Problemen op middelbare scholen rond Paarse Vrijdag
In heel Nederland zien middelbare scholen dat Paarse Vrijdag tot problemen leidt. Op die dag wordt stilgestaan bij de acceptatie en emancipatie van de lhbti-leerlingen. Scholen zien dat het tegengeluid tijdens Paarse Vrijdag steeds luider wordt, blijkt uit onderzoek van NOS Stories.
Sommige scholen vervangen daarom de dag door een algemene respectdag voor iedereen, een zogenoemde 'Be Yourself-dag', of organiseren zelfs helemaal niets meer. Lhbti-belangenorganisatie COC Nederland vindt dat geen goede ontwikkeling.
Premier Schoof betreurt dat dit gebeurt, zegt hij op zijn wekelijkse persconferentie. "Ik hoop dat jongeren zich er niet door laten beïnvloeden." Hij draagt vandaag een nieuw gekochte paarse das. "Ik wil duidelijk maken dat iedereen moet kunnen zijn, wie hij wil zijn."
Ongeveer 125 middelbare scholen en scholenkoepels, verdeeld over het hele land, lieten aan NOS Stories weten óf ze Paarse Vrijdag vieren en hoe. Ook is gevraagd of de dag problemen veroorzaakt.
De scholen zeggen het belangrijk vinden om Paarse Vrijdag te organiseren. Tegelijkertijd zegt driekwart van de scholen dat de dag ook onenigheid oplevert. Zo worden posters van muren gerukt, plaatsen leerlingen oproepen om juist in het zwart te komen in plaats van het paars of ontstaan er verhitte discussies.
Ook scholieren zien dat er op Paarse Vrijdag tegenacties zijn. Zo'n 1600 jongeren reageerden op een oproep van NOS Stories. Zij vertellen dat er ook weleens regenboogvlaggen in brand worden gestoken, lhbti-leerlingen worden nageroepen of mensen thuisblijven op Paarse Vrijdag.
Aan de andere kant zijn er scholieren die de dag overdreven noemen, omdat er ook al Coming-Outdag is en Pride-maand. Ze vinden dat lhbti'ers niet zo veel aandacht moeten zoeken of zeggen dat ze vanwege hun geloofsovertuiging lhtbi'ers niet accepteren.
NOS Stories ging langs in Zaandam, waar ze Paarse Vrijdag hebben aangepast na incidenten vorig jaar:
Op het Zaanlands Lyceum in Zaandam merken ze ook dat het tegengeluid is toegenomen, met name sinds vorig jaar. "Er is toen een stinkbom gegooid vlak bij waar we stonden", vertelt leerling Arthur (15), die de dag op de school mede organiseert. "Vorig jaren waren er ook klassen die hadden afgesproken om helemaal in het zwart te komen. Dat vond ik nogal schokkend."
Ook leerling Yara (16) ziet het antigeluid sterker worden: "Er is vorig jaar water op ons gegooid en na Paarse Vrijdag zie je video's met ons erin op TikTok en Instagram voorbijkomen met de tekst: 'Zie deze knettergekke mensen hier.'"
Om herhaling te voorkomen, is de stand van de organisatoren naar een minder drukke plek verplaatst. Ook wordt de dag minder uitbundig gevierd.
Ermee stoppen is in Zaandam niet overwogen, vertelt docent Bas Hageman. "Dat zou een zwaktebod zijn. Met Paarse Vrijdag wordt er net iets meer ingezoomd op gendergelijkheid en seksuele diversiteit, maar uiteindelijk gaat het over de gelijkheid van iedereen. En dat moet je gewoon duidelijk maken aan je leerlingen."
Leerlingen vertellen het niet
In 2022 zei één op de zes leerlingen het met niemand te durven delen als ze homoseksueel zouden zijn, blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Eén op de vijf zou het alleen tegen vrienden zeggen.
Tim* (14) is een trans persoon, maar vertelt dat niet op school. Tim wordt gepest en is bang dat nog meer pesterijen zullen volgen als klasgenoten ervan afweten. "Veel klasgenoten schatten mij nu in als lesbisch, terwijl ik dat helemaal niet ben. Een klasgenoot zegt weleens: 'Ja, jij vieze flikker!'. Soms gooien ze dingen in mijn nek of spugen kinderen op mij."
Lhbti-leerlingen worden nog altijd meer gepest dan niet-lhbti-leerlingen. Dat is onacceptabel.
Dit soort verhalen ziet COC Nederland met lede ogen aan. De belangenvereniging voor de lhbti-gemeenschap vindt het niet goed als scholen besluiten om dan maar geen Paarse Vrijdag te organiseren. "Het is onacceptabel dat lhbti-leerlingen nog altijd meer worden gepest dan niet-lhbti-leerlingen", zegt Freek Janssens van het COC. "Je wil als school dat iedereen veilig is. Als groepen extra steun nodig hebben, moet je je juist uitspreken. De school kiest wel op welke manier dat het beste kan."
*Tim is een gefingeerde naam. Tim wil uit veiligheidsoverwegingen alleen anoniem worden opgevoerd.
