstandigen hoort geluiden van zzp'ers die zich afvragen: en wij dan? "Maar de rvu is vastgelegd per cao. Die hebben zelfstandigen niet. Willen zij eerder stoppen dan is dat iets wat zij moeten regelen."
Verplicht sparen
Volgens Wageman kan dat door ervoor te sparen, bijvoorbeeld door het in het tarief te verwerken. Ook is er een aantal zelfstandigen dat verplicht een pensioen moet opbouwen. Het gaat dan bijvoorbeeld om enkele beroepen in de gezondheidszorg en schilders.
"De verwarring onder freelancers is er vooral onder schilders", zegt Dijkstra van Zelfstandigen in de bouw. "Zij sparen immers verplicht voor hun pensioen en denken: de zware beroepen regeling zal ook wel voor ons gelden. Dat is dus niet zo. Of ze dat accepteren? Ze moeten wel."
Rol van overheid
Het pensioen is onder zzp'ers een heikel punt, zegt Hugo-Jan Ruts, hoofdredacteur van nieuwssite zipconomy. "Daar hoort een verantwoordelijkheid bij om het zelf goed te organiseren. Ook bijvoorbeeld rekening houdend met het feit dat je richting je pensioen minder opdrachten krijgt."
Bewustwording is daarbij essentieel, denkt Ruts. Maar de overheid moet volgens hem ook meer stimuleren "Er is op dit moment ook geen fiscale regeling meer waarmee zelfstandigen gestimuleerd worden een voorziening op te bouwen."
Adviseur
Onder haar achterban ziet de Vereniging Zelfstandigen Nederland dat mensen met fysieke zware beroepen serieuzer bezig zijn met de toekomst. Zo hebben zij relatief vaak een arbeidsongeschiktheidsvoorziening geregeld, en zijn ze zich ook bewust van het belang van buffers voor de oude dag.
Leidt het toch tot een vraagstuk, dan adviseert voorzitter Van de Ven het gesprek aan te gaan. "Bedenk tot hoelang je het werk wat je doet kan en wil doen en hoeveel je opzij moet zetten om op tijd te stoppen. Kom je er niet uit, ga dan in gesprek met een adviseur."
